อุบัติการณ์การติดเชื้อและซีโรทัยป์ไวรัสเดงกีในจังหวัดราชบุรี ระหว่างปี พ.ศ. 2555–2563

บทคัดย่อ

โรคไข้เดงกี, ไข้เลือดออกเดงกี และไข้เลือดออกช็อก เป็นกลุ่มโรคที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเดงกี ที่มียุงลาย Aedes aegypti เป็นพาหะนำโรคที่สำคัญ ไวรัสเดงกีประกอบด้วย 4 ซีโรทัยป์ คือ เดงกี-1,เดงกี-2, เดงกี-3 และเดงกี-4 จังหวัดราชบุรีเป็นจังหวัดหนึ่งในพื้นที่ของประเทศไทยที่พบอุบัติการณ์ของไวรัสเดงกีสูงในทุกปี งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเฝ้าระวังการเปลี่ยนแปลงซีโรทัยป์ของไวรัสเดงกีจากผู้ป่วยที่ติดเชื้อ ในจังหวัดราชบุรี ระหว่างปี พ.ศ.2555-2563 โดยศึกษาสารพันธุกรรมของเชื้อด้วยวิธี real time RT-PCR จำนวน 1,027 ราย  พบผลบวกของเชื้อร้อยละ 37.6 – 74.7  สายพันธุ์ที่พบเรียงตามความชุกคือเชื้อเดงกี- 1 เชื้อเดงกี- 2  เชื้อเดงกี- 4 และเชื้อเดงกี-3 โดยพบร้อยละ 36.5, 26.3, 20.6 และ16.4 ตามลำดับ รวมทั้งมีการติดเชื้อร่วมกันของเชื้อเดงกี -2 และเดงกี-3 ร้อยละ 0.2  จึงเห็นได้ว่าไวรัสเดงกีที่ตรวจพบในจังหวัดราชบุรีมีการหมุนเวียนครบทั้ง 4 ซีโรทัยป์  โดยที่เชื้อเดงกี-1 พบได้ทุก ๆ ปี ในขณะที่เดงกี-3 และเดงกี- 4 เริ่มลดลงในช่วง 5 ปีหลัง (ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2559) ส่วนเชื้อเดงกี-2 มีจำนวนลดต่ำลง จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2561 เป็นต้นไป พบจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ยังศึกษาการติดเชื้อเดงกีจาก Antibody ด้วยวิธี Ab capture ELISA จำนวน 2,106 ราย พบผลบวกร้อยละ 48.6 – 95.9 ซึ่งเป็นการติดเชื้อครั้งแรกร้อยละ 0-20 และติดเชื้อเดงกีซ้ำร้อยละ 80-100 ข้อมูลที่ได้จากการศึกษานี้ทำให้ทราบสถานการณ์ รูปแบบการระบาด และข้อมูลซีโรทัยป์ของไวรัสเดงกีซึ่งจะช่วยให้เป็นประโยชน์ต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการควบคุมโรคไข้เลือดออกเด็งกี รวมไปถึงการวิจัยพัฒนาวัคซีนให้ครอบคลุมสายพันธุ์ของไวรัสเดงกีต่อไป