พฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุที่มีภาวะความดันโลหิตสูงในชุมชน หมู่ 2 ตำบลบ้านเป็ด อำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น

ผู้แต่ง

  • วรรณพร คำพิลา กลุ่มวิชาการพยาบาลมารดา ทารก และการผดุงครรภ์ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น
  • ปวินตรา มานาดี วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • สุกัญญา รักศรี กลุ่มวิชาการพยาบาลมารดา ทารก และการผดุงครรภ์ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ขอนแก่น
  • ปัณฑิตา สุขุมาลย์ วิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

คำสำคัญ:

ผู้สูงอายุ, ความดันโลหิตสูง, พฤติกรรมการบริโภคอาหาร

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนามีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุที่มีภาวะความดันโลหิตสูงในชุมชน ตำบลบ้านเป็ด อำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น กลุ่มประชากร คือ ผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง และเข้ารับบริการในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านเป็ด อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น จำนวน 44 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุที่มีภาวะความดันโลหิตสูงมีพฤติกรรมการบริโภคอาหารอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 100 โดยมี พฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เหมาะสมมากที่สุด คือ ไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เช่น เบียร์ ยาดอง สุรา สาโท ร้อยละ 86.4 รองลงมาคือกินอาหารประเภทผัก ได้แก่ ผักสด ผักลวก หรือกินอาหารประกอบด้วยผัก โดยทุกวันกลุ่มประชากรกินผักสดจำนวน 4-5 ถ้วย หรือ 1 จานต่อมื้อ หรือผักสุก/ผักลวก จำนวน 3 ถ้วย หรือ ครึ่งจานต่อมื้อ เป็นประจำ ร้อยละ 72.7 และพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสมมากที่สุดคือ รับประทานน้ำพริก เช่น น้ำพริกปลาทู แจ่ว น้ำพริกกะปิเป็นประจำ ร้อยละ 70.5 รองลงมาคือรับประทานอาหารพื้นบ้าน เช่น แกงอ่อมที่ปรุงรส เป็นประจำ ร้อยละ 61.4 แสดงให้เห็นว่า ผู้สูงอายุที่มีภาวะความดันโลหิตสูงยังมีพฤติกรรมรับประทานเมนูอาหารที่มีโซเดียมในปริมาณมาก ดังนั้นจึงควรจัดโปรแกรมที่ช่วยส่งเสริมให้ผู้สูงอายุและญาติเกิดความรู้ความเข้าใจในการเลือกส่วนผสมที่ใช้ในการประกอบอาหารที่พึงประสงค์มากขึ้น

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย. แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูงในเวชปฏิบัติทั่วไป [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 4 มิถุนายน 2564]. แหล่งข้อมูล: http://www.thaihypertension.org/files/GL%20HT%202015.pdf

Weber MA, Jamerson K, Bakris GL, Weir MR, Zappe D, Zhang Y, Dahlof B, Velazquez EJ, Pitt B. Effects of body size and hypertension treatments on cardiovascular event rates: subanalysis of the ACCOMPLISH randomized controlled trial. The Lancet. 2013 Feb 16;381 (9866):537-45.

WHO. Hypertension. In: WHO fact sheets [Internet]. 2019 [cited 2 November 2021]. Available: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hypertension.

กระทรวงสาธารณสุข. ฐานข้อมูลระบบข้อมูลสุขภาพ 43 แฟ้ม HDC (Health Data Center) [อินเทอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 2 พฤษภาคม 2564]. แหล่งข้อมูล: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/main/index.php

ศิริรัตน์ ปานอุทัย. การพยาบาลผู้สูงอายุ เล่ม 2. เชียงใหม่ : สมาร์ทโคตติ้ง แอนด์ เซอร์วิส. 2560.

Oparil S, Zaman MA, Calhoun DA. Pathogenesis of hypertension. Annals of internal medicine. 2003; 139(9): 761-76.

กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการดำเนินงาน ตัวชี้วัด : ร้อยละของประชากรสูงอายุที่มี พฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ ประจำปี 2563. สำนักอนามัยผู้สูงอายุกรมอนามัย [อินเทอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 2 พฤษภาคม 2564]. แหล่งข้อมูล: https://www.chiangmaihealth.go.th/cmpho_web/document/200423158761378143.pdf

ข้อมูลงานทะเบียนโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านเป็ด ตำบลบ้านเป็ด อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น. จำนวนผู้สูงอายุที่ป่วยภาวะความดันโลหิตสูง. 2562.

ทองใหม่ ทองสุก. พฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุยุค 4.0. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชพฤกษ์. 2563; 5(3): 232-44.

วรัญญา มณีรัตน์, จันทกานต์ เหล่าวงษา, กุลชา กุณาฟั่น, สุทธิดา ไพศาล, ขวัญฤทัย ลืมตื่น. พฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุ: กรณีศึกษาตำบล แม่ข้าวต้ม อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย. วารสารวิจัยกาสะลองคำ 2560; 11(3): 135-43.

วิรุท นนสุรัตน์. พฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุ เขตสุขภาพที่ 8. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม. 2563; 16(3): 130-7.

เสรีนา สิรรัตน์สกุลณะมรรคา, กฤษฎา ล้อประเสริฐ, ศิวกร ลาภจิตรกุศล, ธวัชชัย ศรีกาญจน์, สหพัฒน์ ช่วยบุญ, สรสัณห์ รังสิยานนท์. ความสัมพันธ์ระหว่างการตระหนักรู้ เรื่องโภชนาการกับพฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุ ในจังหวัดนครนายก. วิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัย ศรีนครินทรวิโรฒ 2564; 14(1): 64-80.

สายฝน สุภาศรี, จักรกฤษณ์ วังราษฎร์, วราภรณ์ บุญเชียง. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมสุขภาพต่อการรับรู้ความสามารถตนเอง และความคาดหวังผลลัพธ์ต่อการดูแลตนเองของผู้สูงอายุโรค ความดันโลหิตสูง จังหวัดเชียงราย. Thai Journal of Public Health. 2564; 51(1): 33-42.

Hartley TR, Sung BH, Pincomb GA, Whitsett TL, Wilson MF, and Lovallo WR. Hypertension risk status and effect of caffeine on blood pressure. Hypertension 2000; 36 (1): 137–41

Chei CL, Loh JK, Soh A, Yuan JM, Koh WP. Coffee, tea, caffeine, and risk of hypertension: The Singapore Chinese Health Study. European Journal of Nutrition 2018 ;57(4):1333-42.

กองการแพทย์ทางเลือก กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข. แดชไดเอท บำบัดโรคความดันโลหิตสูง [อินเทอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 2 มิถุนายน 2564]. แหล่งข้อมูล:https://thaicam.go.th/wp-content/uploads/2020/07/แดชไดเอทบำบัดโรคความดันโลหิตสูง.pdf

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-08-25

รูปแบบการอ้างอิง

คำพิลา ว., มานาดี ป., รักศรี ส., & สุขุมาลย์ ป. (2021). พฤติกรรมการบริโภคอาหารของผู้สูงอายุที่มีภาวะความดันโลหิตสูงในชุมชน หมู่ 2 ตำบลบ้านเป็ด อำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 4(2), 138–145. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jmpubu/article/view/250374

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความต้นฉบับ