ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ทางสุขภาพกับการชะลอการเสื่อมของไตในผู้ป่วยไตเรื้อรัง ที่มีโรคร่วมเป็นความดันโลหิตสูงหรือเบาหวาน อำเภองาว จังหวัดลำปาง

ผู้แต่ง

  • ปริวัฒน์ อินทร์นวล โรงพยาบาลงาว
  • วัฒนา ตาแสน โรงพยาบาลงาว
  • กฤษฎิ์ ทองบรรจบ โรงพยาบาลงาว
  • ศรีประไพ อินทร์ชัยเทพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครลำปาง คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

โรคไตเรื้อรัง, ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, การชะลอการเสื่อมของไต

บทคัดย่อ

                  งานวิจัยแบบการศึกษาเชิงพรรณนาแบบตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินระดับและศึกษาระดับความรอบรู้ทางสุขภาพ และ ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ทางสุขภาพและชะลอการเสื่อมของไตในผู้ป่วยไตเรื้อรังที่มีโรคร่วมเป็นความดันโลหิตสูงหรือเบาหวาน อำเภองาว จังหวัดลำปาง โดยสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ (Stratified random sampling) ได้จำนวน 147 คน แบ่งตามเขตรับผิดชอบโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ใน อ.งาว จ.ลำปาง โดยใช้เครื่องมือวัดระดับความรู้แจ้งแตกฉาน สำหรับผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง กองสุขศึกษา ปี 2558 และแบบบันทึกค่าอัตราการกรองของไต วิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติไค-สแควร์ (Chi-square tests )

             ผลการวิจัยพบว่า 1) ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นผู้มีความรอบรู้ด้านสุขภาพในระดับต่ำ จำนวน 69 คน (ร้อยละ 46.90) ระดับปานกลาง จำนวน 54 คน (ร้อยละ 36.70) และระดับสูง จำนวน 24 คน คิดเป็นร้อยละ 16.30  2) การชะลอการเสื่อมของไตพิจารณาจากอัตราการกรองของไต พบว่า ค่าเฉลี่ยของอัตราการกรองของไต ปี 2563 และ 2564 ลดลงเฉลี่ย 3.48 มล./นาที/1.73ตร.ม./ปี และ 3) ระดับของความรอบรู้ด้านสุขภาพในผู้ป่วยไตเรื้อรังที่มีโรคร่วมเป็นความดันโลหิตสูงหรือเบาหวาน มีความสัมพันธ์กับการชะลอการเสื่อมของไต(eGFR <5มล./นาที/1.73ตร.ม./ปี) ได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

References

Boonstra, M. D., Reijneveld, S. A., Foitzik, E. M., Westerhuis, R., Navis, G., & de Winter, A. F. (2020). How to tackle health literacy problems in chronic kidney disease patients? A systematic review to identify promising intervention targets and strategies. Nephrology Dialysis Transplantation, 36(7), 1207-1221. https://doi.org/10.1093/ndt/gfaa273

Costa-Requena, G., Moreso, F., Carmen Cantarell, M., & Serón, D. (2017). Health literacy and chronic kidney disease [10.1016/j.nefroe.2017.04.009]. Nefrología (English Edition), 37(2), 115-117. https://doi.org/10.1016/j.nefroe.2017.04.009

Devraj, R., Borrego, M., Vilay, A. M., Gordon, E. J., Pailden, J., & Horowitz, B. (2015). Relationship between Health Literacy and Kidney Function. Nephrology (Carlton), 20(5), 360-367. https://doi.org/10.1111/nep.12425

Dewalt, D. A., Berkman, N. D., Sheridan, S., Lohr, K. N., & Pignone, M. P. (2004). Literacy and health outcomes: a systematic review of the literature. J Gen Intern Med, 19(12), 1228-1239. https://doi.org/10.1111/j.1525-1497.2004.40153.x

Go, A. S., Yang, J., Tan, T. C., Cabrera, C. S., Stefansson, B. V., Greasley, P. J., Ordonez, J. D., & Kaiser Permanente Northern California, C. K. D. O. S. (2018). Contemporary rates and predictors of fast progression of chronic kidney disease in adults with and without diabetes mellitus. BMC nephrology, 19(1), 146-146. https://doi.org/10.1186/s12882-018-0942-1

Hill, N. R., Fatoba, S. T., Oke, J. L., Hirst, J. A., O'Callaghan, C. A., Lasserson, D. S., & Hobbs, F. D. R. (2016). Global Prevalence of Chronic Kidney Disease - A Systematic Review and Meta-Analysis. PloS one, 11(7), e0158765-e0158765. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0158765

Ingsathit, A., Thakkinstian, A., Chaiprasert, A., Sangthawan, P., Gojaseni, P., Kiattisunthorn, K., Ongaiyooth, L., Vanavanan, S., Sirivongs, D., Thirakhupt, P., Mittal, B., & Singh, A. K. (2010). Prevalence and risk factors of chronic kidney disease in the Thai adult population: Thai SEEK study. Nephrol Dial Transplant, 25(5), 1567-1575. https://doi.org/10.1093/ndt/gfp669

Ishikura, K., Obara, T., Kikuya, M., Satoh, M., Hosaka, M., Metoki, H., Nishigori, H., Mano, N., Nakayama, M., Imai, Y., Ohkubo, T., & on behalf of the, J. H.-M. S. g. (2016). Home blood pressure level and decline in renal function among treated hypertensive patients: the J-HOME-Morning Study. Hypertension Research, 39(2), 107-112. https://doi.org/10.1038/hr.2015.110

Jamshidi, P., Najafi, F., Mostafaei, S., Shakiba, E., Pasdar, Y., Hamzeh, B., & Moradinazar, M. (2020). Investigating associated factors with glomerular filtration rate: structural equation modeling. BMC nephrology, 21(1), 30. https://doi.org/10.1186/s12882-020-1686-2

Kanjanabuch, T., & Takkavatakarn, K. (2020). Global Dialysis Perspective: Thailand. Kidney360, 1(7), 671-675. https://doi.org/10.34067/kid.0000762020

Polonia, J., Azevedo, A., Monte, M., Silva, J. A., & Bertoquini, S. (2017). Annual deterioration of renal function in hypertensive patients with and without diabetes. Vascular health and risk management, 13, 231-237. https://doi.org/10.2147/VHRM.S135253

Ricardo, A. C., Yang, W., Lora, C. M., Gordon, E. J., Diamantidis, C. J., Ford, V., Kusek, J. W., Lopez, A., Lustigova, E., Nessel, L., Rosas, S. E., Steigerwalt, S., Theurer, J., Zhang, X., Fischer, M. J., & Lash, J. P. (2014). Limited health literacy is associated with low glomerular filtration in the Chronic Renal Insufficiency Cohort (CRIC) study. Clin Nephrol, 81(1), 30-37. https://doi.org/10.5414/cn108062

Sabanayagam, C., Shankar, A., Lim, S. C., Tai, E. S., & Wong, T. Y. (2011). Hypertension, Hypertension Control, and Chronic Kidney Disease in a Malay Population in Singapore. Asia Pacific Journal of Public Health, 23(6), 936-945. http://www.jstor.org/stable/26724181

Tanasugarn, C., & Neelapaichit, N. (2015). Development tools Health literacy in patients with diabetes & hypertension (D. o. H. S. Support, Ed.). Ministry of Public Health.

Taylor, D. M., Fraser, S., Dudley, C., Oniscu, G. C., Tomson, C., Ravanan, R., & Roderick, P. (2018). Health literacy and patient outcomes in chronic kidney disease: a systematic review. Nephrol Dial Transplant, 33(9), 1545-1558. https://doi.org/10.1093/ndt/gfx293

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-05-19

ฉบับ

บท

บทความวิจัย