พฤติกรรมและการจัดการความปลอดภัยในการใช้ห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ ของนักศึกษาวิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาพฤติกรรมความปลอดภัยในการใช้ห้องปฏิบัติการ และการจัดการความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์ของนักศึกษา วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดขอนแก่น ในปีการศึกษา 2563 กลุ่มตัวอย่างจำนวน 295 คน เก็บข้อมูลด้านความรู้และพฤติกรรมความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการของนักศึกษา รวมทั้งสำรวจสภาพความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ จำนวน 3 ห้อง ได้แก่ ห้องปฏิบัติการจุลชีววิทยา ห้องปฏิบัติการอนามัยสิ่งแวดล้อม ห้องปฏิบัติการเภสัชกรรม เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามที่ตอบด้วยตนเอง สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย
ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ Pearson Correlation

จากการศึกษาพบว่าความรู้เกี่ยวกับกฎระเบียบความปลอดภัยและการป้องกันอันตราย ทั้งห้องปฏิบัติการจุลชีววิทยา อนามัยสิ่งแวดล้อมและเภสัชกรรมของนักศึกษาอยู่ในระดับปานกลาง โดยมีคะแนนเฉลี่ย 8.32 คะแนน (S.D.=1.58), 8.91คะแนน (S.D.=0.85) และ 7.98 คะแนน (S.D.=1.38)  ตามลำดับส่วนพฤติกรรมความปลอดภัยในการใช้ห้องปฏิบัติจุลชีววิทยาและห้องปฏิบัติเภสัชกรรมอยู่ในระดับปานกลาง โดยมีคะแนนเฉลี่ย 2.40 คะแนน (S.D.=0.98) และ 2.39 คะแนน (S.D.=0.23) ตามลำดับ
ห้องปฏิบัติอนามัยสิ่งแวดล้อมอยู่ในระดับดี โดยมีคะแนนเฉลี่ย 2.53 คะแนน (S.D.= 0.25) และเมื่อนำข้อมูลมาวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้และพฤติกรรมความปลอดภัยในการใช้ห้องปฏิบัติการ พบว่า
มีความสัมพันธ์เป็นเชิงบวก (p-value<0.05) ผลการประเมินความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการและการจัดการความปลอดภัยของห้องปฏิบัติการในองค์ประกอบ 7 ด้าน พบว่า ห้องปฏิบัติการทุกห้องไม่ผ่านเกณฑ์การประเมิน โดยผลคะแนนจากการสำรวจระดับความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการที่ได้มาตรฐานน้อยที่สุด 3 ลำดับสุดท้ายคือการให้ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ  การบริหารจัดการระบบการความปลอดภัยและการจัดการระบบสารเคมี 

ข้อเสนอแนะจากการศึกษา สถาบันการศึกษาควรมีแผนลดและความคุมความเสี่ยงทั้งระยะสั้น และระยะยาว พร้อมทั้งการจัดอบรมเรื่องการจัดการความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการทั้ง 3 ห้องปฏิบัติการที่ครอบคลุมในทุก ๆ ด้าน ให้แก่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับห้องปฏิบัติการ เช่น เจ้าหน้าที่ อาจารย์และนักศึกษา เป็นต้น

คำสำคัญ: การจัดการความปลอดภัย, พฤติกรรมด้านความปลอดภัย, ห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์