Adaptation of non-communicable disease services in Health Region 10 during the COVID-19 situation

Authors

  • Anuphan Suwanphan Community Health Program, Faculty of Liberal Art and Sciences, Sisaket Rajabhat University
  • Chayanin Grittiyachote Independent Scholar
  • Siriwan Pitayarangsarit Division of Non-communicable Disease, Department of Disease Control, Ministry of Public Health
  • Nattaya Tungsirikoon Division of Non-communicable Disease, Department of Disease Control, Ministry of Public Health

Keywords:

Adaptation health services, COVID-19, Non-communicable disease

Abstract

This research is a qualitative study aimed at extracting lessons learned from adapting non-communicable disease (NCDs) services and assessing the sustainability of healthcare services in the context of the COVID-19 situation in Health Service Region 10, consisting of 9 facilities. The main data providers were individuals involved in NCDs services, totaling 62 people. Data were collected from June to November 2022 and analyzed through document analysis, semi-structured interviews, group discussions, content and structural analysis, and summarization of key findings. The research findings revealed that NCDs are a significant problem with many patients, despite the impact of new service arrangements. The results showed that the service outcomes remained unchanged. The service system adjustments included, 1) service delivery: expanding service channels, 2) health workforce: human resource capacity development in non-communicable disease services, 3) information systems: information systems utilizing the software at all levels but lacking in linkage, 4) medical products, vaccines, and technologies: medical technology advancements in medication delivery through private companies, private pharmacies, postal services, and village health volunteers, 5) financing: budget management, which was found to be sufficient for effective administration, 6) leadership and governance: system leadership and governance found that leaders initiated service adjustments and allocated resources adequately, and 7) community health system: the interconnected community health system. Sustainability can be achieved through five aspects: 1) health service area policies, 2) facility management, 3) collaboration networks at the district level, 4) interconnected data systems, and 5) community participation. Areas for development include: 1) enhancing information systems connectivity, 2) telemedicine systems, 3) expanding cooperation with community pharmacies, and 4) self-monitoring of patients at home.

References

World Health Organization. WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard [Internet]. [Cited 2021 Sep 24] Available from: https://covid19.who.int/

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) [อินเทอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 24 ก.ย. 2564]. แหล่งข้อมูล https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/index.php

จิรุตม์ ศรีรัตนบัลล์, นพพล วิทย์วรพงศ์, ธีระ วรรธนารัตน์, สุรีรัตน์ งามเกียรติไพศาล, วรากร วิมุติไชย, ฬุฬีญา โอชารส, และคณะ. รายงานวิจัยการตอบสนองและเตรียมการของระบบบริการสุขภาพไทยต่อวิกฤติการระบาดของ COVID-19: การดำเนินการของโรงพยาบาล และผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมภายในขอบเขตของระบบสุขภาพ. กรุงเทพฯ; 2564.

ศิริวรรณ พิทยรังสฤษฎ์, นัตยา ตั้งศิริกุล. รายงานวิจัยผลกระทบและการปรับตัวของนโยบายและระบบบริการสุขภาพ (ภาครัฐและเอกชน) สำหรับโรคไม่ติดต่อ (Health service response) ระหว่างช่วงการระบาดของ COVID-19 รอบแรกและรอบสอง. นนทบุรี; 2564.

เขตสุขภาพที่ 10. เอกสารประกอบการประชุม EOC Covid-19 เขตสุขภาพที่ 10 วันที่ 20 ก.ย. 2564.

กระทรวงสาธารณสุข. รายงานตามตัวชี้วัด NCDplus [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 24 ก.ย. 2564]. แหล่งข้อมูล https://hdcservice.moph.go.th/hdc/main/index.php

ประภาพรรณ อุ่นอบ (บรรณาธิการ). การประเมินภายใน: เครื่องมือเพื่อการเรียนรู้และการพัฒนา โครงการสร้างเสริมสุขภาวะ. กรุงเทพฯ: พี.เอ.ลีฟวิ่ง จำกัด; 2564.

World Health Organization. Monitoring the building blocks of health systems: A handbook of indicators and their measurement strategies. Geneva: WHO Document Production Services; 2010.

ศิริเกษม ศิริลักษณ์. การจัดการความรู้ระบบสุขภาพอำเภอพึงประสงค์ โดยใช้หลักการ Six Building Block Plus One. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2563.

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. พระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550 [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 10 พ.ค. 2566]. แหล่งข้อมูล http://www.nationalhealth.or.th/index.php?option=com_content&view=article&id=87&Itemid=130

สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการจัดตั้งเขตสุขภาพเพื่อประชาชน พ.ศ. 2559 [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 10 พ.ค. 2566]. แหล่งข้อมูล

https://infocenter.nationalhealth.or.th/node/19135

กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย. ระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับพื้นที่ พ.ศ.2561 [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 10 พ.ค. 2566]. แหล่งข้อมูล http://www.dla.go.th/upload/regulation/type2/2018/4/1589_1.pdf

ทัศนีย์ ญาณะ, พฤกษา บุกบุญ. ระบบสุขภาพชุมชน โดยชุมชน เพื่อชุมชน. กรุงเทพฯ: บียอนด์ พับลิชชิ่ง จำกัด, 2556.

สุชีรา บรรลือศิลป์. รายงานการวิจัยผลการทบทวนผลกระทบจากการระบาดของโรคโควิด-19 ต่อโรคไม่ติดต่อและปัจจัยที่เกี่ยวข้องในระดับโลก. นนทบุรี; 2564.

World Health Organization. Rapid assessment of service delivery for NCDs during the COVID-19 pandemic 2020 [Internet]. [Cited 18 June 2021]. Available from: https://www.who.int/publications/m/item/rapid-assessment-of-service-delivery-for-ncds-during-the-covid-19-pandemic

ประภา ราชา, จารุภา คงรส, และธนพร สดชื่น. การพัฒนาระบบบริการพยาบาลผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19. วารสารแพทย์เขต 4-5 2563; 39(3): 414-26.

บุษยมาส บุุศยารัศมี. การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยเบาหวานหรือความดันโลหิตสูงในยุควิถีใหม่ เขตอำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม. วารสารแพทย์เขต 4-5 2566; 42(1): 66-77.

จุรีพร คงประเสริฐ, ณัฐธิวรรณ พันธ์มุง, ประภัสรา บุญทวี. ผลกระทบจากการแพร่ระบาดโรคโควิด-19 ต่อการพัฒนาคุณภาพของคลินิกโรคไม่ติดต่อ: โรงพยาบาลชุมชนในประเทศไทย. วารสารศูนย์การศึกษาแพทยศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า 2565; 39(4): 429-37.

จารุวัณย์ รัตนะมงคลกุล. แอปพลิเคชันไดเอทซ์ (Dietz): เทเลเมดิซีนเพื่อการติดตามการรักษาและการดูแลตัวเองของผู้ป่วยเบาหวาน. Journal of the Thai Medical Informatics Association 2022; 1: 46-54.

Songsermpong S, Bunluesin S, Khomgongsuwan P, Junthon S, Cazabon D, Moran AE, Garg R, et al. Innovations to Sustain Noncommunicable Disease Services in the Context of COVID-19: Report from Pakkred District, Nonthaburi Province, Thailand. Global Heart 2021; 16(1): 44. DOI: https://doi.org/10.5334/gh.1003

วนิดา สมภูงา, มะลิ สุปัตติ. ประสิทธิผลการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการโรคเบาหวานด้วยหลักการ 6 building blocks จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ 2565; 15(1): 142-55.

วนิดา สมภูงา, พุทธิไกร ประมวล. การพัฒนาและการประเมินผลของรูปแบบการจัดการตนเองแบบมีส่วนร่วมในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ 2565; 15(1): 273-87.

Downloads

Published

2023-10-09

How to Cite

Suwanphan, A., Grittiyachote, C., Pitayarangsarit, S., & Tungsirikoon, N. (2023). Adaptation of non-communicable disease services in Health Region 10 during the COVID-19 situation. Journal of Medicine and Public Health, Ubon Ratchathani University, 6(3), 180–195. Retrieved from https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jmpubu/article/view/262927

Issue

Section

Research Articles