Folk Wisdom Management of Herbs for Postpartum Women’s Healthcare in Communities in Buriram Province

Main Article Content

Thapach Kansorn

Abstract

This qualitative research aimed to investigate community contexts and the inherited form of the folk wisdom of healthcare and herb utilization. The study areas were Ban Sanuan and Ban Sawai Chik Communities in Buriram Province, where herbs were often utilized. The data were collected from October 2020 to April 2021. The samples selected by using purposive sampling consisted of 20 persons, including herbal specialists, folk healers, and herb-inherited relatives, and 30 postpartum women with experience in herb utilization. The research instruments were an in-depth interview, a focus group, and an open-ended questionnaire. The questionnaire content included the folk wisdom of healthcare based on the sufficiency economy philosophy, the community contexts, the form of herb utilization, and the form of inheriting the folk wisdom of herbs.


                The research findings revealed that 1) people in both communities have migrated from other areas, such as Surin and Nakhon Ratchasima, and most of them communicate in Khmer. As time passed, their cultures were integrated, resulting in more use of both Khmer and Thai. Moreover, herbs are used for curing diseases, nourishing the body, and enhancing beauty; 2) regarding utilization, most of the herbs used in the family are for curing allergies, poisonous animal bites, and relieving swelling and pain. The forms of utilization are drinking boiled herbal water, eating fresh herbs, masking and compressing, crushing and inhaling, and chewing herbs together with using alcohol to reduce pain and swelling. In addition, some families also combine herbs with the use of magic to treat ailments with unknown causes. It can boost morale and make the patients feel better. With the COVID-19 pandemic from 2019 onwards, herbs have gained more popularity, especially ones that help clear the airway, enhance the body’s immune system and eliminate phlegm, etc.; 3) for the forms of inheriting the folk wisdom of herbs, it is managed by teaching and demonstration without written records. This process of transferring knowledge only takes place in families through telling, teaching, and demonstrating one-on-one because the wisdom of herbs is considered a treasure of each family that should be preserved, and disseminating it to any other person is strictly prohibited. When there is a lack of transfer or a lack of interest, the wisdom of herbs is gradually disappearing.    

Article Details

How to Cite
1.
Kansorn T. Folk Wisdom Management of Herbs for Postpartum Women’s Healthcare in Communities in Buriram Province. IUDCJ [Internet]. 2023 Dec. 19 [cited 2024 Nov. 22];8(2):110-21. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/iudcJ/article/view/264832
Section
Research Articles

References

สำนักงานสถิติแห่งชาติ, สำนักงานสถิติจังหวัดสตูล. รายงานวิเคราะห์สถานการณ์การแพร่ระบาด ของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) จังหวัดสตูล พ.ศ. 2564. สตูล: สตูลการพิมพ์; 2564.

พรทิพย์ แก้วชิณ, นฤทธิ์ พลสูงเนิน. การศึกษาภูมปัญญาการแพทย์พื้นบ้านในเขตอำเภอวังน้ำเขียว จังหวัดนครราชสีมา. การประชุมวิชาการและเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ “สร้างสรรค์และพัฒนา เพื่อก้าวหน้าสู่ประชาคมอาเซียน” ครั้งที่ 2; 18-19 มิถุนายน 2558; วิทยาลัยนครราชสีมา. นครราชสีมา: วิทยาลัยนครราชสีมา; 2558.

สุโรจน์ แพงมา, สุโรจน์ แพงมา, ชยันต์ พิเชียรสุนทร, ประธาน ฦาชา. การศึกษาภูมิปัญญาหมอยาฝนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น, คณะเภสัชศาสตร์; 2548.

เพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ, เสาวภา พรสิริพงษ์, พรทิพย์อุศภรุตน์. การศึกษาภูมิปัญญาหมอพื้นบ้าน ไทย พ่อใหญ่จารย์เคน ลาวงศ์. นนทบุรี: สถาบันการแพทย์แผนไทย กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารรสุข; 2539.

ชาย โพธิสิตา.ศาสตร์และศิลป์การวิจัยเชิงคุณภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพฯ: จุฬา; 2564.

Lincoln YS, Guba FA. Naturalistic inquiry. CA: Sage. 1985.

วุฒินันท์ พระภูจํานงค์. การรักษาแบบพื้นบ้านโดยใช้สมุนไพรของชาวชนบท อําเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์. [ปริญญานิพนธ์ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต]. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ มหาสารคาม; 2534.

วรชาติ โตแก้ว. การสำรวจเบื้องต้นของพืชล้มลุกกลุ่มกลีบดอกเชื่อมกันในอุทยานแห่งชาติภู ลังกา จังหวัดนครพนม. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. 2558;7(13):79-88.

วรชาติ โตแก้ว, ปิยะ โมคมุล, ถวิล แสนตรง, วีรนุช วอนเก่าน้อย, กรรณิการ์ ทองดอนเปรียง. ความหลากชนิดของพรรณพืช เห็ด และการใช้ประโยชน์ป่าชุมชนบ้านโพนทอง จังหวัด มหาสารคาม. วารสารพฤกษศาสตร์ไทย. 2556;5(2):83-98.

สุธาสินี สายวดี, ปีติชา อะมริต, ศลิษา เจริญสุข. การศึกษางานวิจัยในประเทศจีนเกี่ยวกับการใช้ยาสมุนไพรจีนในการรักษาซีสต์เต้านม. วารสาร มฉก.วิชาการ. 2562;23(1):120-31.

Promprasit P, Tokaew W. Species Diversity of Vascular Plants in Herbal Conservation Area, Kumantong Forest Temple, Nadun District, Maha Sarakham Province. Journal of Science and Technology, Rajabhat Maha Sarakham University. 2020;(3):44-57.

เนตรนภา พรหมมา, และพรพนา สมจิตร. การใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นสำหรับการดูแลสุขภาพตนเอง ท่ามกลางผู้สูงวัยในตำบลหนึ่งของจังหวัดพะเยา. วารสารนเรศวรพะเยา 2558;8(2):96-99.

กชมน อินทร์บัว, กฤติยา แก้วกุล, จรียวัฒน์ กลิ่นมาหอม และขวัญชนก เกณฑ์ขุนทด.ประสิทธิผลของยาลูกประคบสมุนไพรในการบรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือนชนิดปฐมภูมิ. การประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ มหาวิทยาลัยพายัพ ครั้งที่ 9; 8-9 กุมถาพันธ์ 2562; มหาวิทยาลัยพายัพ เชียงใหม่. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยพายัพ; 2562.

Krasinhorm S, Kansorn T, Luangmongkholchai N. Effectiveness of Herbal hot compression to Pain on Dysmenorrhea among female nursing students at Buriram Rajabhat University. Institute for Urban Disease Control and Prevention Journal. 2022;7(1):61-74.

จิราลักษณ์ แก่นแท่น, นิฑากรณ์ ดำรักษ์, ธัญวรัตน์ กิจรัญ, พัชราภรณ์ สังข์พัน. ผลของยาประสะกานพลูและยาธาตุบรรจบในการบรรเทา อาการปวดประจำเดือนชนิดปฐมภูมิ. การประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ มหาวิทยาลัยพายัพ ครั้งที่ 9; 8-9 กุมถาพันธ์ 2562; มหาวิทยาลัยพายัพ เชียงใหม่. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยพายัพ; 2562.

Melzack R, Wall PD. Pain mechanisms: A new theory. Science. 1965;150:971–9.

ศุภรัตน์ ผุดวัฒน์, กาญจนา ปานจีน, มนภาส ธรรมโชติ, มาหามะดานิส ดิลฮาม, รัชนีกร แซ่ลิ้ม, สุไมรี่ หวันเต๊ะ และคณะ. การสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุด้วยการแพทย์แผนไทย กรณีศึกษาชมรมผู้สูงอายุ บ้านคลองใหญ่ จังหวัดพัทลุง.วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 2563;13(1):360-67.

ธรรมณพรรธ ดวงดี, กมลทิพย์ หาญผดุงกิจ, ประวิทย์ อัครเสรีนนท์, กังวล คัชชิมา, สุกก์สลิล บูรณะทรัพย์ขจร.ยาสมุุนไพรรักษาโรคกษัยในตำราการแพทย์ ไทยเดิม (แพทยศาสตร์สงเคราะห์์ฉบับอนุรักษ์ ) เล่มที่ 1 เปรียบเทียบกับตำรับในคลินิกอายุรเวทแพทย์แผนไทยประยุกต์ศิริราช: การวิเคราะห์ทางเภสัชกรรมไทย. เวชบันทึกศิราช.2566;16(2):97-106.