การเตรียมความพร้อมก่อนเข้าสู่สังคมสูงวัย
คำสำคัญ:
การเตรียมความพร้อม , สังคมสูงวัย , พฤฒพลังบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนเรื่องเตรียมความพร้อมด้านการมีสุขภาพที่ดี การมีส่วนร่วมในสังคม การมีหลักประกันและความมั่นคงทางด้านการเงินและที่อยู่อาศัย และการเรียนรู้ตลอดชีวิตก่อนเข้าสู่สังคมสูงวัย เนื่องจากปัจจุบันประชากรทั่วโลกเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะประชากรวัยสูงอายุ ซึ่งเกิดจากความมั่นคงด้านอาหาร โภชนาการ และสาธารณสุขที่ดีขึ้น ความก้าวหน้าในเทคโนโลยีทางการแพทย์ต่าง ๆ ทำให้คนมีอายุที่ยืนยาว ส่งผลให้หลายประเทศเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ รวมทั้งประเทศไทยที่มีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไปมากกว่าร้อยละ 20 ของประชากรทั้งประเทศ ภายใต้สถานการณ์ของการเปลี่ยนแปลงด้านโครงสร้างประชากรเข้าสู่สังคมสูงวัยดังกล่าวนั้นทำให้หลายประเทศประสบปัญหาของสังคมสูงวัย เช่น ปัญหาด้านสุขภาพกายและสุขภาพจิตของคนในประเทศ ดังนั้นภาครัฐจำเป็นจะต้องเข้ามามีส่วนช่วยดูแล และจัดสวัสดิการต่าง ๆ และเตรียมพร้อมรับมือ เพื่อวางโครงสร้างกับสังคมผู้สูงอายุระยะยาว โดยนำกรอบแนวคิดพฤฒพลังขององค์การอนามัยโลกมาเป็นเป้าหมายในการพัฒนาคุณภาพชีวิตสำหรับการเข้าสู่วัยสูงอายุ ได้แก่ การมีสุขภาพที่ดี (Health) การมีส่วนร่วม (Participation) การมีหลักประกันและความมั่นคง (Security) และการเรียนรู้ตอดชีวิต (lifelong learning) เพื่อให้เข้าสู่วัยสูงอายุอย่างมีศักยภาพและสามารถพึ่งพาตนเองได้ สามารถสร้างประโยชน์ให้กับสังคมและประเทศชาติต่อไป
Downloads
เอกสารอ้างอิง
United Nations. UN World Population Report: 5 Key Facts - the United Nations [Internet]. [cited 2024 December 30]. Available from: https://www.un.org/en/video/un-world-population-report-5-key-facts
Gu D, Andreev K, Dupre ME. Major trends in population growth around the world. China CDC weekly 2021; 3(28): 604.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. วันประชากรโลก [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 30 พฤศจิกายน 2567]. แหล่งข้อมูล:https://www.nso.go.th/public/e-book/NSOLetsRead/population.html
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. ปี 65 ไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ สสส.ผนึกภาคี ผลักดันนโยบายเพื่อสุขภาวะที่ดีของผู้สูงอายุทั่วประเทศ [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 2 ธันวาคม 2567]. แหล่งข้อมูล: https://www.shorturl.asia/NIWA4
Wu Y, Tao Z, Qiao Y, Chai Y, Liu Q, Lu Q, et al. Prevalence and characteristics of somatic symptom disorder in the elderly in a community-based population: a large-scale cross-sectional study in China. BMC psychiatry. 2022; 22(1): 257.
Bhandari P, Paswan B. Lifestyle behaviours and mental health outcomes of elderly: Modification of socio-economic and physical health effects. Ageing International. 2021; 46(1): 35-69.
กองการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข. เมื่อย่างเข้าสู่วัยผู้สูงอายุ [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 2 ธันวาคม 2567]. แหล่งข้อมูล: https://www.shorturl.asia/qoSxm
Devita M, De Salvo R, Ravelli A, De Rui M, Coin A, Sergi G, et al. Recognizing depression in the elderly: practical guidance and challenges for clinical management. Neuropsychiatric disease and treatment. 2022; 7(18): 2867-80.
รัตติกาล อาชะวะบูล, เบญจยามาศ พิลายนต์, กิตติภูมิ ภิญโย. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเตรียมความพร้อมเข้าสู่วัยสูงอายุของประชาชนอายุระหว่าง 50-59 ปี ในชุมชนเขตเทศบาลนครสกลนคร. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข 2567; 34(1): 48-61.
กรมกิจการผู้สูงอายุ. ผู้สูงอายุกับเรื่องสุขภาพจิต [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 28 พฤศจิกายน 2567]. แหล่งข้อมูล: https://www.dop.go.th/th/know/15/412
Pandey NM, Tripathi RK, Kar SK, Vidya K., Singh N. Mental health promotion for elderly populations in World Health Organization South-East Asia Region: Needs and resource gaps. World journal of psychiatry 2022; 12(1): 117.
กุลภรณ์ อันนานนท์. รายงานเรื่องการจัดทำนโยบายและมาตรการและวิเคราะห์ภาระทางการคลังต่อชุด สวัสดิการเพื่อรองรับการเข้าสู่สังคมสูงอายุของแรงงานนอกระบบ; 2566.
ณัฐญา ประไพพานิช, จิตสุภา เหลืองอร่าม, พัทร์ธีรา โมขศักดิ์, อัยรีน ผิวเหลือง. การศึกษาผลกระทบการเข้าสู่สังคมสูงวัยต่ออัตราการเจริญเติบโตผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศไทย. วารสารศรีนครินทรวิโรฒวิจัยและพัฒนา สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ 2565; 14(28): 28–43.
สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ, สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580 [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 25 มีนาคม 2568]. แหล่งข้อมูล: https://www.nesdc.go.th/download/document/SAC/NS_SumPlanOct2018.pdf
ชัยพัฒน์ พุฒซ้อน และกันตพัฒน์ พรศิริวัชรสิน. แนวทางการแก้ไขปัญหาสังคมผู้สูงอายุของประเทศไทย. วารสารเครือข่ายส่งเสริมการวิจัยทางมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ 2561; 1(1): 26-36.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. ดัชนีพฤฒพลังของผู้สูงอายุไทย [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 28 พฤศจิกายน 2567].แหล่งข้อมูล: https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2024/20241104131733_84431.pdf
Okamoto S, Okamura T, Komamura K. Employment and health after retirement in Japanese men. Bulletin of the World Health Organization 2018; 96(12): 826-33.
สำนักสนับสนุนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ. ทำความรู้จัก ‘พฤฒพลัง’ (Active Ageing) พลังวิเศษของคนสูงวัย ที่ทำให้กายและใจไม่ร่วงโรยไปตามกาลเวลา[อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 30 พฤศจิกายน 2567]. แหล่งข้อมูล: https://section09.thaihealth.or.th/2024/04/10/active-ageing/
World Health Organization. Active ageing a policy framework. WHO Center for health development: inter-national association of gerontology [Internet]. [cited 2024 November 25]. Available from: ttps://iris.who.int/handle/10665/67215
International Longevity Centre Brazil (ILC-Brazil). ACTIVE AGEING: A Policy Framework in Response to the Longevity Revolution [Internet]. [cited 2024 November 30]. Available from: http://envejecimiento.csic.es/documentos/documentos/ActiveAgeingPolicyFramework_2015.pdf
ระวี สัจจโสภณ. แนวคิดทางการศึกษาเพื่อการพัฒนาภาวะพฤฒิพลังในผู้สูงอายุ. วารสารเษตรศาสตร์ (สังคม) 2556; 34(3): 471-90.
Beard JR, Si Y, Liu Z, Chenoweth L, Hanewald K. Intrinsic capacity: validation of a new WHO concept for healthy aging in a longitudinal Chinese study. The Journals of Gerontology: Series A. 2022; 77(1): 94-100.
Cai S. Does social participation improve cognitive abilities of the elderly? Journal of Population Economics 2022; 35(2): 591-619.
Fong JH, Koh BS, Mitchell OS, Rohwedder S. Financial literacy and financial decision-making at older ages. Pacific-Basin Finance Journal 2021; 65: 101481.
Cropley A, Knapper C. Lifelong learning in higher education. Routledge; 2021.
Llorente-Barroso C, Kolotouchkina O, Mañas-Viniegra L. The enabling role of ICT to mitigate the negative effects of emotional and social loneliness of the elderly during COVID-19 pandemic. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2021; 18(8): 3923.
ณัฐนันท์ วรสุข และ โสมสิริ รอดพิพัฒน์. ประสิทธิผลของแนวทางการเตรียมความพร้อมเพื่อเป็นผู้สูงอายุที่มีศักยภาพของประชาชน จังหวัดนนทบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุพรรณบุรี 2567; 7(2): 78-89.
กองส่งเสริมสุขศักยภาพผู้สูงอายุ. เติมรู้ เตรียมพร้อม ก่อนสูงวัย [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 25 พฤศจิกายน 2567]. แหล่งข้อมูล: https://www.dop.go.th/download/knowledge/th1568708302-257_0.pdf
อัจฉริยา ปัญญาแก้ว, Hsu HY, สุจิตรพร เลอศิลป์, สุภาวดี พุฒิหน่อย. ระดับพฤฒพลังและรูปแบบการใช้เวลาในกิจกรรมการมีส่วนร่วมทางสังคมของผู้สูงอายุที่มีภาวะพฤฒพลัง. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข 2564; 31(1): 177-88.
กฤษณะพงษ์ ดวงสุภา และสยัมภู ใสทา. การเตรียมความพร้อมเพื่อเข้าสู่สังคมสูงวัยของประชากรก่อนวัยสูงอายุ อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง. วารสารสาธารณสุขล้านนา 2564; 17(1): 52-63.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี กองบรรณาธิการไม่สงวนสิทธิ์ในการคัดลอกเพื่อการพัฒนางานด้านวิชาการ แต่ต้องได้รับการอ้างอิงที่ถูกต้องเหมาะสม
