การรับรู้สุขภาพทางเพศเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ของนักศึกษาในจังหวัดชลบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพมีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สภาพปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น และการสร้างการมีส่วนร่วมในการพัฒนารูปแบบกิจกรรมการส่งเสริมความรอบรู้สุขภาพด้านเพศเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นในมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง จังหวัดชลบุรี กลุ่มตัวอย่างคือคู่รักนิสิตชายหญิงจำนวน 17 คู่ 52 คน เก็บข้อมูลโดยการใช้แนวคิดการประเมินสภาวะชุมชนแบบมีส่วนร่วม (Participatory Rural Appraisal: PRA) และใช้กระบวนการสนทนาแบบกลุ่ม (Focus group) เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้คือแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง (Semi structured interview) วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis) และนำเสนอข้อมูลในรูปแบบการเปรียบเทียบข้อมูล การสร้างและสรุปข้อมูล การอธิบายสาเหตุและการเชื่อมโยงข้อมูล ผลการวิเคราะห์สภาพปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พบว่า คู่รักนิสิตชายหญิงได้ให้ข้อคิดเห็นว่าสภาพชุมชนรอบมหาวิทยาลัยมีสถานบันเทิงจำนวนมาก กอรปกับนิสิตโดยส่วนใหญ่มาจากต่างจังหวัดและไม่ได้พักอาศัยกับผู้ปกครองทำให้เกิดความเป็นอิสระ อยากรู้อยากลอง ส่งผลให้เกิดพฤติกรรมเสี่ยงในเรื่องเพศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร ในด้านของแนวทางการแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พบว่า คู่รักนิสิตชายหญิงได้ให้ข้อคิดเห็นว่าควรมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในเรื่องเพศเข้ามาช่วยรณรงค์ ส่งเสริมพฤติกรรมการป้องกันการตั้งครรภ์ และสิ่งที่สำคัญที่สุดคือควรสร้างความตระหนักในการป้องกันการตั้งครรภ์ให้กับนิสิตทุกคน นอกจากนี้คู่รักนิสิตชายหญิงได้ให้ข้อคิดเห็นว่าการนำแนวคิดความรอบรู้สุขภาพด้านเพศมาประยุกต์ใช้ในกิจกรรมจะทำให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมได้เรียนรู้เรื่องของการปฏิบัติตนในเรื่องเพศได้อย่างเหมาะสมส่งผลให้มีการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นและเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย จากผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าคู่รักนิสิตชายหญิงมีความตระหนักถึงความจำเป็นในการเป็นส่วนหนึ่งของสังคมเพื่อการป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น ดังนั้นหน่วยงานในพื้นที่ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคชุมชน รวมไปถึงสื่อสารมวลชน ควรเข้ามามีส่วนร่วมในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์วัยรุ่นในพื้นที่ เพื่อให้เกิดภาคีเครือข่ายในการทำงานที่ยั่งยืนต่อไป