การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาระบบการแจ้งเหตุฉุกเฉิน สำหรับประชาชน กลุ่มอาการโรคหลอดเลือดสมอง อำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ
คำสำคัญ:
ระบบการแจ้งเหตุฉุกเฉิน, การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม, โรคหลอดเลือดสมองบทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาระบบการแจ้งเหตุฉุกเฉิน วัดระดับความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง และวัดระดับความรู้เกี่ยวกับการแจ้งเหตุฉุกเฉินผ่านระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินในกรณีพบผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองของประชาชน หลังจากใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมกลุ่มตัวอย่าง คือ ประชาชนในอำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ จำนวน 440 คน ซึ่งคัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบไปด้วย 3 ตอน ได้แก่ 1) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล 2) แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง และ 3) แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับการแจ้งเหตุฉุกเฉินผ่านระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉิน เมื่อพบผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง วิเคราะห์ด้วยสถิติพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง คิดเป็นร้อยละ 58.6 อายุระหว่าง 36-45 ปี คิดเป็นร้อยละ 51.4 สถานภาพสมรส คิดเป็นร้อยละ 52.7 มีระดับการศึกษาสูงสุดในระดับมัธยมศึกษา/ปวช. คิดเป็นร้อยละ 56.6 ประกอบอาชีพรับจ้างทั่วไป/ลูกจ้าง คิดเป็นร้อยละ 46.4 ประชาชนส่วนใหญ่มีโรคประจำตัว ร้อยละ 53.2 โดยโรคที่พบมากที่สุดคือโรคความดันโลหิตสูง คิดเป็นร้อยละ 56.6 นอกจากนี้ประชาชนส่วนใหญ่ไม่เคยได้รับความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง คิดเป็นร้อยละ 59.8 สำหรับผู้ที่เคยได้รับความรู้ ส่วนใหญ่ได้รับข้อมูลจากสื่อโซเชียลมีเดีย เช่น ไลน์ เฟซบุ๊ก ยูทูบ อินสตาแกรม และติ๊กต็อก คิดเป็นร้อยละ 40.2 หลังการดำเนินการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม พบว่ากลุ่มตัวอย่างสามารถระดมความคิดและมีส่วนร่วมใน การสร้างแนวทางกระบวนการแจ้งเหตุฉุกเฉินได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยกลุ่มตัวอย่างมีค่าคะแนนเฉลี่ยความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมองอยู่ในระดับสูง (Mean = 26.48, SD = 2.745) และค่าคะแนนเฉลี่ยความรู้เกี่ยวกับการแจ้งเหตุฉุกเฉินผ่านระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินในกรณีพบผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองอยู่ในระดับสูง (Mean = 9.11, SD = 1.245) ข้อเสนอแนะควรนำกระบวนการนี้ไปพัฒนาต่อในพื้นที่อื่น ๆ และกลุ่มอาการอื่น ๆ เพื่อความยั่งยืนและการพัฒนาระบบบริการการแพทย์ฉุกเฉินที่ครอบคลุมและมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
เอกสารอ้างอิง
American Stroke Association. (2019). Life after stroke: A guide for patients and caregivers. https://www.stroke.org/-/media/stroke-files/life-after-stroke/life-after-stroke-guide_7819.pdf
Bunsonti, N., & Katsomboon, K. (2024). Development of a Telephone Triage and Criteria-Based Dispatch System for Acute Ischemic Stroke Patients of the Emergency Medical Service Call Center, Phrae Province. Journal of Nurses Association of Thailand Northern Office, 30(2), 39-54. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jnorthnurse/article/view/274018/185644. (in Thai)
Campbell, B. C., De Silva, D. A., Macleod, M. R., Coutts, S. B., Schwamm, L. H., Davis, S. M., & Donnan, G. A. (2019). Ischaemic stroke. Nature reviews Disease primers, 5(1), 70. https://doi.org/10.1038/s41572-019-0118-8
Doungthipsirikul, S., Sirisamutr, T., & Wachiradilok, P. (2023). Effectiveness of the emergency medical services system for elderly people at risk of Stroke and ST-segment Elevation Myocardial Infarction (STEMI) with seamless and integration in Thailand [Research report]. National Institute for Emergency Medicine. https://www.niems.go.th/1/Ebook/Detail/20345?group=34. (in Thai)
Guzik, A., & Bushnell, C. (2017). Stroke epidemiology and risk factor management. CONTINUUM: Lifelong Learning in Neurology, 23(1), 15-39. https://doi.org/10.1212/CON.0000000000000416
Keawpan, S. (2024). The Association Between the Health Belief Model and Stroke Prevention Behaviors Among Hypertensive Patients at Tai Ban Subdistrict Health Promoting Hospital, Mueang Samut Prakan District, Samut Prakan Province. Samutprakan Hospital Journal, 2(2), 18-36. https://he03.tci-thaijo.org/index.php/smpkhj/article/view/3026/2710. (in Thai)
Kemmis, S & McTaggart, R. (1988). The Action Research Planner (3rd ed.). Deakin University.
Khemwuttipong, S., Phethai, J., Techapanuwat, W., & Chaisit, C. (2023). Model Development for Emergency Medical Service Accessibility in the Community, Trang Province. Journal of Emergency Medicial Services of Thailand, 3(1), 57-69. https://he03.tci-thaijo.org/index.php/Jemst-01JHS/article/view/1313/1135. (in Thai)
Little, R. J., & Rubin, D. B. (2019). Statistical Analysis with Missing Data (3rd ed.). John Wiley & Sons, Hoboken.
Liu, T., Pang, P. C., & Lam, C. K. (2024). Public health education using social learning theory: a systematic scoping review. BMC Public Health, 24(1), 1906. https://doi.org/10.1186/s12889-024-19333-9
Masingboon, B. (2023). Development of Service access model, Emergency Medicine for Stroke Patients Nakae District, Nakhon Phanom Province. Journal of Health and Environmental Eucation, 8(1), 411-422. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/hej/article/view/262725/176560. (in Thai)
National Institute for Emergency Medicine. (2016). Enhancing the Quality of Severity Classification for Telephone Triage of Emergency Patients at the Emergency Dispatch Center. 2(8), 1-4. (in Thai)
National Institute for Emergency Medicine. (2020, 1 july). Emergency Pre-Authorization. https://www.niems.go.th/1/UploadAttachFile/2023/EBook/417613_20230331223908.pdf. (in Thai)
National Institute for Emergency Medicine. (2023). Emergency Medical Statistics for Fiscal Year 2023. National Institute for Emergency Medicine https://drives.niems.go.th/s/ZtCxWsrAQdA6EsT?path=%2F%E0%B8%9B%E0%B8%B5%E0%B8%87%E0%B8%9A%202566. (in Thai)
National Institute for Emergency Medicine. (2023). Stroke Manual: Knowledge for Emergency Medical Practitioners. https://www.niems.go.th/1/Ebook/Detail/13540?group=113. (in Thai)
Wauters, Y., Oupra, R., & Tanasuwan, P. (2016). Development of a teaching model for prevention of stroke among people at risk in the Northern Thai community. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 3(2), 100–116. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/scnet/article/view/58031/47983
Pongtapthai, P. (2023). Studying stroke-related knowledge and health education pattern needs among high–risk inhabitants of health district number 4 in [Master's Thesis Thammasat University]. https://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2023/TU_2023_6014031022_13201_27750.pdf. (in Thai)
Powers, W. J., Rabinstein, A. A., Ackerson, T., Adeoye, O. M., Bambakidis, N. C., Becker, K., Biller, J., Brown, M., Demaerschalk, B. M., Hoh, B., Jauch, E. C., Kidwell, C. S., Leslie-Mazwi, T. M., Ovbiagele, B., Scott, P. A., Sheth, K. N., Southerland, A. M., Summers, D. V., Tirschwell, D. L., & American Heart Association Stroke Council (2018). 2018 Guidelines for the Early Management of Patients With Acute Ischemic Stroke: A Guideline for Healthcare Professionals From the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke, 49(3), e46-e110. https://doi.org/10.1161/STR.0000000000000158
Rosenstock, I. M. (1974). Historical Origins of the Health Belief Model. Health Education Monographs, 2(4), 328–335. http://www.jstor.org/stable/45240621
Rungmuangthonga, V., & Chaiumporn, S. (2016). People's Empowerment Process for Social Solidarity of Communities. Journal of Social Development and Management Strategy, 18(2), 77-101. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jsd/article/view/70178/69070. (In Thai)
National Statistical Office, Samut Prakan Province. (2020). Samut Prakan provincial statistical report 2020 Samut Prakan Provincial Statistical Office. https://smprakan.nso.go.th/images/report/statistic/1/2563.pdf (in Thai).
Yamane, T. (1973). Statistics: An introductory analysis (3rd ed.). Harper & Row.
Yodsurang, S. (2019). The Concept of Public Participation In Community Development. VRU Research and Development Journal Humanities and Social Science, 14(1), 122- 132. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/vrurdihsjournal/article/view/184332/139300 (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครลำปาง
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือก่อนเท่านั้น
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
อนึ่ง ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความนั้นๆ ไม่ถือเป็นความเห็นของวารสารฯ และวารสารฯ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับข้อความและข้อคิดเห็นใดๆ ของผู้เขียน วารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์ในการพิจารณาตีพิมพ์ตามความเหมาะสม รวมทั้งการตรวจทานแก้ไขหรือขัดเกลาภาษาให้ถูกต้องตามเกณฑ์ที่กำหนด
