การเปรียบเทียบผลการตรวจวิเคราะห์ปัสสาวะด้วยแถบทดสอบกับการตรวจเพาะเชื้อเพื่อวินิจฉัยการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ โรงพยาบาลหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพของการใช้แถบทดสอบปัสสาวะสำเร็จรูป ไนไตรท์ (nitrite, N) ลิวโคซัยท์เอสเทอเรส (leukocyte esterase, LE) และเม็ดเลือดขาว (white blood cell,WBC) กับการเพาะเชื้อในปัสสาวะเพื่อการวินิจฉัยการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ (urinary tract infections, UTIs) และเปรียบเทียบปริมาณงานและค่าใช้จ่ายในการส่งตรวจ การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง (cross-sectional analytical study) โดยศึกษาข้อมูลจากผลการตรวจปัสสาวะด้วยแถบทดสอบปัสสาวะและผลการเพาะเชื้อในปัสสาวะที่เก็บตัวอย่างระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2563 ถึงวันที่ 30  กันยายน พ.ศ. 2564 จำนวน  573 ตัวอย่าง  การเปรียบเทียบปริมาณงานและค่าใช้จ่ายทำโดยใช้ข้อมูลระหว่างวันที่ 1 มีนาคม – วันที่ 30 กันยายน พ.ศ.2564 ผลการศึกษาพบว่าผลการเพาะเชื้อในปัสสาวะรายงานการตรวจพบเชื้อจุลชีพ ร้อยละ 49.91 และเชื้อจุลชีพส่วนใหญ่เป็นเชื้อแบคทีเรียแกรมลบ เชื้อที่พบบ่อยที่สุด ได้แก่ Escherichia coli รองลงมาได้แก่ Klebsiella pneumoniae และ Enterococcus faecalis คิดเป็นร้อยละ 53.67,10.26 และ 7.04 ตามลำดับ ผลการตรวจตัวอย่างปัสสาวะด้วยแถบทดสอบ N, LE WBC ทั้งสามชนิดร่วมกันพบว่ามีค่าความไว ความจำเพาะ การทำนายผลบวก การทำนายผลลบ และความถูกต้องเท่ากับร้อยละ 92.66, 43.55, 62.06, 85.62 และ 68.60  ตามลำดับ ค่าอัตราส่วนความน่าจะเป็นบวกและค่าอัตราส่วนความน่าจะเป็นลบเท่ากับ 1.64  และ 0.71 ตามลำดับ ผลการนำไปใช้ประโยชน์ในการตรวจคัดกรองการส่งเพาะเชื้อ โดยการตรวจคัดกรองรอบแรกจากพยาบาลที่หอผู้ป่วยและการตรวจคัดกรองรอบสองพบว่าปริมาณงานและค่าใช้จ่ายลดลง