วารสารเทคนิคการแพทย์

การประเมินประสิทธิภาพของการทดสอบ Neuron-Specific Enolase โดยวิธี Chemiluminescent Microparticle Immunoassay ด้วยเครื่อง Alinity i และวิธี Electrochemiluminescence Immunoassay ด้วยเครื่อง Cobas e801

Sat, 09 Mar 2024 00:00:00 +0700

Neuron-specific enolase (NSE) เป็นสารบ่งชี้มะเร็งที่มีประโยชน์ในการช่วยวินิจฉัย ติดตาม การรักษา และพยากรณ์โรคมะเร็งปอดชนิดเซลล์ขนาดเล็ก การตรวจวัด NSE ในอดีตมีข้อจำกัด เนื่องจาก มีวิธีให้เลือกใช้ทดสอบน้อย และวิธีการทดสอบมีความซับซ้อน ปัจจุบันมีการพัฒนาวิธีการทดสอบที่ หลากหลายและใช้งานง่ายขึ้น เช่น การตรวจวิเคราะห์ NSE ด้วยวิธี chemiluminescent microparticle immunoassay (CMIA) โดยใช้เครื่อง Alinity i ของ Abbott การศึกษานี้จึงมุ่งเน้นไปที่การเปรียบเทียบ การตรวจวิเคราะห์ปริมาณ NSE ระหว่างการทดสอบ NSE ของ Abbott ที่ใช้ระบบ Alinity i และการ ทดสอบ NSE ของ Roche Elecsys โดยใช้ Cobas e801 ผลการทดสอบพบว่าความแม่นยำแบบ within[1]run (%CV) ของ Cobas e801 อยู่ระหว่างร้อยละ 0.9 ถึง 1.0 ในขณะที่ Alinity i อยู่ระหว่างร้อยละ 1.71 ถึง 2.76 และความแม่นยำแบบ within-laboratory ของ Cobas e801 อยู่ระหว่างร้อยละ 2.03 ถึง 2.11 ในขณะที่ Alinity i อยู่ที่ร้อยละ 1.89 ถึง 2.86 ถึงแม้ว่าผลการศึกษาจะแสดงให้เห็นว่า Cobas e801 มีความแม่นยำ มากกว่า Alinity i เล็กน้อย แต่การวิเคราะห์โดยใช้ Passing and Bablok regression แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ที่ดีระหว่าง Alinity i และ Cobas e801 ด้วยผลความชันเท่ากับ 0.96 และจุดตัดเท่ากับ -2.02 นอกจากนี้การศึกษาค่าผลรวมความสอดคล้องของทั้งสองเครื่อง พบว่าค่าทำ นาย ผลบวกเท่ากับร้อยละ 98.65 และค่าทำ นายผลลบเท่ากับร้อยละ 90.91 ดังนั้น จากผลการศึกษาทั้งหมด สามารถสรุปได้ว่าค่าการตรวจวิเคราะห์ปริมาณ NSE ด้วยเครื่องทั้งสองนี้สอดคล้องกัน และสามารถใช้ ทดแทนกันได้

ผลของสารกันเลือดแข็งแมกนีเซียมซัลเฟตและโซเดียมซิเตรตต่อภาวะเกล็ดเลือดต่ำปลอมจากสารกันเลือดแข็งชนิดอีดีทีเอ

ชุรีพร ทองใบ — Sat, 09 Mar 2024 00:00:00 +0700

ภาวะเกล็ดเลือดต่ำปลอมจากสารกันเลือดแข็งชนิดเอทิลีนไดเอมีนเตตราอะซิติกแอซิด หรืออีดีทีเอ (EDTA-dependent pseudothrombocytopenia; EDTA-PTCP) เป็นภาวะเกล็ดเลือดมีการเกาะกลุ่มเนื่องจากสารกันเลือดแข็งอีดีทีเอ ทำให้จำนวนเกล็ดเลือดที่นับได้ต่ำกว่าความจริง เกิดความคลาดเคลื่อนในการรายงานจำนวนเกล็ดเลือด ซึ่งส่งผลให้การวินิจฉัยและการรักษาผิดพลาดได้ ผู้วิจัยจึงสนใจศึกษาประสิทธิผลของสารกันเลือดแข็งชนิดแมกนีเซียมซัลเฟต โซเดียมซิเตรต และอีดีทีเอที่มีต่อจำนวนเกล็ดเลือดและค่าพารามิเตอร์ต่าง ๆ ทางโลหิตวิทยา และวิเคราะห์ที่เวลาแตกต่างกันด้วยเครื่องวิเคราะห์เม็ดเลือดอัตโนมัติ Sysmex XN-3000 โดยศึกษาในผู้ที่มีภาวะเกล็ดเลือดต่ำปลอมจากสารกันเลือดแข็งอีดีทีเอจำนวน 30 ราย ผลการศึกษาพบว่าค่าเฉลี่ยจำนวนเกล็ดเลือดในตัวอย่างเลือดที่เก็บในสารกันเลือดแข็งชนิดแมกนีเซียมซัลเฟต (183.89±57.20)x10³/µL มีค่ามากกว่าการเก็บในสารกันเลือดแข็งชนิดโซเดียมซิเตรต (114.23±43.94)x10³/µL และอีดีทีเอ (77.41±32.90)x10³/µL อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) ตัวอย่างเลือดที่เก็บในสารกันเลือดแข็งชนิดแมกนีเซียมซัลเฟต ทุกรายมีค่าเฉลี่ยจำนวนเกล็ดเลือดมากกว่าอีดีทีเอคิดเป็นร้อยละ 100 ขณะที่ตัวอย่างเลือดที่เก็บในสารกันเลือดแข็งชนิดโซเดียมซิเตรตมีค่าเฉลี่ยจำนวนเกล็ดเลือดมากกว่าอีดีทีเอเพียง 19 ราย คิดเป็นร้อยละ 63.33 โดยสรุปสารกันเลือดแข็งชนิดแมกนีเซียมซัลเฟตมีประสิทธิภาพในการแก้ไขการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือดจากสารกันเลือดแข็งอีดีทีเอได้ดีกว่าชนิดโซเดียมซิเตรต

ฤทธิ์การยับยั้งอนุมูลอิสระและการต้านไกลเคชันของสารสกัดจากแกลบข้าวไทยที่มีรงควัตถุ

ศศิฉาย รักฉิม, กัญญาณัฐ เปี่ยมงาม — Sat, 09 Mar 2024 00:00:00 +0700

โรคเบาหวานเป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรังซึ่งเป็นสาเหตุอันดับต้นในการเสียชีวิตของคนทั่วโลก น้ำตาลในเลือดที่สูงจะเหนี่ยวนำให้เกิดปฏิกิริยาไกลเคชันระหว่างน้ำตาลกับโปรตีนทั้งภายในและภายนอก เซลล์จนทำ ให้เกิดสาร advanced glycosylation end products (AGEs) ทำ ให้ความยืดหยุ่นของหลอด เลือดลดลง และเกิดออกซิเดชันในเซลล์มากขึ้น ปัจจุบันเริ่มมีการศึกษาการใช้ข้าวซึ่งเป็นพืชเศรษฐกิจที่ สำคัญของไทยในการรักษาโรคเบาหวานอย่างกว้างขวางขึ้น แต่การศึกษาในส่วนของแกลบข้าวยังมี ไม่มาก งานวิจัยนี้จึงได้ศึกษาฤทธิ์การยับยั้งอนุมูลอิสระด้วยวิธี DPPH assay และฤทธิ์ต้านการเกิด ไกลเคชันด้วยวิธี In-vitro BSA-glucose assay ในสารสกัดหยาบจากแกลบข้าวไทยที่มีรงควัตถุ 4 ชนิดคือ ข้าวหอมมะลิ ข้าวสังข์หยด ข้าวไรซ์เบอร์รี และข้าวเหนียวดำ โดยเปรียบเทียบผลจากการสกัดด้วย 2 วิธี คือ สกัดด้วยสารละลายเอทานอลเข้มข้นร้อยละ 70 และสกัดด้วยการต้มในน้ำพบว่า การสกัดด้วยเอทานอล มีฤทธิ์ยับยั้งอนุมูลอิสระและฤทธิ์ต้านการเกิดไกลเคชันได้ดีกว่าการต้มอย่างมีนัยสำคัญ (p < 0.05) โดยสารสกัดจากแกลบข้าวเหนียวดำ มีฤทธิ์ยับยั้งอนุมูลอิสระดีที่สุด มีค่า IC50 = 139.76 ± 52.07 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตรซึ่งมีฤทธิ์ดีกว่าสารมาตรฐานบิวทิเลเตทไฮดรอกซีโทลูอีน (BHT) (IC50 = 161.38 ± 33.75 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร) และมีฤทธิ์ต้านการเกิดไกลเคชันดีที่สุด มีค่า IC50 = 234.69 ± 29.02 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร ซึ่งมีฤทธิ์ดีกว่าอะมิโนกัวนิดีน (AG) ที่ใช้เป็นสารต้านไกลเคชัน (IC50 = 430.23 ± 6.03 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร) สอดคล้องกับปริมาณสารประกอบฟีนอลิกรวม (60.60 ± 3.57 มิลลิกรัม gallic acid equivalent (GAE) ต่อกรัม) และปริมาณแอนโทไซยานินรวม (2.064 ± 0.2 มิลลิกรัมต่อลิตร) ที่พบสูงสุดในสารสกัดจากแกลบข้าวเหนียวดำ ผลการศึกษาดังกล่าวอาจเป็นแนวทางในการนำไปพัฒนา เป็นยาและอาหารเสริมสำ หรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน

การศึกษาความหลากหลายและความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมของ ยีน Mitochondrial Cytochrome c Oxidase Subunit 1 (cox1) ของเชื้อ Plasmodium knowlesi ในประเทศไทย

ธุวาพร สุวรรณลา, ดุจดาว ทรงธรรมวัฒน์ — Sat, 09 Mar 2024 00:00:00 +0700

ผู้ติดเชื้อมาลาเรียทั่วโลกมีประมาณร้อยละ 40 ของประชากรโลก Plasmodium knowlesi เป็นเชื้อมาลาเรียที่พบในลิงแสมที่อาศัยในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และสามารถติดต่อมาสู่คน ยีน cytochrome c oxidase subunit 1 เป็นยีนที่อยู่ในไมโทคอนเดรีย ซึ่งสร้างโปรตีนที่มีความสำคัญในกระบวนการหายใจระดับเซลล์ และนิยมนำมาใช้ในการระบุชนิดและศึกษาทางด้านวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้เพื่อศึกษาความหลากหลายและความสัมพันธ์ทางพันธุกรรมของยีน (cox1) ของเชื้อ Plasmodium knowlesi ในประเทศไทย งานวิจัยนี้ใช้ตัวอย่าง DNA ของเชื้อ P.knowlesi จำนวน 40 ตัวอย่างจาก 11 จังหวัดในประเทศไทยมาศึกษาด้วยเทคนิค PCR โดยมี cox1เป็นยีนเป้าหมาย หลังจากนั้น นำข้อมูลลำดับนิวคลีโอไทด์ของยีน cox1 มาสร้างต้นไม้สายวิวัฒนาการ (phylogenetic tree) ด้วยวิธี Maximum Parsimony ในการแบ่งกลุ่ม P. knowlesi ในประเทศไทย และวิเคราะห์ร่วมกับประวัติผู้ป่วย ถิ่นที่อยู่อาศัย อาชีพ และความหนาแน่นของเชื้อเพื่อหาความสัมพันธ์กับกลุ่มของเชื้อ ผลการวิจัยสามารถแบ่งกลุ่มเชื้อ P. knowlesi ได้เป็น 13 คลัสเตอร์ (I-XIII) ได้แก่ Cluster I (8 ไอโซเลท), II (7 ไอโซเลท), III (3 ไอโซเลท), IV (1 ไอโซเลท), V (4 ไอโซเลท), VI (1 ไอโซเลท), VII (3 ไอโซเลท) ,VIII (1 ไอโซเลท), IX (1 ไอโซเลท), X (3 ไอโซเลท), XI (2 ไอโซเลท), XII (1 ไอโซเลท และ XIII (5 ไอโซเลท) พบเพศชายติดเชื้อ P. knowlesi มากกว่าเพศหญิง โดยเป็นเพศชาย 35 คน เพศหญิง 5 คน กลุ่มอายุการติดเชื้อ P. knowlesi แบ่งเป็นกลุ่มอายุน้อยกว่า 40 ปี 15 คน และมากกว่าหรือเท่ากับ 40 ปีขึ้นไป 25 คน สัญชาติไทย 39 คน สัญชาติพม่า 1 คน ผู้ป่วยที่มีข้อมูลความหนาแน่นของเชื้อจำนวนทั้งหมด 33 คน มีความหนาแน่นของเชื้อในเลือดน้อยกว่า 10,000 ต่อไมโครลิตร จำนวน 26 คน และกลุ่มผู้ป่วยที่มีความหนาแน่นของเชื้อในเลือดมากกว่าหรือเท่ากับ 10,000 ต่อไมโครลิตรจำนวน 7 คน สรุปผลการจําแนกเชื้อ P. knowlesi พบว่ามี 13 คลัสเตอร์ เชื้อในแต่ละคลัสเตอร์มีความใกล้เคียงกันทางด้านพันธุศาสตร์และเชื้อส่วนใหญ่ในพื้นที่ต่างกันนั้นมีลําดับนิวคลีโอไทด์ของยีนที่แตกต่างกันออกไป ผลการวิจัยนี้เป็นข้อมูลทางระบาดวิทยาทางชีวโมเลกุลเบื้องต้นของเชื้อ P. knowlesi ที่แพร่ในแต่ละพื้นที่ในประเทศไทย ซึ่งมีประโยชน์ต่องานทางด้านสาธารณสุข การวางแผนควบคุมและกำจัดโรคมาลาเรียในประเทศไทย

การจำแนกรหัสพันธุกรรมของเชื้อ SARS-CoV-2 ด้วยเทคนิค Next Generation Sequencing ที่สถาบันบำราศนราดูร

Sat, 09 Mar 2024 00:00:00 +0700

การตรวจวิเคราะห์รหัสพันธุกรรมของเชื้อ Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus-2 (SARS-CoV-2) ด้วยเทคนิค next-generation sequencing (NGS) มีความสำคัญในการศึกษาด้านระบาด วิทยาและการประเมินประสิทธิภาพของวัคซีน คำแนะนำองค์การอนามัยโลก ปี พ.ศ. 2564 ระบุให้ใช้เทคนิค นี้ในการติดตามการเปลี่ยนแปลงของสายพันธุ์เชื้อ SARS-CoV-2 ได้ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อจำแนก สายพันธุ์ของเชื้อ SARS-CoV-2 ด้วยเทคนิค NGS จากสิ่งส่งตรวจ nasopharyngeal/throat swab ของ ผู้ป่วยโรคโควิด 19 ในงานประจำวันของสถาบันบำราศนราดูร ประเทศไทย ระหว่างเดือนมิถุนายน 2564 ถึง เดือนมีนาคม 2565 จำ นวน 135 ตัวอย่าง วิธีการศึกษาประกอบด้วยการสกัดสารพันธุกรรมจากสิ่งส่งตรวจ ด้วยเครื่องอัตโนมัติ การถอดรหัสพันธุกรรมด้วยวิธี Ion AmpliSeqTM กับระบบ Ion torrent GeneStudioTM S5 และการวิเคราะห์ SARS-CoV-2 lineage โดยใช้โปรแกรม SARS-CoV-2 Insight Research Plug-in Package และ Torrent Suite กลุ่มตัวอย่างเป็นเพศชายจำ นวน 50 ราย เพศหญิงจำ นวน 85 ราย ค่ามัธยฐาน ของอายุ คือ 33 ปี (ช่วงอายุ 6 เดือนถึง 86 ปี) ผลการตรวจรหัสพันธุกรรมพบเชื้อ SARS-CoV-2 สายพันธุ์ Omicron จำ นวน 89 ราย (ร้อยละ 65.93) สายพันธุ์ Delta จำ นวน 40 ราย (ร้อยละ 29.63) และ สายพันธุ์ Alpha จำ นวน 6 ราย (ร้อยละ 4.44) ความชุกของสายพันธุ์ SARS-CoV-2 ที่ตรวจพบในช่วง เดือนมกราคมถึงมีนาคม พ.ศ. 2565 ส่วนใหญ่เป็น Omicron BA.1 และ BA.2 ซึ่งเริ่มมีการระบาด ในประเทศไทย ผลการศึกษานี้สามารถนำไปใช้เป็นข้อมูลด้านระบาดวิทยาของโรคโควิด 19 และติดตาม วิวัฒนาการของเชื้อไวรัสเพื่อประเมินประสิทธิผลของวัคซีนและยารักษาโรคต่อไป

ผลกระทบของสังกะสีต่อรูปแบบเปปไทด์และค่าคะแนนในการ ระบุชื่อเชื้อก่อโรค Vibrio cholerae ด้วยเครื่อง MALDI-TOF MS

มณีมณฑ์ โคเบนท์, สุพิชฌาย์ ปั้นเหน่งเพ็ชร, ปิยดา ณ นคร, พัชรี อิศรางกูร ณ อยุธยา — Sat, 09 Mar 2024 00:00:00 +0700

เครื่อง Matrix-assisted laser desorption/ionization time-of-flight mass spectrometry (MALDI-TOF MS) สามารถระบุจีนัสและสปีชีส์ของจุลชีพได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำ โดยวิเคราะห์รูปแบบเปปไทด์ (mass spectra) ของแบคทีเรียและเปรียบเทียบกับฐานข้อมูล ด้วยความไวสูง ทำให้สามารถตรวจจับการเปลี่ยนแปลงของเปปไทด์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ปัจจุบันนิยมใช้สังกะสีเป็นอาหารเสริม และผสมในเครื่องดื่มหลายชนิด เนื่องจากมีคุณสมบัติในการเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน ความงามและใช้ลดความรุนแรงของโรคท้องร่วงได้ อย่างไรก็ตามผลกระทบของสังกะสีต่อการระบุเชื้อโรค เช่น Vibrio cholerae โดยใช้เทคนิค MALDI-TOF MS ยังไม่ชัดเจน ดังนั้น การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบของสังกะสีต่อรูปแบบเปปไทด์ และค่าคะแนนที่ใช้ในการระบุเชื้อจุลชีพ V. cholerae ระหว่างสายพันธุ์ที่มีและไม่มียีนก่อโรค โดยได้รับสังกะสีที่ความเข้มข้น 0.2 ถึง 0.8 มิลลิโมลาร์ และวิเคราะห์ด้วย MALDI-TOF MS พบว่าค่าคะแนนที่ใช้ในการระบุเชื้อจุลชีพทั้งสองสายพันธุ์มีแนวโน้มลดลงตามการเพิ่มขึ้นของความเข้มข้นสังกะสีอย่างมีนัยสำคัญ (p < 0.05) อย่างไรก็ตามยังสามารถระบุจีนัสและสปีชีส์ได้ถูกต้อง ผลการวิเคราะห์นี้สอดคล้องกับผลการวิเคราะห์รูปแบบเปปไทด์โดย principal component analysis (PCA) โดยพบการเปลี่ยนแปลงรูปแบบเปปไทด์ตามความเข้มข้นของสังกะสีอย่างมีนัยสำคัญ เฉพาะในสายพันธุ์ที่มียีนก่อโรคเท่านั้น (p < 0.01) นอกจากนี้พบว่าสังกะสีที่ความเข้มข้น 0.8 มิลลิโมลาร์ ส่งผลทำให้เกิดการระบุสายพันธุ์ (strain) ที่ผิดพลาด โดยพบว่ามีเปปไทด์ที่มีความจำเพาะกับผลของสังกะสีต่อเชื้อนี้ที่ตำแหน่ง m/z 4745, 5122, 6275 และ 7160 ดาลตัน ผลการวิจัยนี้ทำให้เกิดองค์ความรู้เกี่ยวกับผลกระทบของสังกะสีที่มีต่อการระบุชนิดของแบคทีเรียโดยใช้เทคนิคMALDI-TOF MS นำไปสู่การวินิจฉัยเชื้อที่ถูกต้องแม่นยำ กรณีที่มีการรบกวนจากสังกะสีในสิ่งส่งตรวจ

การเปรียบเทียบวิธีการย้อมสี Modified Fite-Faraco การย้อมสี Auramine O และวิธี Real-Time PCR กับการย้อมสีด้วย วิธีมาตรฐาน ในการตรวจหาเชื้อ Mycobacterium leprae ในตัวอย่างที่เก็บจากการกรีดผิวหนัง

พธิศยา ทัศนไตรลักษณ์ , ถวัลย์ ฤกษ์งาม, วิมลพักตร์ ศรีไวย์ — Sat, 09 Mar 2024 00:00:00 +0700

การเปรียบเทียบวิธีการตรวจหาเชื้อ Mycobacterium leprae โดยวิธีการย้อมสี modified Fite[1]Faraco (FF) วิธี fluorescent Auramine O (AO) และการตรวจหา Pra gene ด้วยวิธี real-time PCR กับการย้อมสีด้วยวิธีมาตรฐาน Ziehl Neelsen (ZN) ในผู้ป่วยโรคเรื้อน 32 ราย ที่เข้ารับบริการรักษา โรคเรื้อนที่สถาบันราชประชาสมาสัย โดยขูดเก็บตัวอย่างสารน้ำและเนื้อเยื่อผิวหนังโดยการกรีดผิวหนัง รายละ 4 ตำแหน่ง คือ ติ่งหูทั้ง 2 ข้างและรอยโรคที่กำ เริบมากที่สุดอีก 2 ตำแหน่ง เตรียมสไลด์จาก ตัวอย่างที่เก็บจากการกรีดผิวหนัง (slit-skin smear: SSS) ย้อมสีด้วยวิธี ZN, FF และ AO และตรวจ วิเคราะห์ตัวอย่างเนื้อเยื่อด้วยวิธี real-time PCR เพื่อตรวจหา Pra gene การศึกษาครั้งนี้ได้ปรับวิธี FF ด้วยการลดขั้นตอน deparaffinization ไปเป็นการแช่สไลด์ในน้ำ มันถั่วเหลืองอย่างเดียวที่อุณหภูมิห้อง 10 นาที ผลการศึกษาพบว่าวิธี ZN, FF, AO และ real-time PCR มีความสอดคล้องกันในระดับดีมาก โดยพบว่าวิธี ZN, FF และ AO ให้ผลบวกกับตัวอย่าง 7, 9 และ 11 ราย จากตัวอย่าง 32 ราย ตาม ลำดับ และเมื่อตรวจด้วยวิธี real-time PCR พบ M. leprae ใน 9 ตัวอย่าง และยังพบว่าวิธี FF และ AO มีประสิทธิภาพดีกว่าวิธี ZN ในการตรวจวินิจฉัยโรคเรื้อนจาก SSS นอกจากนี้ยังพบว่าวิธี FF, AO และ real-time PCR มีความไวเท่ากันในการตรวจวินิจฉัยผู้ป่วยเชื้อมาก ผลดังกล่าวจึงสรุปได้ว่า วิธี FF, AO และ real-time PCR สามารถใช้ทดแทนวิธี ZN ในการตรวจวินิจฉัยโรคเรื้อนจากตัวอย่างที่เก็บ จากการกรีดผิวหนังโดยไม่สูญเสียความไวในการตรวจ วิธี FF ใช้เครื่องมือราคาถูกกว่า สะดวก และง่าย สำ หรับการตรวจวัด ดังนั้นการย้อมสีด้วยวิธี FF จึงสามารถใช้เป็นวิธีการสำ หรับช่วยยืนยันผู้มีอาการ แสดงที่สงสัยว่าเป็นโรคเรื้อนโดยเฉพาะอย่างยิ่งในโรงพยาบาลที่มีทรัพยากรจำกัด

อัตราความผิดพลาดในขั้นตอนก่อนการตรวจวิเคราะห์ ของห้องปฏิบัติการในโรงเรียนแพทย์ไทย

นพดล อาชีพ , ปรีชญา วงษ์กระจ่าง, จิรายุ สุทัศนทรวง, สาธิมา ไหลเวชพิทยา — Sat, 09 Mar 2024 00:00:00 +0700

ความผิดพลาดที่เกิดขึ้นในขั้นตอนก่อนการตรวจวิเคราะห์ถูกรายงานมามากกว่า 50 ปี แต่ข้อมูล เกี่ยวกับสถิติดังกล่าวในประเทศไทยยังมีค่อนข้างน้อย งานวิจัยนี้จึงรวบรวมข้อมูลสาเหตุและความถี่ของ ความผิดพลาดก่อนการวิเคราะห์ที่พบในห้องปฏิบัติการ ภาควิชาพยาธิวิทยาคลินิก โรงพยาบาลศิริราช ซึ่งเป็นหนึ่งในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิและโรงเรียนแพทย์ในประเทศไทย การศึกษานี้ใช้ข้อมูลในอดีต ของสิ่งส่งตรวจที่ถูกปฏิเสธโดยห้องปฏิบัติการ ภาควิชาพยาธิวิทยาคลินิก โรงพยาบาลศิริราช ในช่วง ระยะเวลาตั้งแต่เดือนตุลาคม พ.ศ. 2560 ถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2561 โดยแบ่งความผิดพลาดจาก 3 แหล่ง ที่มา คือ แผนกผู้ป่วยนอก แผนกผู้ป่วยใน และจากโรงพยาบาลหรือห้องปฏิบัติการอื่น ๆ ภายนอก โรงพยาบาลศิริราช ทำการวิเคราะห์ด้วยสถิติเชิงพรรณนาและคำ นวณค่า Six Sigma scale จากตัวอย่าง สิ่งส่งตรวจทั้งหมด 2,475,917 ตัวอย่าง พบความผิดพลาดก่อนการวิเคราะห์ทั้งหมด 4,147 ตัวอย่าง (0.17%) โดย 82% มาจากแผนกผู้ป่วยใน ผู้วิจัยแบ่งความผิดพลาดก่อนการวิเคราะห์ออกเป็น 6 ประเภท พบว่าการปฏิเสธสิ่งส่งตรวจเกิดขึ้นจากสาเหตุในระหว่างกระบวนการเก็บตัวอย่างมากที่สุด (84.9%) โดยเฉพาะการพบเลือดที่จับตัวเป็นก้อนเป็นความผิดพลาดประเภทย่อยที่พบบ่อยที่สุด คิดเป็น 63.7% จาก สิ่งส่งตรวจที่ถูกปฏิเสธทั้งหมด ผลการศึกษานี้แสดงอัตราการปฏิเสธสิ่งส่งตรวจโดยรวมที่ 0.17% Sigma scale พบว่าค่าความผิดพลาดของแผนกผู้ป่วยนอก แผนกผู้ป่วยใน และจากโรงพยาบาลหรือห้องปฏิบัติ การอื่นๆ ภายนอก เท่ากับ 4.90, 4.10 และ 4.50 ตามลำดับ โดยแผนกผู้ป่วยในได้ค่าต่ำกว่าเกณฑ์การ ยอมรับ (4.15) ห้องปฏิบัติการและโรงพยาบาลจึงควรวางกลยุทธ์ในการตรวจสอบความผิดพลาดก่อน การตรวจวิเคราะห์และวางแนวทางป้องกันเพื่อลดความผิดพลาดนี้อย่างมีประสิทธิภาพ