ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดพฤติกรรมฆ่าตัวตายซ้ำในผู้ป่วยจิตเวชจังหวัดชุมพร

ผู้แต่ง

  • สิรินภา สรงสระแก้ว, ส.บ. ภาควิชาชีวสถิติ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล https://orcid.org/0009-0009-8516-1682
  • จุฑาธิป ศีลบุตร, ปร.ด. ภาควิชาชีวสถิติ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ชูเกียรติ วิวัฒน์วงศ์เกษม, ปร.ด. ภาควิชาชีวสถิติ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • พิจิตรพงศ์ สุนทรพิพิธ, ปร.ด. ภาควิชาชีวสถิติ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

การฆ่าตัวตาย, จิตเวช, ปัจจัยเสี่ยง, พฤติกรรมฆ่าตัวตายซ้ำ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดพฤติกรรมฆ่าตัวตายซ้ำในกลุ่มผู้ป่วยจิตเวชที่มีประวัติฆ่าตัวตาย

วิธีการ : การศึกษาย้อนหลังจากข้อมูลทุติยภูมิของกลุ่มผู้ป่วยจิตเวชที่มีประวัติการฆ่าตัวตาย จากฐานข้อมูลสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชุมพร วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรและการเกิดพฤติกรรมฆ่าตัวตายซ้ำด้วยการทดสอบไคสแควร์และการทดสอบที่แน่นอนของฟิชเชอร์ และวิเคราะห์ปัจจัยทำนายการเกิดพฤติกรรมฆ่าตัวตายซ้ำด้วยการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกแบบไบนารี

ผล : กลุ่มตัวอย่าง 136 คน มีพฤติกรรมฆ่าตัวตายซ้ำร้อยละ 33.1 (95% CI = 25.27 - 41.67) กลุ่มอายุและการมีโรคประจำตัวมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมฆ่าตัวตายซ้ำ การวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกแบบไบนารีพบว่าผู้ป่วยจิตเวชที่มีโรคประจำตัวมีโอกาสเกิดพฤติกรรมฆ่าตัวตายซ้ำ 2.88 เท่า (95% CI = 0.95 - 8.74) ของผู้ป่วยจิตเวชที่ไม่มีโรคประจำตัว

สรุป : ผู้ป่วยจิตเวชมีพฤติกรรมฆ่าตัวตายซ้ำสูง โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัวร่วมด้วย ผู้ป่วยกลุ่มนี้จึงควรได้รับการวางแผนดูแลที่เหมาะสมเพื่อส่งเสริมคุณภาพชีวิตและลดอัตราฆ่าตัวตาย

Downloads

Download data is not yet available.

References

World Health Organization. Suicide: one person dies every 40 seconds [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2019 [cited 2020 Aug 18]. Available from: https://www.who.int/news/item/09-09-2019-suicide-one-person-dies-every-40-seconds

World Health Organization. Suicide rate estimates, estimates by country [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2018 [cited 2020 Aug 20]. Available from: https://apps.who.int/gho/data/view.main.MHSUICIDEASDRv?lang=en

World Health Organization. Suicide rate estimates, estimates by WHO region [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2018 [cited 2020 Aug 20]. Available from: https://apps.who.int/gho/data/view.main.MHSUICIDEASDRREGv?lang=en

World Health Organization. Mental health action plan 2013-2020. Geneva: World Health Organization; 2013.

World Health Organization. Mental health action plan 2013-2030. Geneva: World Health Organization; 2021.

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. ยุทธศาสตร์การป้องกันการฆ่าตัวตาย ปี พ.ศ. 2564 - 2565 [National suicide prevention strategy year 2021-2022] [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรม; 2564 [สืบค้นเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2566]. จาก: https://suicide.dmh.go.th/download/files/แผนยุทธ์ฯเล่มขวางวันที่7.1.64.pdf

สมัย ศิริทองถาวร, สรรกมล กรนุ่ม, ศุภเสก วิโรจนาภา, เพ็ญกาญจน์ กาญจนรัตน์, สุวิมล อินทร์เชื้อ, เพชรลดา บริหาร, และคณะ. การวิจัยประเมินผลยุทธศาสตร์การป้องกันการฆ่าตัวตายระดับชาติ พ.ศ. 2560 - 2656. [Evaluation research on the national suicide prevention strategy 2017 - 2022]. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย. 2566;31(1):64-78.

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการดูแลเฝ้าระวังโรคซึมเศร้าระดับจังหวัด (ฉบับปรับปรุง ครั้งที่ 3/2557) [Guidebook of depressive disorders surveillance and care: provincial level (revised edition III; 2014)] [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรม; 2557 [สืบค้นเมื่อวันที่ 5 พ.ค. 2566]. จาก: https://thaidepression.com/www/58/guidebookdepress.pdf

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือแบบประเมินคัดกรองผู้ที่มีปัญหาพฤติกรรมฆ่าตัวตาย [Manual for screening people with suicidal behavior problems] [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรม; 2558 [สืบค้นเมื่อวันที่ 5 พ.ค. 2566]. จาก https://mhso.dmh.go.th/fileupload/202301161330193317.pdf

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. รายงานอัตราการฆ่าตัวตายต่อประชากรแสนคน แยกตามจังหวัด [Report suicide rate per 100,000 population by province year] [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรม; 2554 [สืบค้นเมื่อวันที่ 18 ส.ค. 2563]. จาก: https://www.dmh.go.th/report/suicide/stat_province.asp?noyear=2555

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. รายงานจำนวนการฆ่าตัวตายของประเทศไทย [Report on the number of suicides in Thailand] [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรม; 2554 [สืบค้นเมื่อ 18 ส.ค. 2563]. จาก: https://www.dmh.go.th/report/suicide/.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชุมพร กระทรวงสาธารณสุข. เอกสารประกอบการตรวจราชการ และนิเทศงาน ครั้งที่ 1 ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 [Documents for civil service inspection and supervision no. 1, fiscal year 2020]. ชุมพร: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชุมพร; 2564.

Arunpongpaisal S, Assanagkornchai S, Chongsuvivatwong V, Jampathong N. Time-series analysis of trends in the incidence rates of successful and attempted suicides in Thailand in 2013-2019 and their predictors. BMC Psychiatry. 2022;22(1):579. doi:10.1186/s12888-022-04125-5.

Song Y, Rhee SJ, Lee H, Kim MJ, Shin D, Ahn YM. Comparison of suicide risk by mental illness: a retrospective review of 14-year electronic medical records. J Korean Med Sci. 2020;35(47):e402. doi:10.3346/jkms.2020.35.e402.

Pompili M, Rihmer Z, Innamorati M, Lester D, Girardi P, Tatarelli R. Assessment and treatment of suicide risk in bipolar disorders. Expert Rev Neurother. 2009;9(1):109-36. doi:10.1586/14737175.9.1.109.

Doyle M, While D, Mok PL, Windfuhr K, Ashcroft DM, Kontopantelis E, et al. Suicide risk in primary care patients diagnosed with a personality disorder: a nested case control study. BMC Fam Pract. 2016;17:106. doi:10.1186/s12875-016-0479-y.

Black DW, Blum N, Pfohl B, Hale N. Suicidal behavior in borderline personality disorder: prevalence, risk factors, prediction, and prevention. J Pers Disord. 2004;18(3):226-39. doi:10.1521/pedi.18.3.226.35445.

โรงพยาบาลจิตเวชขอนแก่นราชนครินทร์ กรมสุขภาพจิต. การป้องกันและลดปัญหาการฆ่าตัวตายในประเทศไทย [Suicide prevention and reduce self harm in Thailand] [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรม; 2561 [สืบค้นเมื่อวันที่ 28 มิ.ย. 2566]. จาก https://suicide.dmh.go.th/download/files/การป้องกันและลดปัญหาการฆ่าตัวตายในประเท.pdf

Lee J, Jang H, Kim J, Min S. Development of a suicide index model in general adolescents using the South Korea 2012-2016 national representative survey data. Sci Rep. 2019;9(1):1846. doi:10.1038/s41598-019-38886-z.

Kessler RC, Borges G, Walters EE. Prevalence of and risk factors for lifetime suicide attempts in the national comorbidity survey. Arch Gen Psychiatry. 1999;56(7):617-26. doi:10.1001/archpsyc.56.7.617.

Cheung YB, Law CK, Chan B, Liu KY, Yip PS. Suicidal ideation and suicidal attempts in a population-based study of Chinese people: risk attributable to hopelessness, depression, and social factors. J Affect Disord. 2006;90(2-3):193-9. doi:10.1016/j.jad.2005.11.018.

Fazel S, Wolf A, Larsson H, Mallett S, Fanshawe TR. The prediction of suicide in severe mental illness: development and validation of a clinical prediction rule (OxMIS). Transl Psychiatry. 2019;9(1):98. doi:10.1038/s41398-019-0428-3.

Popovic D, Benabarre A, Crespo JM, Goikolea JM, González-Pinto A, Gutiérrez-Rojas L, et al. Risk factors for suicide in schizophrenia: systematic review and clinical recommendations. Acta Psychiatr Scand. 2014;130(6):418-26. doi:10.1111/acps.12332.

Sawa M, Koishikawa H, Osaki Y. Risk factors of a suicide reattempt by seasonality and the method of a previous suicide attempt: a cohort study in a Japanese primary care hospital. Suicide Life Threat Behav. 2017;47(6):688-95. doi:10.1111/sltb.12326.

Togay B, Noyan H, Tasdelen R, Ucok A. Clinical variables associated with suicide attempts in schizophrenia before and after the first episode. Psychiatry Res. 2015;229(1-2):252-6. doi:10.1016/j.psychres.2015.07.025.

Plans L, Barrot C, Nieto E, Rios J, Schulze TG, Papiol S, et al. Association between completed suicide and bipolar disorder: a systematic review of the literature. J Affect Disord. 2019;242:111-22. doi:10.1016/j.jad.2018.08.054.

Suicide Prevention Resource Center. Risk and protective factors [Internet]. Maryland: Substance Abuse and Mental Health Services Administration; [cited 2020 August 20]. Available from: https://sprc.org/risk-and-protective-factors/.

Hawton K, Casanas ICC, Haw C, Saunders K. Risk factors for suicide in individuals with depression: a systematic review. J Affect Disord. 2013;147(1-3):17-28. doi:10.1016/j.jad.2013.01.004.

ชิดชนก เรือนก้อน, สายฝน สังหาร, อรรัมภา ชื่นชม, ชราภรณ์ ผลิใบ, วนิดา พุ่มไพศาลชัย. ปัจจัยสัมพันธ์กับการพยายามฆ่าตัวตายในผู้ป่วยโรคอารมณ์สองขั้ว [Factors associated with suicidal attempt in bipolar disorder patients]. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย. 2554;1:17-28.

บุญศิริ จันศิริมงคล, พันธุ์นภา กิตติรัตนไพบูลย์, มธุริน คำวงศ์ปิน, วรวรรณ จุฑา, ธรณินทร์ กองสุข, จินตนา ลี้จงเพิ่มพูน. ความชุกของความผิดปกติของพฤติกรรมดื่มสุรา และโรคจิตเวชร่วมในคนไทย: การสำรวจระบาดวิทยาระดับชาติ 2551 [The prevalence of alcohol use disorders and psychiatric comorbidity in Thailand: national epidemiological survey 2008]. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย. 2554;19(2):88-102.

วันรวี พิมพ์รัตน์, จินตนา กมลพันธ์. ปัจจัยเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตายซ้ำในผู้ป่วยจิตเวชโรงพยาบาลบุรีรัมย์ [Medical journal of Srisaket Surin Buriram hospitals]. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์. 2563;35(3):739-48.

Spijker J, de Graaf R, Ten Have M, Nolen WA, Speckens A. Predictors of suicidality in depressive spectrum disorders in the general population: results of the Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2010;45(5):513-21. doi:10.1007/s00127-009-0093-6.

เบญจมาภรณ์ รุ่งสาง, สายสุดา โภชนากรณ์. ความชุกของการพยายามฆ่าตัวตายในผู้พยายามฆ่าตัวตายและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง [Prevalence of suicide attempts among attempters and its associated factors]. วารสารไทยเภสัชศาสตร์และวิทยาการสุขภาพ. 2563;15(3):190-4.

Doshi RP, Chen K, Wang F, Schwartz H, Herzog A, Aseltine RH Jr. Identifying risk factors for mortality among patients previously hospitalized for a suicide attempt. Sci Rep. 2020;10(1):15223. doi:10.1038/s41598-020-71320-3.

Tidemalm D, Langstrom N, Lichtenstein P, Runeson B. Risk of suicide after suicide attempt according to coexisting psychiatric disorder: Swedish cohort study with long term follow-up. BMJ. 2008;337:a2205. doi:10.1136/bmj.a2205.

Parra-Uribe I, Blasco-Fontecilla H, Garcia-Pares G, Martinez-Naval L, Valero-Coppin O, Cebria-Meca A, et al. Risk of re-attempts and suicide death after a suicide attempt: a survival analysis. BMC Psychiatry. 2017;17(1):163. doi:10.1186/s12888-017-1317-z.

ศุภรัตน์ เอกอัศวิน. การพยายามฆ่าตัวตายซ้ำในวัยรุ่นที่แผนกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลจิตเวช [Multiple suicides among psychiatric adolescents]. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย. 2547;12(1):54-63.

Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas. 1970;30(3):607-10.

World Health Organization. Mental disorders 2022 [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2022 [cited 2023 May 20]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-disorders

ระบบคลังข้อมูลด้านการแพทย์และสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. การเข้าถึงระบบบริการสุขภาพจิต [Access to mental health services] [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กระทรวง; 2556 [สืบค้นเมื่อวันที่ 7 พ.ค. 2566]. จาก: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/main/index.php/.

อธิบ ตันอารีย์, นิศาดร แก้วพิลา, เบ็ญจา นิ่มนวล, เศรษฐพงศ์ บุญหมั่น, ลวิญญ์วิชญพงศ์ ภูมิจีน, ณัฏฐพัชร์ สุนทโรวิทย์. การรับบริการสุขภาพจิตและสาเหตุที่ไม่เข้ารับบริการสุขภาพจิตของผู้ป่วยจิตเวชไทย [Mental health service utilization and reason for not receiving service among individuals with mental disorders]. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย. 2560;25(3):175-86.

นพดล วาณิชฤดี, สุทธา สุปัญญา, ปทานนท์ ขวัญสนิท, นพพร ตันติรังสี, พันธุ์นภา กิตติรัตนไพบูลย์. ระยะเวลาการเข้าถึงบริการของผู้ที่มีอาการทางจิตเวชในประเทศไทย จากการสำรวจระบาดวิทยาสุขภาพจิตแห่งชาติ. [Duration of untreated period of psychiatric conditions in Thailand: results from the Thai national mental servey]. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย. 2563;28(1):72-85.

Spoletini I, Gianni W, Caltagirone C, Madaio R, Repetto L, Spalletta G. Suicide and cancer: where do we go from here? Crit Rev Oncol Hematol. 2011;78(3):206-19. doi:10.1016/j.critrevonc.2010.05.005.

Fang F, Fall K, Mittleman MA, Sparén P, Ye W, Adami HO, et al. Suicide and cardiovascular death after a cancer diagnosis. N Engl J Med. 2012;366(14):1310-8. doi:10.1056/NEJMoa1110307.

Urban D, Rao A, Bressel M, Neiger D, Solomon B, Mileshkin L. Suicide in lung cancer: who is at risk? Chest. 2013;144(4):1245-52. doi:10.1378/chest.12-2986.

Vajda J, Steinbeck K. Factors associated with repeat suicide attempts among adolescents. Aust N Z J Psychiatry. 2000;34(3):437-45. doi:10.1080/j.1440-1614.2000.00712.x.

Joshi P, Song HB, Lee SA. Association of chronic disease prevalence and quality of life with suicide-related ideation and suicide attempt among Korean adults. Indian J Psychiatry. 2017;59(3):352-8. doi:10.4103/psychiatry.IndianJPsychiatry_282_16.

Hu X, Ma J, Jemal A, Zhao J, Nogueira L, Ji X, et al. Suicide risk among individuals diagnosed with cancer in the US, 2000-2016. JAMA Netw Open. 2023;6(1):e2251863. doi:10.1001/jamanetworkopen.2022.51863.

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. แบบทดสอบด้านจิตเวช [Psychiatric test] [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรม; 2562 [สืบค้นเมื่อวันที่ 20 ส.ค. 2563]. จาก: https://dmh.go.th/test/.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-09-13