การเปลี่ยนแปลงน้ำหนักและส่วนสูงของผู้ป่วยเด็กโรคสมาธิสั้น อายุ 6 - 18 ปี ที่รักษาด้วยยา methylphenidate ชนิดออกฤทธิ์สั้นที่โรงพยาบาลศิริราช
คำสำคัญ:
การเจริญเติบโต, น้ำหนัก, เมทิลเฟนิเดต, สมาธิสั้น, ส่วนสูงบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาน้ำหนักและส่วนสูงของผู้ป่วยเด็กโรคสมาธิสั้น อายุ 6 - 18 ปี ที่รักษาด้วยยา methylphenidate ชนิดออกฤทธิ์สั้น ติดตามเป็นระยะเวลา 10 ปี
วิธีการ : การศึกษาข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียนของผู้ป่วยใหม่อายุ 6 - 18 ปีที่ได้รับการวินิจฉัยโรคสมาธิสั้นระหว่าง พ.ศ. 2553 ถึง พ.ศ. 2554 และได้รับการรักษาด้วยยา methylphenidate ชนิดออกฤทธิ์สั้นเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 6 เดือน เก็บข้อมูลน้ำหนักและส่วนสูงก่อนได้รับยาและที่ 6 เดือน, 1 ปี, 2 ปี, 3 ปี, 4 ปี, 6 ปี, 8 ปี และ 10 ปีหลังเริ่มรักษาด้วยยา แปลงข้อมูลเป็นน้ำหนักเทียบกับอายุ ส่วนสูงเทียบกับอายุ น้ำหนักเทียบกับส่วนสูง และค่า z-score ของน้ำหนักและส่วนสูง เปรียบเทียบการเจริญเติบโตที่ช่วงเวลาต่าง ๆ ด้วยสถิติ paired t-test
ผล : ตัวอย่างที่เข้าเกณฑ์การศึกษาจำนวน 94 คน ร้อยละ 79 เป็นเพศชาย อายุเฉลี่ยขณะวินิจฉัย 8 ปี 5 เดือน ปริมาณเฉลี่ยของยา methylphenidate ที่ได้รับ 22.60 ± 7.92 มก./วัน ค่า z-score ของน้ำหนักลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติใน 3 ปีแรก และค่า z-score ของส่วนสูงลดลงในช่วงครึ่งปีแรกหลังจากรับประทานยา ในขณะที่ปีต่อไปค่า z-score ของส่วนสูงไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน
สรุป : การเจริญเติบโตด้านน้ำหนักและส่วนสูงของผู้ป่วยเด็กโรคสมาธิสั้นที่ได้รับการรักษาด้วยยา methylphenidate ชนิดออกฤทธิ์สั้นลดลงเฉพาะในช่วงระยะแรกหลังรับประทานยา
Downloads
References
Faraone SV, Asherson P, Banaschewski T, Biederman J, Buitelaar JK, Ramos-Quiroga JA, et al. Attention-deficit/hyperactivity disorder. Nat Rev Dis Primers. 2015;1:15020. doi:10.1038/nrdp.2015.20.
Wacharasindhu A, Panyayong B. Psychiatric disorders in Thai school-aged children: I prevalence. J Med Assoc Thai. 2002;85(sup 1):S125-36.
ทวีศิลป์ วิษณุโยธิน, โชษิตา ภาวสุทธิไพศิฐ, พรทิพย์ วชิรดิลก, พัชรินทร์ อรุณเมือง, ธันวรุจน์ บูรณสุขสกุล. ความชุกโรคสมาธิสั้นในประเทศไทย [The prevalence of attention deficit/hyperactivity disorder in Thailand]. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย. 2556;21(2):66-75.
Barkley RA, Fischer M, Smallish L, Fletcher K. The persistence of attention-deficit/hyperactivity disorder into young adulthood as a function of reporting source and definition of disorder. J Abnorm Psychol. 2002;111(2):279-89.
Secnik K, Swensen A, Lage MJ. Comorbidities and costs of adult patients diagnosed with attention-deficit hyperactivity disorder. Pharmacoeconomics. 2005;23(1):93-102. doi:10.2165/00019053-200523010-00008.
Fisher M, Barkley R. Young Adult Outcomes of Children with Hyperactivity: Leisure, financial, and social activities. Int J Disabil, Dev Educa. 2006;53(2):229-45. doi:10.1080/10349120600716182.
Advokat C, Scheithauer M. Attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD) stimulant medications as cognitive enhancers. Front Neurosci. 2013;7:82. doi:10.3389/fnins.2013.00082.
Barbaresi WJ, Katusic SK, Colligan RC, Weaver AL, Leibson CL, Jacobsen SJ. Long-term stimulant medication treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder: results from a population-based study. J Dev Behav Pediatr. 2006;27(1):1-10. doi:10.1097/00004703-200602000-00001.
ชาญวิทย์ พรนภดล. โรคสมาธิสั้น [Attention deficit hyperactivity disorder]. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล; 2562.
Swanson J, Greenhill L, Wigal T, Kollins S, Stehli A, Davies M, et al. Stimulant-related reductions of growth rates in the PATS. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2006;45(11):1304-13. doi:10.1097/01.chi.0000235075.25038.5a.
Carucci S, Balia C, Gagliano A, Lampis A, Buitelaar JK, Danckaerts M, et al. Long term Methylphenidate exposure and growth in children and adolescents with ADHD. A systematic review and meta-analysis. Neurosci Biobehav Rev. 2021;120:509-25. doi:10.1016/j.neubiorev.2020.09.031.
Moungnoi P, Maipang P. Long-term effects of short-acting Methylphenidate on growth rates of children with attention deficit hyperactivity disorder at Queen Sirikit National Institute of Child Health. J Med Assoc Thai. 2011;94(Suppl 3):S158-63.
วันรวี พิมพ์รัตน์. ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และทัศนคติของผู้ปกครองกับความสม่ำเสมอในการกินยา Methylphenidate ของเด็กสมาธิสั้น [Associations between caretakers’ attitude, caretakers’ knowledge of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) and child patients’ compliance to take Methylphenidate (MPH)]. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย. 2559;61(1):15-26.
Berger I, Dor T, Nevo Y, Goldzweig G. Attitudes toward attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD) treatment: parents' and children's perspectives. J Child Neurol. 2008;23(9):1036-42. doi:10.1177/0883073808317726.
Khan MU, Aslani P. Exploring factors influencing medication adherence from initiation to discontinuation in parents and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder. Clin Pediatr (Phila). 2020;59(3):285-96. doi:10.1177/0009922819900973.
Jatchavala C, Pitanupong J. Self-perceived incompetence in psychiatric practice of practitioners from southern Thailand: one year following graduation. Walailak J Sci & Tech. 2021;18(12):10408. doi:10.48048/wjst.2021.10408.
ชนกานต์ ชัชวาลา, จตุรพร แสงกูล. การสำรวจความวิตกกังวลในเวชปฏิบัติจิตเวชกรรมของแพทย์ผู้สำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ในปีการศึกษา พ.ศ. 2560 [A survey concerning the psychiatric practices of medical doctors, who graduated from Prince of Songkla University in 2017]. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย. 2562;27(1):52-64.
กรมอนามัย. การใช้เกณฑ์อ้างอิงการเจริญเติบโตของเด็กอายุ 6-19 ปี พ.ศ. 2564 [The use of growth reference criteria for children aged 6-19 years 2021]. พิมพ์ครั้งที่ 2. นนทบุรี: สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; 2564.
World Health Organization. WHO AnthroPlus software. Geneva: World Health Organization; 2007.
de Onis M, Blössner M. The World Health Organization Global Database on Child Growth and Malnutrition. Geneva: World Health Organization; 1997.
Seetharaman N, Chacko T, Shankar S, Mathew A. Measuring malnutrition-The role of Z scores and the composite index of anthropometric failure (CIAF). Indian J Community Med. 2007;32(1):35. doi:10.4103/0970-0218.53392.
World Health Organization. Weight-for-age (5-10 years) [Internet]. Geneva: World Health Organization; [cited 2022 Nov 28]. Available from https://www.who.int/tools/growth-reference-data-for-5to19-years/indicators/weight-for-age-5to10-years
Davies W. Sex differences in attention Deficit Hyperactivity Disorder: candidate genetic and endocrine mechanisms. Front Neuroendocrinol. 2014;35(3):331-46. doi:10.1016/j.yfrne.2014.03.003.
วิภาวี รอดทรัพย์, สุวลี โล่วิรกรณ์. พฤติกรรมการบริโภคอาหารและภาวะโภชนาการของเด็กสมาธิสั้นในโรงพยาบาลจิตเวชนครราชสีมาราชนครินทร์ [Food consumption behavior and nutritional status of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) at Nakhon Ratchasima Rajanagarindra psychiatric hospital]. วารสารศูนย์การศึกษาแพทยศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า. 2558;32(3):204-17.
กรมอนามัย. แผนปฏิบัติการด้านโภชนาการระดับชาติ 5 ปี พ.ศ. 2562-2566 [5-year national nutrition action plan 2019-2023]. นนทบุรี: สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; 2562
Cortese S, Angriman M, Maffeis C, Isnard P, Konofal E, Lecendreux M, et al. Attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) and obesity: a systematic review of the literature. Crit Rev Food Sci Nutr. 2008;48(6):524-37. doi:10.1080/10408390701540124.
Yang R, Mao S, Zhang S, Li R, Zhao Z. Prevalence of obesity and overweight among Chinese children with attention deficit hyperactivity disorder: a survey in Zhejiang Province, China. BMC Psychiatry. 2013;13:133. doi:10.1186/1471-244X-13-133.
Fliers EA, Buitelaar JK, Maras A, Bul K, Höhle E, Faraone SV, et al. ADHD is a risk factor for overweight and obesity in children. J Dev Behav Pediatr. 2013;34(8):566-74. doi:10.1097/DBP.0b013e3182a50a67.
Bou Khalil R, Fares N, Saliba Y, Tamraz J, Richa S. L’effet de la méthylphénidate sur l’appétit et le poids [The effect of Methylphenidate on appetite and weight]. Encephale. 2017;43(6):577-81. doi:10.1016/j.encep.2017.01.007.
Storebø OJ, Krogh HB, Ramstad E, Moreira-Maia CR, Holmskov M, Skoog M, et al. Methylphenidate for attention-deficit/hyperactivity disorder in children and adolescents: Cochrane systematic review with meta-analyses and trial sequential analyses of randomised clinical trials. BMJ. 2015;351:h5203. doi:10.1136/bmj.h5203.
Karabekiroglu K, Yazgan YM, Dedeoglu C. Can we predict short-term side effects of Methylphenidate immediate-release? Int J Psychiatry Clin Pract. 2008;12(1):48-54. doi:10.1080/13651500701435954.
Rapport MD, Moffitt C. Attention deficit/hyperactivity disorder and Methylphenidate. A review of height/weight, cardiovascular, and somatic complaint side effects. Clin Psychol Rev. 2002;22(8):1107-31. doi:10.1016/s0272-7358(02)00129-0.
Storebø OJ, Pedersen N, Ramstad E, Kielsholm ML, Nielsen SS, Krogh HB, et al. Methylphenidate for attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) in children and adolescents - assessment of adverse events in non-randomised studies. Cochrane Database Syst Rev. 2018;5(5):CD012069. doi:10.1002/14651858.CD012069.pub2.
Gau SS, Shen HY, Soong WT, Gau CS. An open-label, randomized, active-controlled equivalent trial of osmotic release oral system Methylphenidate in children with attention-deficit/hyperactivity disorder in Taiwan. J Child Adolesc Psychopharmacol. 2006;16(4):441-55. doi:10.1089/cap.2006.16.441.
Lee SI, Hong SD, Kim SY, Kim EJ, Kim JH, Kim JH, Park MK, et al. Efficacy and tolerability of OROS Methylphenidate in Korean children with attention-deficit/hyperactivity disorder. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2007;31(1):210-6. doi:10.1016/j.pnpbp.2006.09.002.
Kim HW, Yoon IY, Cho SC, Kim BN, Chung S, Lee H, et al. The effect of OROS Methylphenidate on the sleep of children with attention-deficit/hyperactivity disorder. Int Clin Psychopharmacol. 2010;25:107-15. doi:10.1097/YIC.0b013e3283364411.
Koonrungsesomboon K, Koonrungsesomboon N. The effects of Methylphenidate treatment on child growth in Thai children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder. J Child Adolesc Psychopharmacol. 2020;30(3):189-97. doi:10.1089/cap.2019.0115.
Kim HW, Kim SO, Shon S, Lee JS, Lee HJ, Choi JH. Effect of Methylphenidate on height and weight in Korean children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder: a retrospective chart review. J Child Adolesc Psychopharmacol. 2014;24(8):448-53. doi:10.1089/cap.2014.0025.
Poulton A. Growth on stimulant medication; clarifying the confusion: a review. Arch Dis Child. 2005;90(8):801-6. doi:10.1136/adc.2004.056952.
Zhang H, Du M, Zhuang S. Impact of long-term treatment of Methylphenidate on height and weight of school age children with ADHD. Neuropediatrics. 2010;41(2):55-9. doi:10.1055/s-0030-1261893.
Faraone SV, Biederman J, Morley CP, Spencer TJ. Effect of stimulants on height and weight: a review of the literature. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2008;47:994-1009. doi:10.1097/CHI.ObO13e31817eOea7.
Poulton AS, Melzer E, Tait PR, Garnett SP, Cowell CT, Baur LA, et al. Growth and pubertal development of adolescent boys on stimulant medication for attention deficit hyperactivity disorder. Med J Aust. 2013;198(1):29-32. doi:10.5694/mja12.10931.
Lee Y, Kong N, Koo S, Bai DS, Kim HJ, Jeong H, et al. A 24-month effects of methylphenidate use on growth in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder. Psychiatry Investig. 2022;19(3):213-9. doi:10.30773/pi.2021.0309.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- ผู้อ่านสามารถนำข้อความ ข้อมูล จากวารสารไปใช้ไปใช้ประโยชน์ทางวิชาการได้ เช่น เพื่อการสอน เพื่อการอ้างอิง แต่การนำไปใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น เช่น เพื่อการค้า จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากกรมสุขภาพจิตก่อน
- ความคิดเห็น ข้อมูล และบทสรุปต่าง ๆ ที่ลงตีพิมพ์ในวารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทยเป็นของผู้เขียนบทความและมิได้แสดงว่ากองบรรณาธิการหรือกรมสุขภาพจิตเห็นพ้องด้วย
