รูปแบบการจัดระบบบริการสุขภาพปฐมภูมิแบบบูรณาการโดยยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง

ผู้แต่ง

  • ณัฏฐ์ฐภรณ์ ปัญจขันธ์ อาจารย์พยาบาล คณะพยาบาลศาสตร์ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครลำปาง คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • ยงยุทธ แก้วเต็ม อาจารย์พยาบาล คณะพยาบาลศาสตร์ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครลำปาง คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

ระบบบริการสุขภาพปฐมภูมิ, ประชาชนเป็นศูนย์กลาง, ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง, คลินิกหมอครอบครัว

บทคัดย่อ

วิจัยแบบผสมผสานนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอรูปแบบการจัดระบบบริการสุขภาพปฐมภูมิแบบบูรณาการโดยยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง 212 คน ในคลินิกหมอครอบครัว เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามและการประชุมระดมความคิดเห็นกับกลุ่มบุคลากรที่ปฏิบัติงานในคลินิกหมอครอบครัว จำนวน 61 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยสถิติพรรณนา และ สถิติอนุมานการวิเคราะห์ตัวแบบสมการโครงสร้างด้วยโปรแกรม Smart PLS 4.0 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา  ผลการวิจัยพบว่า ระดับความคิดเห็นของกลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรังในคลินิกหมอครอบครัวในเรื่องปัจจัยสุขภาพ  เป้าหมายการรักษา อยู่ในระดับมาก (x= 3.95, SD = .80 และ x = 3.73, SD = .97) ส่วนปัจจัยในเรื่องแผนการรักษา  การปฏิบัติตน และผลของการรักษาอยู่ในระดับปานกลาง (x= 3.40, SD = 1.18,  = 3.04, SD = .80, x= 3.03, SD = 0.95) ตามลำดับ โดยรูปแบบการจัดระบบบริการสุขภาพปฐมภูมิแบบบูรณาการโดยยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง คือ ปัจจัยการปฏิบัติตนของผู้ป่วยเป็นตัวแปรคั่นกลางของความสำเร็จของผลลัพธ์ของการรักษา โดยมีปัจจัยสุขภาพและการมีเป้าหมายการรักษาเป็นปัจจัยเริ่มต้นสำคัญที่มีอิทธิพลต่อผลลัพธ์ของการรักษา โดยบุคลากรของคลินิกหมอครอบครัวควรมีการจัดระบบการให้บริการโดยเน้นความต้องการของผู้ป่วยเป็นหลัก ส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีการวางแผนการดูแลสุขภาพของตนเอง  มีการกำหนดเป้าหมายโดยการมีส่วนร่วมของครอบครัวเพื่อให้เกิดความต่อเนื่องและประสิทธิภาพในการดูแลตนเองของผู้ป่วยอย่างถูกต้อง

References

Alberta Health Service. (2012). Workforce Model Transformation Project, Workforce Model Transformation (WMT) Leading Practices, Definitions, and References, September

Buraphunt R., Muangsom N. (2013). Factors Affecting Uncontrolled Type 2 Diabetes Mellitus of Patients in Sangkhom Hospital, Udonthani Province. KKU Journal for Public Health Research. 6(3): 102-109. (in Thai)

Chobthamasakul S. (2021). Causal Factors Affecting Health Promoting Behaviors of Ramkhamhaeng University Personnel. Journal of The Royal Thai Army Nurses. Vol. 22 No.1 January - April 2021: 422-431. (in Thai)

Chunrum K., Chaichana B., Chaosuansreechroen K. (2016). Self-care of Patients with Type 2 Diabetes Mellitus: Development of Model Integration with AIC Technique (Sukhirin Hospital). The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health. 3(3): 179-193. (in Thai)

Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A First Course in Factor Analysis (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.

Department of Disease Control, Ministry of Public Health. (2021). Chronic Non-Communicable Diseases (NCD). (in Thai). Nonthaburi: Ministry of Public Health. (in Thai)

Department of Disease Control, Ministry of Public Health. (2022). Chronic Non-Communicable Diseases (NCD). (in Thai). Nonthaburi: Ministry of Public Health. (in Thai)

Ekman I, Swedberg K, Taft C, Lindseth A, Norberg A, Brink E, Carlsson J, Dahlin-Ivanoff S, Johansson IL, Kjellgren K, Lidén E. (2011). Person-centered care-ready for prime time. European journal of cardiovascular nursing. 10(4):248-51.

Horapleard S., Toontom N., Siwina S. (2019). Application of Self-care Behavior Promotion Program and Social Support For Diabetic Patients at Ban Khaotakhong Health Promoting Hospital, Kasetwisai District, Roi Et Province, Thailand. Academic Journal of Community Public Health. 5(2): 52-67. (in Thai)

Husserl, E. (1965). Philosophy as a rigorous science. In Phenomenology and the crisis of philosophy. New York: Harper and Row.

Kanfer, F. (1988). Self-management methods. In. Kanfer & A.P. Goldstein. (Eds.). Helping People Change: A Textbook of Methods. (3rdedition) (pp. 283-338). New York:

Pergamon.Kaewtem Y., Panchakhan N., Wannalai U., Foochuen Y., (2020). The Causal Model Affecting

Caring of the elderly with disabilities in Phichai Sub-district, Mueang, Lampang Province Research and Development Health System Journal. 13(3):42-51.

Kaewtem Y., Panchakhan N., Suntep W., Wongthida K., Nirattisai P. (2022). The Key Successand Failure Factors in Health Literacy to Reduce Salty Consumption Ban Pa HiangCommunity, Mueang District, Lampang Province. Academic Journal of Community PublicHealth. 13(3):28-44.

Kerdmongkol P., Amnatsatsue K., Rattanasoungthum P. (2017). Effect of a Case Management Program for Older People with Diabetic Retinopathy. Journal of Public Health Nursing 31(2): 1-10. (in Thai)

Khumkaew J. (2023). Self-Assessment of Primary Healthcare Service Delivery System at Family Medicine Clinics for Managing Non-Communicable Chronic Diseases in Municipal Districts. Regional Health Promotion Center 9 Journal, 17(3): 894-907. (in Thai)

Kogan, H.N., & Betrus, P.A. (1984). Self-management: a nursing mode of Therapeutic influence. Advance in Nursing Science, (7), 55-73.

Kosonjit R., Noimuenwa P. (2017). Effectiveness of Case Management in Patients with Diabetic Mellitus at Pak Phli Hospital, Nakhon Nayok Province. Nursing Journal. 44(1): 26-38. (in Thai)

Leutz WN. (1999). Five Laws for Integrating Medical and Social Services: Lessons from the United States and the United Kingdom. Milbank Q.

Likert, R. (1967). The method of constructing an attitude scale. In M. Fishbein (Ed.), Readings in attitude theory and measurement (pp. 90-95). New York: Wiley & Son.

Ministry of Public Health. (2016). Primary Care Cluster Guideline for Health Care Units. Ministry of Public Health. (in Thai)

Office of the Constitutional Court. (2017). Constitution of the Kingdom of Thailand B.E.2560 (2017). P. Press. Co. Ltd. s 258. (in Thai)

Paesuea S. (2015). Factors related to self-care behavior of patients with type 2 diabetes in urban community Bangkok. Master of Public Health Thesis Graduate School Mahidol University. (in Thai)

Paimoolpiam P., et al. (2023). Model Development to Improve Accessibility of Diabetes and Hypertension Patients with Participation of Community Network, Maesakorn Health Promoting Hospital, Wiang Sa District, Nan Province. Journal of Health Science. 25(3): 394-400. (in Thai)

Polit, D. F., & Beck, C. T. (2018). Essentials of Nursing Research: Appraising Evidence for Nursing Practice (9th ed.). Philadelphia: Lippincott, Williams & Wilkins.

Promdee A., Chaitrong T. (2020). Effectiveness of Case Management among Patients with Diabetes Mellitus in Primary Care Cluster at Mukdahan Hospital. Research and Development Health System Journal. 13(1): 292-299. (in Thai)

Promsuwan K. (2017). Factors related to health promotion behaviors of Nongmaikaen elderly club members, Chachoengsao Province. Dissertation, Chachoengsao: Rajabhat Rajanagarindra University. (in Thai)

Royal Thai Government Gazette. (2019). Primary Health System Act 2019. Retrieved 30 April 2019 from https://shorturl.at/DQU01. (in Thai)

Saengsinsorn P. (2021). A Study of Factors Related to Health Behavior of People at Risk of Diabetes and ypertension in Phichit Province. Phichit Public Health Research And Academic Journal. 2(2): 43-54. (in Thai)

Saraphi Provincial Health Office. (2020). Inspection and supervision of the Ministry of Public Health, Health Region 1. Chiang Mai. (in Thai)

Sattayasomboon T. & Sattayasomboon Y. (2020). Hypertension and type 2 Diabetes Mellitus Patients: A Systematic Review on the Chronic Care Model (CCM) and Self- Management Support (SMS). The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health. 7(2), 232-243. (in Thai)

Srithamrongsawat S, Suriyawongpaisan P, Sornsriwichai W, Labbenjakul S, and Sriyakul D. (2020). Research project to develop an integrated and people-centered primary service system. Nonthaburi: Health Systems Research Institute (HSRI) (in Thai).

Starfield B. (2011). Is Patient-Centered Care the Same as Person-Focused care. Perm J.15(2):63–9.

Sukkawaspong S. (2019). Evaluation of the operation of Mueang Pak Chong primary care cluster. Reg 11 Med J, 33(1):73-89. (in Thai)

Taengsakha K., Maneesriwongul W., Putawatana P. (2019). Factors Related to Adherence to Treatment in Essential Hypertensive Patients with Early Renal Insufficiency. Rama Nurs J. 25(1): 87-101. (in Thai)

WannaKul, S. (2023). The Study of Age-Friendly Primary Health Care: Case Study of Primary Care Cluster, Ban Si Muat Klao Sub District Health Promoting Hospital, Mueang District, Lampang Province. Journal of Health Sciences Scholarship. 6(2), 43-65.

Wasi P. (2017). Thai Health System in the Decade. Nonthaburi: Office of the National Health Commission (NHO). (in Thai).

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-11-16

ฉบับ

บท

บทความวิจัย