การรับบริการสุขภาพจิตและสาเหตุที่ไม่เข้ารับบริการสุขภาพจิตของผู้ป่วยจิตเวชไทย
คำสำคัญ:
การเข้าถึงบริการ, บริการสุขภาพจิต, ผู้ป่วยจิตเวชบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ ศึกษาอัตราการรับบริการสุขภาพจิต ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง และสาเหตุที่ไม่เข้ารับบริการสุขภาพจิตของผู้ป่วยจิตเวชในช่วง 12 เดือน
วัสดุและวิธีการ ข้อมูลจากการสำรวจระบาดวิทยาสุขภาพจิตของคนไทย ระดับชาติ ปี พ.ศ.๒๕๕๖ ที่เป็นการสำรวจภาคตัดขวาง ในคนไทยอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป เฉพาะผู้ป่วยจิตเวชตามเกณฑ์วินิจฉัยจากเครื่องมือ World Mental Health-Composite International Diagnostic Interview 3.0 (WMH-CIDI 3.0) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา คำนวณค่าประมาณสัดส่วนโดยการถ่วงน้ำหนัก รายงานค่าความชุกเป็นร้อยละ standard error และ chi-square รายงานขนาดความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรเป็น odds ratio
ผล ในช่วง 12 เดือน มีผู้ป่วยจิตเวชจำนวน 384 คน เป็นชายร้อยละ 53.9 อายุ 40-55 ปี ร้อยละ 37.2 มีอัตราเข้ารับบริการสุขภาพจิตจากบุคลากรสาธารณสุข ร้อยละ 6 โดยมีอัตราการรับบริการจากแพทย์ทั่วไป หรือแพทย์ประจำบ้านมากที่สุด ปัจจัยที่เพิ่มโอกาสการเข้าถึงบริการสุขภาพจิตได้แก่ หญิง ช่วงอายุ 40 ปีขึ้นไป มีโรคเรื้อรังทางกาย และกลุ่มความผิดปกติจากพฤติกรรมการเสพสารเสพติด ทั้งนี้ผู้ป่วยจิตเวชที่ไม่เข้าถึงบริการสุขภาพจิต พบว่าสาเหตุที่ไม่พบผู้ให้การรักษาเพราะคิดว่าตัวเองไม่มีปัญหา ร้อยละ 62.6
สรุป ผู้ป่วยจิตเวชเกือบทั้งหมดไม่เข้ารับบริการสุขภาพจิต เหตุที่ไม่เข้ารับบริการสุขภาพจิตเนื่องจากไม่ยอมรับหรือไม่ตระหนักว่าตนมีปัญหาทางจิตเวช
Downloads
References
2. Andersen RM. Revisiting the behavioral model and access to medical care: does it matter? J Health Soc Behav 1995;36:1–10.
3. Neighbors HW, Caldwell C, Williams DR, Nesse R, Taylor RJ, Bullard KM, et al. Race, ethnicity, and the use of services for mental disorders: results from the National Survey of American Life. Arch Gen Psychiatry 2007;64:485–94.
4. Kittirattanapaiboon P. Mental health in health service system. 38th Thai Annual Congress of Psychiatry: Psychiatry and Beyond; 2010.
5. Jirapramukpitak T. Mental health gap and related economic burden: a longitudinal community survey. Pathumthani: Faculty of Medicine, Thammasat University; 2017.
6. McAlpine DD, Mechanic D. Utilization of specialty mental health care among persons with severe mental illness: the roles of demographics, need, insurance, and risk. Health Serv Res 2000;35:277–92.
7. Park SY, Cho S, Park Y, Bernstein KS, Shin JK. Factors associated with mental health service utilization among Korean American immigrants. Community Ment Health J 2013;49:765–73.
8. Scheppers E, van Dongen E, Dekker J, Geertzen J, Dekker J. Potential barriers to the use of health services among ethnic minorities: a review. Fam Pract 2006;23:325–48.
9. Bergeron E, Poirier L-R, Fournier L, Roberge P, Barrette G. Determinants of service use among young Canadians with mental disorders. Can J Psychiatry 2005;50:629–36.
10. Sareen J, Stein MB, Campbell DW, Hassard T, Menec V. The relation between perceived need for mental health treatment, DSM diagnosis, and quality of life: a Canadian population-based survey. Can J Psychiatry 2005;50:87–94.
11. Urbanoski KA, Rush BR, Wild TC, Bassani DG, Castel S. Use of mental health care services by Canadians with co-occurring substance dependence and mental disorders. Psychiatr Serv 2007;58:962–9.
12. Wang J. Perceived barriers to mental health service use among individuals with mental disorders in the Canadian general population. Med Care 2006;44:192–5.
13. Sareen J, Jagdeo A, Cox BJ, Clara I, ten Have M, Belik S-L, et al. Perceived barriers to mental health service utilization in the United States, Ontario, and the Netherlands. Psychiatr Serv Wash DC 2007;58:357–64.
14. Chulalongkorn University. Health systems and services in Bangkok. Available from: http://www.research.chula.ac.th/
web/cu_online/2549/ August30_1.htm [2 August 2015]
15. Sooksompong S, Saengsawang S, Udomittipong D, Piboonarluk W. Prevalence of mental disorders in urban area and associated factors: review article. Bull Suanprung 2016;32:32-46.
16. Kittirattanapaiboon P, Tantirangsee N, Chutha W, Assanangkornchai S, Supanya S. Thai national mental health survey 2013: methodology and procedure. J Ment Health Thai 2016;24:1-14.
17. Kessler RC, Ustn TB. The World Mental Health (WMH) survey initiative version of the World Health Organization (WHO) Composite International Diagnostic Interview (CIDI). Int J Methods Psychiatr Res 2004;13:93–121.
18. Sareen J, Cox BJ, Afi fi TO, Yu BN, Stein MB. Mental health service use in a nationally representative Canadian survey. Can J Psychiatry Rev Can Psychiatr 2005;50:753–61.
19. Wang PS, Lane M, Olfson M, Pincus HA, Wells KB, Kessler RC. Twelve-month use of mental health services in the United States: results from the National Comorbidity Survey Replication. Arch Gen Psychiatry 2005;62:629–40.
20. Alonso J, Codony M, Kovess V, Angermeyer MC, Katz SJ, Haro JM, et al. Population level of unmet need for mental healthcare in Europe. Br J Psychiatry 2007;190:299–306.
21. Bijl RV, Ravelli A. Psychiatric morbidity, service use, and need for care in the general population: results of the Netherlands mental health survey and incidence study. Am J Public Health 2000;90:602–7.
22. Edlund MJ, Booth BM, Feldman ZL. Perceived need for treatment for alcohol use disorders: results from two national surveys. Psychiatr Serv Wash DC 2009;60:1618–28.
23. Oleski J, Mota N, Cox BJ, Sareen J. Perceived need for care, help seeking, and perceived barriers to care for alcohol use disorders in a national sample. Psychiatr Serv 2010;61:1223–31.
24. Jakraphan S. Community mental health: national report 2008. Nonthaburi: Department of Mental Health, Ministry of Public Health; 2008.
25. Andrews G, Henderson S, Hall W. Prevalence, comorbidity, disability and service utilization: Overview of the Australian
national mental health survey. Br J Psychiatry 2001;178:145–53.
26. Mojtabai R, Olfson M, Sampson NA, Jin R, Druss B, Wang PS, et al. Barriers to mental health treatment: results from the national comorbidity survey replication. Psychol Med 2011;41:1751–61.
27. Kelly CM, Jorm AF, Wright A. Improving mental health literacy as a strategy to facilitate early intervention for mental disorders. Med J Aust 2007;187(7Suppl):S26–30.
28. Wang PS, Lane M, Olfson M, Pincus HA, Wells KB, Kessler RC. Twelve-month use of mental health services in the United States: results from the national comorbidity survey replication. Arch Gen Psychiatry 2005;62:629–40.
29. Kessler RC, Zhao S, Katz SJ, Kouzis AC, Frank RG, Edlund M, et al. Past-year use of outpatient services for psychiatric problems in the national comorbidity survey. Am J Psychiatry 1999;156:115–23.
30. Corrigan PW, Watson AC. The stigma of psychiatric disorders and the gender, ethnicity, and education of the perceiver. Community Ment Health J 2007;43:439–58.
31. Piccinelli M, Wilkinson G. Gender differences in depression. Critical review. Br J Psychiatry 2000;177:486–92.
32. Sirey JA, Bruce ML, Alexopoulos GS, Perlick DA, Raue P, Friedman SJ, et al. Perceived stigma as a predictor of treatment discontinuation in young and older outpatients with depression. Am J Psychiatry 2001;158:479–81.
33. Ploylearmsang S, Limsontkul C. A survey of population’s attitude in mental health, stigma, and mental health service to the decision of mental health service use. J Ment Health Thai 2011;12:71–9.
34. Magni G, Schifano F, Leo DD. Pain as a symptom in elderly depressed patients. Eur Arch Psychiatry Neurol Sci 1985;235:143–5.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
- ผู้อ่านสามารถนำข้อความ ข้อมูล จากวารสารไปใช้ไปใช้ประโยชน์ทางวิชาการได้ เช่น เพื่อการสอน เพื่อการอ้างอิง แต่การนำไปใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น เช่น เพื่อการค้า จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากกรมสุขภาพจิตก่อน
- ความคิดเห็น ข้อมูล และบทสรุปต่าง ๆ ที่ลงตีพิมพ์ในวารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทยเป็นของผู้เขียนบทความและมิได้แสดงว่ากองบรรณาธิการหรือกรมสุขภาพจิตเห็นพ้องด้วย
