ความชุกของอาการระบบทางเดินหายใจและสมรรถภาพปอดของพนักงานกวาดถนนในพื้นที่เขตบางนา

ผู้แต่ง

  • ลักขณา คำภาค สาขาการจัดการอนามัยสิ่งแวดล้อมและความปลอดภัย คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • เพ็ญศรี วัจฉละญาณ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • ลักษณา เหล่าเกียรติ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

คำสำคัญ:

พนักงานกวาดถนน , อาการระบบทางเดินหายใจ , สมรรถภาพปอด , อัตราชุก

บทคัดย่อ

การศึกษาเชิงพรรณาแบบภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอัตราชุกอาการระบบทางเดินหายใจและสมรรถภาพปอดของพนักงานกวาดถนนในพื้นที่เขตบางนา กรุงเทพมหานคร จำนวน 176 คน ที่ทำงานกวาดถนนมาแล้วอย่างน้อย 6 เดือน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ทดสอบสมรรถภาพปอดด้วยเครื่องสไปโรมิเตอร์ และประเมินการรับสัมผัสฝุ่นขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ชนิดติดตัวบุคคล วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณา และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยสถิติ Chi-square ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.05 ผลการศึกษา พบว่า พนักงานกวาดถนนส่วนใหญ่ ร้อยละ 78.4 เป็นเพศหญิง ร้อยละ 36.9 มีอายุเฉลี่ย 45 ปี (SD=9.97) มีอายุงานฉลี่ย 16 ปี (SD=8.85) มีการใช้อุปกรณ์ป้องกันระบบทางเดินหายใจ ร้อยละ 76.1 มีค่าเฉลี่ยของการสัมผัสฝุ่นขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน เท่ากับ 279.40 ± 263.98 µg/m3 โดยกลุ่มปฏิบัติงานรอบเช้า 05.00-13.00 น.   มีการสัมผัสสูงที่สุด (310.71 ± 250.61 µg/m3) ซึ่งสูงเป็น 7.6 เท่า เมื่อเทียบกับมาตรฐานฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ในบรรยากาศโดยทั่วไป ค่าเฉลี่ยในเวลา 24 ชั่วโมง พนักงานกวาดถนนมีอัตราชุกของอาการระบบทางเดินหายใจ ร้อยละ 50.6  พบอาการ 3 ลำดับแรก ได้แก่ จาม คัดจมูก/น้ำมูกไหล และระคายเคืองจมูก ร้อยละ 33.0, 27.3 และ 22.2 ตามลำดับ มีอัตราชุกสมรรถภาพปอดผิดปกติ ร้อยละ 68.0 โดยส่วนใหญ่เป็นแบบหลอดลมอุดกั้น ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์พบว่า เพศมีความสัมพันธ์กับอาการไอและมีเสมหะ (p<0.001) และโรคประจำตัวมีความสัมพันธ์กับอาการหายใจมีเสียงดังวี้ด (p=0.006) ดังนั้น สำนักงานเขตบางนาควรมีการเฝ้าระวังการรับสัมผัสฝุ่นขนาดเล็กและมีการทดสอบสมรรถภาพปอดพนักงานกวาดถนนเป็นประจำทุกปี มีกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพให้กับพนักงาน และแนะนำให้พนักงานกวาดถนนต้องสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันระบบทางเดินหายใจตลอดระยะเวลาการทำงาน

References

กรมควบคุมมลพิษ. สถานการณ์และการจัดการปัญหามลพิษทางอากาศและเสียงของประเทศไทย 2564. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: ฮีว์; 2565.

กรมควบคุมมลพิษ. โครงการศึกษาแหล่งกำเนิดและแนวทางการจัดการฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 25 ไมครอน ในพื้นที่กรุงเทพและปริมณฑล [อินเตอร์เน็ต].[สืบค้นเมื่อ 15 กันยายน 2563]. แหล่งข้อมูล: https://www.pcd.go.th/airandsound/โครงการศึกษาแหล่งกำเนิ

มูลนิธิสัมมาอาชีวะ. แนวทางการตรวจและแปลผลสมรรถภาพปอดด้วยวิธีสไปโรเมตรีย์ในงานอาชีวอนามัย. พิมพ์ครั้งที่ 1. ชลบุรี: มูลนิธิสัมมาอาชีวะ;2561.

สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. รายงานสถานการณ์คุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2562. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: บีทีเอส เพรส; 2563.

กรมควบคุมมลพิษ. สถิติเรื่องร้องเรียนด้านมลพิษที่กรมควบคุมมลพิษรับแจ้ง [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 20 กันยายน 2563]. แหล่งข้อมูล: https://www.pcd.go.th/stat/สถิติการร้องเรียนปัญหามลพิษปี-2560.

กรมควบคุมมลพิษ. สถิติเรื่องร้องเรียนด้านมลพิษที่กรมควบคุมมลพิษรับแจ้ง [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 20 กันยายน 2563]. แหล่งข้อมูล: https://www.pcd.go.th/stat/สถิติการร้องเรียนปัญหามลพิษปี-2561.

กรมควบคุมมลพิษ. สถิติเรื่องร้องเรียนด้านมลพิษที่กรมควบคุมมลพิษรับแจ้ง [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 20 กันยายน 2563]. แหล่งข้อมูล: https://www.pcd.go.th/stat/สถิติการร้องเรียนปัญหามลพิษปี-2562.

กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. คู่มือเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมโรคและภัยคุกคามสุขภาพจากฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5). พิมพ์ครั้งที่ 1. นนทบุรี: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์;2564.

International Labor Organization. The Baseline Survey of the Occupational Safety and health Conditions of Solid Waste Primary Collectors and Street Sweepers in Addis Ababa. March, 2007.

สุรีรัตน์ ธีระวณิชกุล และพรชัย สิทธิศรัณย์กุล. ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการผิดปรกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในพนักงานกวาดถนน กรุงเทพมหานคร. ธรรมศาสตร์เวชสาร 2557; 14(1): 28.

ปริศนา โหลสกุล. ภาวะสุขภาพและพฤติกรรมเสริมสุขภาพของพนักงานกวาดถนนจังหวัดสงขลา (วิทยานิพนธ์พบาบาลศาสตรมหาบัณฑิต). สาขาวิชาการพยาบาล. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2549.

กองจัดการคุณภาพอากาศและเสียง. กรมควบคุมมลพิษ. สรุปข้อมูลรายปี 2557-2562 [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 19 สิงหาคม 2563]. แหล่งข้อมูล: http://air4thai.pcd.go.th/webV2/download.php?grpIndex=1.

โรงพยาบาลธัญญารักษ์สงขลา . จาม 1 ครั้ง แพร่เชื้อได้ 150 คน [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 20 กันยายน 2563]. แหล่งข้อมูล: https://www.sdtc.go.th/paper/290.

Stambuli, PK. (2012). Occupational Respiratory Health Symptoms and Associated Factors Among Street Sweepers in Ilala Municipality [Internet]. [cited 2021 April 23]. Available from: https://www.semanticscholar.org/paper/Occupational-Respiratory-Health-Symptoms-and-AmongStambuli/9ced07aee0fae4d634ed226b4ac5676dc261791f

V Patil Priyanka, RK Kamble. Occupational health hazards in street sweepers of Chandrapur city, central India. International journal of environment 2017; 2(16).

จามร เงินชาลี. อาการทางเดินหายใจและสมรรถภาพปอดของพนักงานในโรงงานแปรรูปไม้ยางพาราแห่งหนึ่งในจังหวัดนครศรีธรรมราช. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.; 2550.

พิชัย ศิริสุขโขดม. ปริมาณฝุ่นละอองและผลกระทบที่เกิดขึ้นกับผู้ปฏิบัติงานในโรงงานอาหารสัตว์. Veridian E-journal Science and Technology Silpakorn University 2557; 1(4): 42-9.

วันเพ็ญ ทองสุข. ผลกระทบจากฝุ่นขนาดเล็กต่ออาการระบบทางเดินหายใจในผู้ประกอบอาชีพค้าขายริมถนน (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). สาขาวิชาสุขศาสตร์อุตสาหกรรมและความปลอดภัย, คณะสาธารณสุขศาสตร์. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยมหิดล; 2548.

ธนิษฐา ไชยชยะ. การวิเคราะห์ความเชื่อมโยงระหว่างระดับสารมลพิษทางอากาศและจำนวนผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ในเขตเมืองเชียงใหม่ (การค้นคว้าอิสระ). สาขาวิชาสถิติประยุกต์, บัณฑิตวิทยาลัย. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2553.

ฬุจิศักดิ์ วรเดชวิทยา และ ฉันทนา ผดุงทศ. ผลกระทบทางสุขภาพจากมลพิษทางอากาศในประชาชนที่อาศัยบริเวณแหล่งอุตสาหกรรมที่มีคุณภาพอากาศอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา ปี 2555. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2557; 23(5): 797.

เบญจมาศ สุคันโธ และทัศน์พงษ์ ตันติปัญจพร. การสัมผัสฝุ่นและสมรรถภาพปอดของพนักงานในโรงสีข้าวแห่งหนึ่งของจังหวัดกำแพงเพชร. วารสารความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม E-Journal 2560; 2(2): 1.

กระทรวงสาธารณสุข. แผนบูรณาการด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพกระทรวงสาธารณสุข ประจำปี 2558. 2557.

ชัชวาลย์ จันทรวิจิตร, อะเคื้อ อุณหะเลขกะ, ยุวยงค์ จันทรวิจิตร. ระบบเฝ้าระวังผลกระทบทางสุขภาพของประชาชนที่อาศัยในพื้นที่บริเวณโรงไฟฟ้าแม่เมาะ

จังหวัดลำปาง [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 23 กันยายน 2563] แหล่งข้อมูล: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/2856?locale-attribute=th.

ทศพร เอกปรีชากุล และคณะ. การเปลี่ยนแปลงของสมรรถภาพปอดหลังจากทำงานในรอบวันในคนงานโรงงานผลิตเครื่องแต่งกายทหารแห่งหนึ่ง. เวชสารแพทย์ทหารบก 2559; 69(1): 3-10.

ทนงศักดิ์ ยิ่งรัตนสุข. ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อสุขภาพในระบบทางเดินหายใจในกลุ่มพนักงานโรงงานอุตสาหกรรมผลิตผลผลิตจากไม้และเฟอร์นิเจอร์ในเขตภาคตะวันออก (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). สาขาวิชาอาชีวอนามัย, คณะสาธารณสุขศาสตร์. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2551.

ลัดดาวรรณ์ ดอกแก้ว. ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอาการระบบทางเดินหายใจและสมรรถภาพปอด ในกลุ่มพนักงานเก็บขนขยะของกรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสุขศาสตร์อุตสาหกรรมและความปลอดภัย). กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยมหิดล; 2558.

สุจิตรา แดงเรือง. การศึกษาผลกระทบต่อสุขภาพของพนักงาน จากการรับสัมผัสสารฟอร์มัลดีไฮด์ : กรณีศึกษาอุตสาหกรรมผลิตวัสดุปิดผิวเคลือบเมลามีน (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม, คณะวิทยาศาสตร์. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2554.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-10-09

How to Cite

คำภาค ล., วัจฉละญาณ เ., & เหล่าเกียรติ ล. (2023). ความชุกของอาการระบบทางเดินหายใจและสมรรถภาพปอดของพนักงานกวาดถนนในพื้นที่เขตบางนา. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 6(3), 220–231. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jmpubu/article/view/264544