ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อศักยภาพการดูแลของผู้ดูแลผู้ป่วยที่รอดชีวิต จากโรคหลอดเลือดสมองในเขตเมือง

ผู้แต่ง

  • สุนทรา เลี้ยงเชวงวงศ์ สำนักวิชาพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

คำสำคัญ:

ศักยภาพการดูแล, คุณภาพชีวิต, ภาระการดูแล, ผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง

บทคัดย่อ

การวิจัยหาความสัมพันธ์เชิงทำนาย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอิทธิพลทำนายของปัจจัยส่วนบุคคลและภูมิหลังภาระการดูแล คุณภาพชีวิต ต่อศักยภาพการดูแลของผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ดูแล 256 คน ในเขตเทศบาลนครรังสิต อ.ธัญบุรี จ.ปทุมธานี คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแบบสอบถาม 1) ปัจจัยส่วนบุคคลและภูมิหลัง 2) ภาระการดูแล 3) คุณภาพชีวิต และ 4) ศักยภาพการดูแล ค่าความตรง 0.97, 1.0 และ 0.92  ค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค 0.93, 0.92 และ 0.92 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา Pearson’s product moment correlation, Chi-Square test และ Stepwise multiple regression

ผลการวิจัย กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุเฉลี่ย 54.36 ปี มีระดับการศึกษาประถมศึกษามากที่สุด ส่วนใหญ่ไม่ได้ประกอบอาชีพ รายได้ครอบครัวต่ำกว่า 10,000 บาท/เดือน เกี่ยวข้องเป็นสามีภรรยามากที่สุด มีโรคประจำตัว 2 โรคขึ้นไปมากที่สุดคือ ความดันโลหิตสูง และไขมันในเลือดสูง มีปัจจัยเสี่ยงโรคอ้วน รับประทานเค็มและหวาน และไม่ออกกำลังกาย ส่วนใหญ่ มีระยะเวลาดูแลผู้ป่วย 1-5 ปี และต้องดูแลทุกวัน ปัญหาของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่ผู้ดูแลหนักใจมากที่สุดคือ การเคลื่อนไหวร่างกายบกพร่อง ปัญหาจิตใจ และการพูดสื่อสารไม่เข้าใจ ภาระการดูแลระดับปานกลาง คุณภาพชีวิตอยู่ในระดับดี และศักยภาพการดูแลของผู้ดูแลโดยรวมระดับปานกลาง ปัจจัยที่มีอิทธิพลทำนายศักยภาพการดูแลคือ คุณภาพชีวิต และจำนวนบุตร โดยร่วมกันทำนายได้ ร้อยละ 19.30 (p < .001) ผลการวิจัยทำให้ได้ข้อมูลเพื่อใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองให้มีประสิทธิภาพต่อไป

References

World Stroke Organization: WSO. Impact of stroke [internet]. 2024 [cited 2024 Apr 10]. Available from: https://www.world-stroke.org/world-stroke-day-campaign/about-stroke/impact-of-stroke.

Department of Disease Control, Ministry of Public Health. Annual report 2023 Ministry of Public Health. Bangkok: Aksorn Graphic and Design Publishing Limited Partnership; 2024. P.93-100. (in Thai)

Tiamkao S. Situation of stroke disease. Thai Journal of Neurology. 2023;39(3):38-42. (in Thai)

Kanchanapibulwong A, Kumwangsanga P, Kaewta S. Kaewta S, editors. Situation of NCDs: diabetes, hypertension and related risk factors 2019: Report. 2019. Bangkok: Aksaorn Graphic and Design Publishing Limited. (in Thai)

Flach C, Muruet W, Wolfe CDA, Bhalla A, Douiri A. Risk and secondary prevention of stroke recurrence. Stroke. 2020;51:2435-44.

Zheng S, Yao B. Impact of risk factors for recurrence after the first ischemic stroke in adult: a systematic review and meta-analysis. J Clin Neurosci. 2019;60:24-30.

Temprom P, Phonphet C, Suwanno J, Chaimay B, Woradet S. Prevalence of high risk of recurrent stroke and factors associated with high risk of recurrent stroke among acute ischemic stroke patients. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing. 2021;32(2):59-69. (in Thai)

Haacke C, Althaus A, Spottke A, Siebert U, Back T, Dodel R. Long-term outcome after stroke evaluating Health-related quality of life using utility measurements. Stroke. 2015;37:193-8.

Hopman W, Vermer J. Quality of life during and after inpatient stroke rehabilitation. Stroke. 2003;34:801-5.

Neurological institute of Thailand. Guidelines for rehabilitation for stroke patients. Bangkok: Department of Medical Services, Ministry of Public Health; 2011 (in Thai)

Boakye H, Nsiah A, Bello AI, Quartey JNA. Burden of care and quality of life among caregivers of stroke survivors: influence of clinical and demographic variables. Br J Med Med Res. 2017;20(6):1-10.

Bugge C, Alexander H, Hagen S. Stroke patients’ informal caregivers: patient, caregiver, and service factors that affect caregiver strain. Stroke. 1999;30:1517-23.

Celik A, Kara B. The relationship between the stroke survivors’ functional status and their informal caregivers’ burden and quality of life. AIMS Med Sci. 2019; 6(1):115-27.

Cameron JI, Gignac MAM. “Timing it right”: a conceptual framework for addressing the support needs of family caregivers to stroke survivors from the hospital to the home. Patient Educ Couns. 2008;70:305-14.

Boonsin S, Deenan A, Wacharasin C. Factors influencing the burden of family caregiving for survivors of stroke. Pac Rim Int J Nurs Res. 2021;25(1):102-13. (in Thai)

Okonkwo UP, Agbo CF, Lbeneme SC, et al. The burden and quality of life of caregivers of stroke survivors with cognitive impairment in selected healthcare facilities in Anambra State, Nigeria. Gerontol Geriatr Med. 2022;8:1-11.

Organization for Economic Co-operation and Development: OECD. Realizing the Potential of Primary Health Care: OECD Health Policy Studies. 2020.

Division of Non-Communicable Disease, Strategy and Planning Division, Office of the Permanent Secretary Ministry of Public Health. Number and rate of stroke patients 2016-2019. [cited 2024 Apr 10].Available from: http://www.thaincd.com/2016/mission/documents.php?tid=32&gid=1-020 (in Thai).

Division of Non-Communicable Disease, Strategy and Planning Division, Office of the Permanent Secretary Ministry of Public Health, inpatients databased, number and rate of stroke patients 2014. [cited 2024 Apr 10]. Available from: https://dmh.go.th/test/download (in Thai).

Petchroung N, Pritatruk P, Thongkeang V. The study of continuing care for patients with cerebrovas-cular disease in primary care unit. Journal of the Royal Thai Army Nurses. 2013;14(1):25-34. (in Thai)

Moura A, Teixeira F, Amorim M, Henriques A, Nogueira C, Alves E. A scoping review on studies about the quality of life of informal caregivers of stroke survivors. Qual Life Res. 2022;31:1013-32.

World Health Organization. Quality of Life Assessment (WHOQOL): development and general psychometric properties. Soc Sci Med. 1998;46(12):1569-85.

Wagner EH, Davis C, Schaefer J, von Korff M, Austin B. A survey of leading chronic disease management programs: are they consistent with the literature? Manag Care Q. 1999;7(3):56-66.

Srisatichnarakur B. Development and validation of research instruments: psychometric properties. 2013. Bangkok: Chulalongkorn University Printing House (in Thai)

Choi-Kwon S, Kim H-S, Kwon SU, Kim JS. Factors affecting the burden on caregivers of stroke survivors in South Korea. Arch Phys Med Rehabil. 2005;86(5):1043-8.

Ministry of Public Health, Department of Mental Health. World Health Organization Quality of Life Brief-Thai, WHOQOL-BREF-THAI. [cited 2024 Apr 10]. Available from: https://dmh.go.th/test/download/files/whoqol.pdf. (in Thai)

Da Costa TF, Costa KNFM, Martins KP, Fernandes MGM, Brito SS. Burden over family caregivers of Elderly people with stroke. Escola Anna Nery Revista de Enfermagem. 2015;19(2):350-5

Boonsin S, Deenan A, Wacharasin C. Factor influencing the burden of family caregiving for survivors of Stroke. Pac Rim Int J Nurs Res. 2021;25(1):102-12. (in Thai)

Yao B, Zheng S. Impact of risk factors for recurrence after the first ischemic stroke in adults: a systematic review and meta-analysis. J Clin Neurosci. 2019;60:24–30.

Tuttle D, Griffiths J, Kaunnil A. Predictors of caregiver burden in caregivers of older people with physical disability in rural community. PLoS ONE. 2022;17(11):1-13.

Tziaka E, Tsiakiri A, Vlotinou P, Christidi F, Tsiptsios D, Aggeloussis N, et al. Holistic approach to expressing the burden of caregivers for stroke survivors: a systematic review. Healthcare. 2024;12:1-31.

Uten U. Outcomes of care for stroke patient at home by coordinating the participation of the family care team and the community. 2022. Department of community and family medicine, faculty of medicine, Pathumtani: Thammasat University. (in Thai).

Septianingrum Y, Yusuf A, Widyawati IY, Sari RY, Wardani EM, Musfirah NR. et al. Factors associated with family caregiver readiness to care for post-stroke patients after hospital discharge. Discov Soc Sci Health. 2024;4:1-9.

Akosile CO, Banjo TO, Okoye EC, Ibikunle PO, Odole AC. Informal caregiving burden and perceived social support in an acute stroke care facility. Health Qual Life Outcomes. 2018;16:57-63.

Ji-Hye L, Sook JM. Factors Influencing the quality of life of family caregivers of stroke patients: a cross-sectional survey. J Korean Fund Nurs. 2023;30(4):479-88.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-06-24