ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง ในอำเภอโคกโพธิ์ไชย จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง อำเภอโคกโพธิ์ไชย จังหวัดขอนแก่น กลุ่มตัวอย่าง 251 คน สุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เก็บรวบรวมข้อมูลเดือนมีนาคม - มิถุนายน 2567 โดยใช้แบบวัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลก ฉบับย่อ (WHOQOL BREF THAI) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติ Multiple Logistic regression

ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 82.07 อายุ 50 - 59 ปี ร้อยละ 56.18 สถานภาพสมรส ร้อยละ 78.49 จบระดับประถมศึกษา ร้อยละ 65.74 อาชีพเกษตรกรรม ร้อยละ 52.19 รายได้เฉลี่ย/เดือน 5,000 - 10,000 บาท ร้อยละ 55.38 มีรายได้ไม่เพียงพอ ร้อยละ 88.05 ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงส่วนใหญ่เป็นกลุ่มติดบ้าน ร้อยละ 77.29 คะแนนคุณภาพชีวิตของกลุ่มตัวอย่างโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 74.10 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตดีอย่างมีนัยสำคัญ ได้แก่ 1) สถานภาพสมรส (ORadj = 3.69, 95%CI = 1.30 - 10.47, p-value = 0.014) 2) ความเพียงพอของรายได้ (ORadj = 3.60, 95%CI = 1.26 - 10.24, p-value = 0.016) 3) โรคประจำตัวของผู้ดูแล (ORadj = 4.79, 95%CI = 1.60 - 14.33, p-value = <0.001) 4) ภาระการดูแล (ORadj = 14.90, 95%CI = 5.71 - 37.61, p-value <0.001) ส่วนปัจจัยด้านอื่นๆ พบว่ามีความสัมพันธ์อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ

ข้อเสนอแนะ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ควรส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง ในด้านการสร้างเครือข่ายสนับสนุนสำหรับผู้ดูแลที่ไม่มีคู่สมรส การสนับสนุนรายได้และลดภาระค่าใช้จ่ายในการดูแล การจัดระบบตรวจสุขภาพและป้องกันโรคประจำตัวในผู้ดูแล และการพัฒนาทักษะการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น