ความชุกของการเกิดอุบัติเหตุและการเปรียบเทียบปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมความปลอดภัยของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์สาธารณะของย่านการค้าแห่งหนึ่ง ในกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
ความชุกการเกิดอุบัติเหตุ, พฤติกรรมความปลอดภัย, จักรยานยนต์สาธารณะ, ย่านการค้าบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงสำรวจในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของการเกิดอุบัติเหตุและการเปรียบเทียบปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมความปลอดภัยของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์สาธารณะของย่านการค้าแห่งหนึ่ง ในเขตกรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์สาธารณะจำนวน 176 คน โดยเก็บข้อมูลด้วยแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้สถิติอนุมานในการเปรียบเทียบ ได้แก่ Independent sample t-test และ One-way analysis of variance ผลการศึกษาพบว่า ผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์มีพฤติกรรมความปลอดภัยในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 61.4 พบความชุกของการเกิดอุบัติเหตุในรอบ 1 ปีที่ผ่านมา ร้อยละ 81.8 ความถี่การเกิดอุบัติเหตุมากกว่า 5 ครั้ง ร้อยละ 55.7 ความรุนแรงของการเกิดอุบัติเหตุอยู่ในระดับเล็กน้อย ร้อยละ 44.3 อย่างไรก็ตามพบการเกิดความรุนแรงในระดับมาก ร้อยละ 3.4 ผลการเปรียบเทียบพบปัจจัยต่าง ๆ ได้แก่ ระดับการศึกษา ประสบการณ์ในการขับขี่ ระยะเวลาในการประกอบอาชีพขับขี่รถจักรยานยนต์สาธารณะ การสวมหมวกนิรภัย และการดัดแปลงสภาพรถจักรยานยนต์ของผู้ขับขี่ส่งผลให้มีคะแนนพฤติกรรมความปลอดภัยแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ดังนั้นจึงควรเพิ่มระดับความรู้ด้านความปลอดภัยให้แก่ผู้ขับขี่ที่สามารถเข้าถึงได้ง่าย นอกจากนี้ยังเป็นข้อสังเกตของผู้รับบริการในการเลือกใช้บริการรถจักรยานยนต์สาธารณะ โดยพิจารณาผู้ขับขี่ที่สวมหมวกนิรภัยและไม่ดัดแปลงสภาพรถอาจนำไปสู่ความปลอดภัยมากขึ้น
Downloads
เอกสารอ้างอิง
กองแผนงาน กรมการขนส่งทางบก. สถิติจำนวนวินและจำนวนผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์สาธารณะ ในเขตกรุงเทพมหานคร [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อวันที่ 17 เมษายน 2564]. แหล่งข้อมูล: https://data.go.th/dataset/4215368e-93b7-4310-b116-551df342c547/resource/efe94829-9ffd-42f6-a6eb-165fe8637001/download/-2562.pdf.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สถิติคดีอุบัติเหตุการจราจรทางบก [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อวันที่ 17 เมษายน 2564]. แหล่งข้อมูล: http://ittdashboard.nso.go.th/preview.php?id_project=64.
Insurance Information Institute.Motorcyclist fatalities and fatality rates, 2010-2019 [Internet]. [cited 2021 April 23]. Available from: https://www.iii.org/table-archive/20744.
พิชัย ธานีรณานนท์, ยอดพล ธนาบริบูรณ์, ลำดวน ศรีศักดา. รายงานฉบับสมบูรณ์การศึกษาความสูญเสียทางเศรษฐกิจจากอุบัติตุจราจร. สงขลา; 2550.
Kitamura Y, Hayashi M, Yagi E. Traffic problems in Southeast Asia featuring the case of Cambodia's traffic accidents involving motorcycles. IATSS Res. 2018;42(4):163-70. https://doi.org/10.1016/j.iatssr.2018.11.001
กรมการขนส่งทางบก กระทรวงคมนาคม. รายงานฉบับสมบูรณ์การวิเคราะห์ข้อมูลสถิติการเกิดอุบัติเหตุจราจรทางบก ประจำปีงบประมาณ 2564. กรุงเทพมหานคร; 2564.
Heinrich HW. Industrial Accident Prevention. 3rd ed. New York: McGraw Hill Publishers; 1950.
Chee CL. A preliminary perception study among youths on road traffic accidents and domino theory. JARSS. 2017;7:68-76.
World Health Organization (WHO). Global status report on road safety: time for action. [Internet]. [cited 2021 May 3]. Available from: https://www.afro.who.int/sites/default/files/2017-06/vid_global_status_report_en.pdf
Yousif MT, Sadullah AFM, Kassin KAA. A review of behavioural issues contribution to motor cycle safety. IATSS Res. 2020;44:142-54. https://doi.org/10.1016/j.iatssr.2019.12.001
Apidechkul T, Laingoen O, Suwannaporn S, Tamornpark R. Factors influencing motorcycle accidents among hill tribe youths in Chiang Rai, Thailand. J Health Res. 2017;31(6):473-80.
กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน. โครงการความปลอดภัยและอาชีวอนามัยของประเทศไทย [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อวันที่ 6 พฤษภาคม 2564]. แหล่งข้อมูล: http://osh.labour.go.th/index.php?option=com_content&view=article&id=998
WHO. SDG Target 3.6 Road traffic injuries: By 2030, halve the number of global deaths and injuries from road traffic accidents. [Internet]. [cited 2021 May 6]. Available from: https://www.who.int/data/gho/data/themes/topics/indicator-groups/indicator-group-details/GHO/sdg-target-3.6-road-traffic-injuries
รัตวัลย์ ศิริเลี้ยง. การพัฒนาโมเดลเชิงสาเหตุการเกิดอุบัติเหตุจราจรของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ในจังหวัดเลย. วารสารสาธารณสุขมหาวิทยาลัยบูรพา 2560; 12(2):15-26.
Sakashita C, Senserrick T, Lo S, Boufous S, Rome L, Ivers R. The motorcycle rider behavior questionnaire: Psychometric properties and application amongst novice riders in Australia. Transport Res F. 2014;22:126-39. https://doi.org/10.1016/j.trf.2013.10.005
Best-John W. Research in education. 3rd ed. New Jersey: Prentice Hall Press; 1997.
AlmeidaI GCM, MedeirosII FCD, PintoIII LO, Oliveira MouraI JMB, LimaI KC. Prevalence and factors associated with traffic accidents involving motorcycle taxis. Rev Bras Enferm. 2016;69(2):359-65.
Wankie C, Al-Delaimy W, Stockman J, Alcaraz J, Shafer R, Hill L. Prevalence of crashes and associated factors among commercial motorcycle riders in Bamenda, Cameroon. J Transport Health. 2021;20:100993. https://doi.org/10.1016/j.jth.2020.100993
สำนักแผนความปลอดภัย กระทรวงคมนาคม. การวิเคราะห์สถานการณ์การเกิดอุบัติเหตุทางถนนของกระทรวงคมนาคม พ.ศ. 2562. กรุงเทพมหานคร; 2562.
พราวพิชชา เถลิงพล. การบริหารจัดการรถจักรยานยนต์รับจ้างต่อความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุของกรมการขนส่งทางบกในอำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร. วารสารมหาวิทยาลัยเวสเทิร์น มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ 2564;7(3):94-106.
Cleland J. A critique of KAP studies and some suggestions for their improvement. Stud Fam Plann. 1973;4(2):42-7. https://doi.org/10.2307/1964829
Lin MR, Kraus JF. A review of risk factors and patterns of motorcycle injuries. Accid Anal Prev. 2009;41(4):710-22. https://doi.org/10.1016/j.aap.2009.03.010
Connor YH, Becky PYL. Motorcycle safety among motorcycle taxi drivers and nonoccupational motorcyclists in developing countries: A case study of Maoming, South China, Traffic Inj Prev. 2016;17(2):170-5. https://doi.org/10.1080/15389588.2015.1048336
Tumwesigye NM, Atuyambe LM, Kobusingye OK. Factors associated with injuries among commercial motorcyclists: evidence from a matched case control study in Kampala City, Uganda. PLos One. 2016;11(2):e0148511. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0148511
Pender NJ, Murgaugh CL, Parsons MA. Health promotion in nursing practice. 5th ed. New Jersey: Pearson Education Publishers; 2006.
Siu OL, Phillips DR, Leung TW. Age differences in safety attitudes and safety performance in Hong Kong construction workers. J Saf Res. 2003;34:199-205. https://doi.org/10.1016/S0022-4375(02)00072-5
Lam C, Pai CW, Chuang CC, Yen YC, Wu CC, Yu SH, et al. Rider factors associated with severe injury after a light motorcycle crash: A multicentre study in an emerging economy setting. PLos One. 2019;14(6):e0219132. e0219132. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0219132
Sadeghmoghadam L, Tavakolizadeh J, Mazloum Shahri SB, Taheri M. Effectiveness of Pender's Health Promotion Modelon Reducing Drivers High-Risk Behaviors. J Pol Med. 2018;7(3):97-102.
Tunnicliff D, Watson B, White KM, Lewis I, Wishart D. The social context of motorcycle riding and the key determinants influencing rider behavior: A qualitative investigation. Traffic Injury Prevention 2011;12(4): 363-76. https://doi.org/10.1080/15389588.2011.577653
Nguyen-Phuoc DQ, Nguyen HA, Gruyter CD, Su DN, Nguyen VH. Exploring the prevalence and factors associated with self-reported traffic crashes among app-based motorcycle taxis in Vietnam. Transport Pol. 2019;81:68-74. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2019.06.006
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี กองบรรณาธิการไม่สงวนสิทธิ์ในการคัดลอกเพื่อการพัฒนางานด้านวิชาการ แต่ต้องได้รับการอ้างอิงที่ถูกต้องเหมาะสม
