ความชุกของการดื้อยาปฏิชีวนะของเชื้อ Cutibacterium acnes จากสิ่งส่งตรวจชนิดไมโครคอมิโดน

บทคัดย่อ

Cutibacterium acnes เป็นเชื้อแบคทีเรียชนิดแกรมบวกรูปแท่งที่เจริญได้ดีในสภาวะไร้ออกซิเจน (anaerobic condition) ซึ่งสามารถพบเป็นเชื้อประจำถิ่นได้ตามผิวหนังของมนุษย์ อย่างไรก็ตาม เป็นที่ทราบกันว่าเชื้อดังกล่าวมีส่วนเกี่ยวข้องกับการก่อให้เกิดความผิดปกติที่ผิวหนัง โดยเฉพาะสิว  ปัจจุบัน พบ C. acnes ที่ดื้อต่อยาปฏิชีวนะหลายขนาน งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของการดื้อยาปฏิชีวนะหลายขนาน (multi-drug resistance, MDR) ของเชื้อ C. acnes (MDR C. acnes)  และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความชุกของเชื้อ MDR C. acnes จากตัวอย่างไมโครคอมิโดน โดยการแยกเชื้อ C. acnes จากตัวอย่างไมโครคอมิโดนที่ได้จากอาสาสมัครที่มีสิวที่มีอาการรุนแรงในระดับเล็กน้อยถึงปานกลาง จำนวน 46 ราย นำมาเพาะเลี้ยงบน blood agar ในสภาวะไร้ออกซิเจน  จำแนกชนิดของเชื้อโดยการทดสอบทางชีวเคมี และทดสอบความไวต่อยาปฏิชีวนะด้วยวิธี antimicrobial gradient strip (E-test) ต่อยาปฏิชีวนะ 5 กลุ่ม ได้แก่ erythromycin, clindamycin, tetracycline, gentamicin และ amoxicillin  แล้ววิเคราะห์ด้วย chi-square test ผลการศึกษาพบเชื้อ C. acne กลุ่ม MDR (multidrug-resistant bacteria) 9 ราย (ร้อยละ 2) แบ่งเป็น 4 ราย (ร้อยละ 9) ดื้อต่อ clindamycin, erythromycin และ gentamicin และ 5 ราย (ร้อยละ 11) ดื้อต่อ clindamycin, erythromycin และ tetracycline โดย MDR C. acne พบในผู้เป็นสิวที่มีอาการรุนแรงระดับปานกลางได้มากกว่าในผู้ที่มีอาการรุนแรงระดับเล็กน้อย อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p <0.05) โดยผู้ที่มีผิวหน้ามันสามารถพบเชื้อ MDR C. acne ได้มากกว่าผู้ที่มีผิวประเภทอื่น (p <0.05) และยังพบว่า ผู้ที่มีการใช้ยาปฏิชีวนะแบบทาและมีการใช้ยาปฏิชีวนะแบบไม่ต่อเนื่องตามคำแนะนำของแพทย์ พบเชื้อ MDR C. acneได้บ่อยกว่ากลุ่มอื่นๆ (p <0.05)  ดังนั้นในการรักษาสิวด้วยยาปฏิชีวนะ ควรวางการรักษาและให้ความรู้แก่คนไข้เกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะให้ครบตามคำแนะนำของแพทย์ผู้รักษา เพื่อลดการเกิดเชื้อดื้อยาและลดความรุนแรงของสิว