พัฒนารูปแบบการบริหารอัตรากำลังพยาบาลดูแลผู้ป่วยวิกฤต โรงพยาบาลลำปาง

บทคัดย่อ

             การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารอัตรากำลังพยาบาลดูแลผู้ป่วยวิกฤต โรงพยาบาลลำปาง ระหว่างเดือนมิถุนายนถึงตุลาคม 2565 ในพยาบาลที่ปฏิบัติงานในหอผู้ป่วยหนัก 165 คน ดำเนินการวิจัย 4 ระยะ คือ การวางแผนการพัฒนา การนำกิจกรรมการพัฒนาสู่การปฏิบัติ การสังเกตและติดตาม และ การสะท้อนคิด เครื่องมือวิจัยได้แก่ แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม แบบบันทึกผลการดำเนินงาน แบบประเมินการรับรู้การปฏิบัติแบบยืดหยุ่น และแบบประเมินความพึงพอใจของพยาบาลในการใช้รูปแบบ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เนื้อหาสำหรับข้อมูลเชิงคุณภาพ และใช้สถิติพรรณนา และสถิติทดสอบ ที ในการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ

            ผลการวิจัย พบว่า 1. สถานการณ์ที่ส่งผลกระทบต่อความสุขในการปฏิบัติงาน ได้แก่ ระบบการทำงานที่ไม่ยืดหยุ่น ตารางการปฏิบัติงานไม่เอื้อต่อสมดุลชีวิต ขาดการมีส่วนร่วมในการออกแบบตารางปฏิบัติงาน ภาระงานด้านเอกสารที่มากเกินจำเป็น ชั่วโมงให้บริการผู้ป่วยลดลง 2. รูปแบบการบริหารอัตรากำลังพยาบาลดูแลผู้ป่วยวิกฤตประกอบด้วยการกำหนดวัฒนธรรมและคุณลักษณะการนำองค์กรผ่านค่านิยมร่วม 3 ประการ ได้แก่ การเคารพซึ่งกันและกัน การมีส่วนร่วมในการพัฒนาองค์กร และ การยึดแนวทางแห่งประสิทธิภาพ บนหลักการ 3 หลักการ ได้แก่ 1)หลักมาตรฐานการจัดอัตรากำลังพยาบาล 2)หลักความยืดหยุ่นในการปฏิบัติงาน และ 3)หลักความชาญฉลาดในการปฏิบัติงาน โดยค่านิยมและหลักการเหล่านี้จะถูกถ่ายทอดไปในทุกขั้นตอนของการบริหารอัตรากำลัง 3. ผลการพัฒนาพบว่า รูปแบบการบริหารอัตรากำลังพยาบาลช่วยให้การจัดอัตรากำลังมีผลิตภาพ และมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้พยาบาลในหอผู้ป่วยวิกฤตเกิดการริเริ่มกิจกรรมการพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ป่วย 8 กิจกรรม ครอบคลุม 16 ตัวชี้วัด และคะแนนเฉลี่ยการรับรู้ของพยาบาลต่อการทำงานแบบยืดหยุ่นระหว่างก่อนและหลังการพัฒนาทุกด้านหลังการพัฒนาดีขึ้นแต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ 4. พยาบาลมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการบริหารอัตรากำลังทั้งภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก ซึ่งจะนำไปสู่การปฏิบัติที่ต่อเนื่องต่อไป