การจัดการตนเองของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวานในบริบทของชุมชนอีสาน Self-Management in Elderly People with Diabetes Mellitus in Esaan Context

Abstract

            การจัดการตนเองของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถเผชิญกับอาการและอาการแสดงของโรคและสามารถดำเนินชีวิตได้อย่างปกติสุข   การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบ Mixed Methods   โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการจัดการตนเองของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน ที่อาศัยอยู่ในบริบทของชุมชนอิสาน  ผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่  ผู้สูงอายุที่ป่วยโรคเบาหวาน ที่รับการรักษาที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ตำบลนาฝาย อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ ในช่วงเดือนมกราคมถึงเดือนมิถุนายน 2558 จำนวน 76 คน เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถาม การสัมภาษณ์เจาะลึก และการสังเกต   วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์รายเอียดของเนื้อหา

        ผลการวิจัย   ผู้สูงอายุส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง 67 ราย (ร้อยละ 85.2)  อาชีพเกษตรกร การรับรู้เกี่ยวกับโรคคิดว่าการเจ็บป่วยเป็นเรื่องธรรมชาติ  มีความวิตกกังวลเล็กน้อย  การควบคุมอาหาร ดื่มน้ำหวานนานๆครั้งจำนวน 38 ราย (ร้อยละ 50.0) รับประทานของหวานจำนวน 33 ราย (ร้อยละ43.4)  เชื่อว่าการงดอาหารหวานไม่มีผลกับระดับน้ำตาลในเลือด   ออกกำลังกาย 15-20 นาที โดยการเดินแกว่งแขนขาในตอนเช้ามืด ไม่มีรูปแบบแน่นอน เชื่อว่ามีประโยชน์ทำให้สบายตัว   การพักผ่อนในช่วงเวลากลางวัน    ลืมรับประทานยาจำนวน 24 ราย (ร้อยละ 31.6) รับประทาน สมุนไพร จำนวน 29 ราย (ร้อยละ 38.2) การป้องกันการเกิดบาดแผลที่เท้าส่วนใหญ่ไม่เคยสวมรองเท้าที่ปกปิดเท้าจำนวน 34 ราย(ร้อยละ44.4)   ไม่มีการตรวจเท้า จำนวน 36 ราย(ร้อยละ46.7)    ส่วนใหญ่มาตรวจตามนัดสม่ำเสมอ

      ข้อเสนอแนะ  การสนับสนุนของชุมชน ครอบครัว และผู้ดูแลจะเพิ่มความสามารถในการจัดการตนเองของผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวาน