การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมต่อการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5): การศึกษาเชิงสำรวจเขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional survey study) ช่วงเดือนกุมภาพันธ์ถึง มีนาคม พ.ศ. 2566 เพื่อศึกษาความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันของฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ในกลุ่มประชาชนเขตหนองแขม กรุงเทพมหานคร โดยคำนวณจาก โปรแกรม G*Power 3.1.9.74 โดยได้กำหนดระดับ ความเชื่อมั่นที่ 95% โดยได้ค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถาม เท่ากับ 0.87 ในการอธิบายการคุณลักษณะโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ใช้สถิติแบบถดถอยโลจิสติก เพื่อทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลและความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมต่อการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ในระดับนัยสำคัญกำหนดที่ (P-value < 0.05) การวิเคราะห์ทางสถิติดำเนินการโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ (SPSS) รุ่น 28
ผลการศึกษามีจำนวนกลุ่มตัวอย่าง 530 คน พบว่า ความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ภาพรวมพบว่าความรอบรู้ด้านสุขภาพอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 56.8 พฤติกรรมการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ภาพรวมพบว่าส่วนใหญ่อยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 51.9 ผลลัพธ์การทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล พบว่า อายุ การประกอบอาชีพ และรายได้มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.05 ) และผู้ที่ทราบถึงกฎหมาย มาตรการ กติกาในพื้นที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ผลลัพธ์การทดสอบความสัมพันธ์ระหว่าง ความรอบรู้ด้านสุขภาพไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ทั้งนี้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำผลการวิจัยไปเป็นแนวทางกำหนดเป็นมาตรการการดูแลสุขภาพประชาชน ที่อาจได้รับผลกระทบจากฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน
ผลการศึกษามีจำนวนกลุ่มตัวอย่าง 530 คน พบว่า ความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ภาพรวมพบว่าความรอบรู้ด้านสุขภาพอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 56.8 พฤติกรรมการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ภาพรวมพบว่าส่วนใหญ่อยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 51.9 ผลลัพธ์การทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล พบว่า อายุ การประกอบอาชีพ และรายได้มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.05 ) และผู้ที่ทราบถึงกฎหมาย มาตรการ กติกาในพื้นที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ผลลัพธ์การทดสอบความสัมพันธ์ระหว่าง ความรอบรู้ด้านสุขภาพไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ทั้งนี้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำผลการวิจัยไปเป็นแนวทางกำหนดเป็นมาตรการการดูแลสุขภาพประชาชน ที่อาจได้รับผลกระทบจากฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน
คำสำคัญ: ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, พฤติกรรมการป้องกัน, ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน, กรุงเทพมหานคร
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่พิมพ์ในวารสารสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง ถือว่าเป็นผลงานวิชาการ งานวิจัยและวิเคราะห์ ตลอดจนเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนเอง ไม่ใช่ความเห็นของสถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง หรือคณะบรรณาธิการแต่ประการใด ผู้เขียนจำต้องรับผิดชอบต่อบทความของตน
เอกสารอ้างอิง
International Agency for Research on Cancer [Internet]. Geneva: World Health Organization; c2019. List of classifications, agents classified by the IARC Monographs; 2019 [cited 2020 Apr 30]; [about 109 p.]. Available from: https://monographs.iarc.fr/list-of- classifications
World Health Organization [Internet]. Geneva: World Health Organization; c2018. Out of 10 people worldwide breathe polluted air, but more countries are taking action; 2020 [cited 2020 Sep 18]; [about 10 p.]. Available from: https://www.who.int/news-room/detail/02-05-2018-9-out-of-10-people-worldwide-breathe-polluted-air-but-morecountries-are-taking-action
Koplitz SN, Jacob DJ, Sulprizio MP, Myllyvirta L, Reid C. Burden of Disease from Rising Coal-fired Power plant Emissions in Southeast Asia. Environ Sci Technol. 2017;51:1467-1476.
Narita D, Kim ONT, Sato K, Hao M, Permadi DA, Ha-Chi NN, et al. Pollution characteristics and policy actions on fine particulate matter in a growing Asian economy: The case of Bangkok metropolitan region. Atmosphere. 2019;10(5):3-18.
Oaah NTK. A Study in Urban Air Pollution Improvement in Asia. Tokyo: JICA Ogata Research Institute; 2017.
กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค. คู่มือการเฝ้าระวังป้องกัน ควบคุมโรคและภัย ที่คุกคามสุขภาพจากฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5). กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2564.
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง. ความรอบรู้ด้านสุขภาพกระบวนการปฏิบัติการ เครื่องมือประเมิน. กรุงเทพฯ: ไอดี ออล ดิจิตอล พริ้นท์; 2564.
สุชาติ โสมประยูร, เอมอัชฌา วัฒนบุรานนท์. การบริหารงานสุขศึกษาในโรงเรียน. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ; 2542.
Kutner M, Greenberg E, Jin Y, Paulsen C. The Health Literacy of America’s Adults: Results from the 2003 National Assessment of Adult Literacy. Washington, D.C.: Institute of Education Sciences; 2006.
ประเวช ชุ่มเกสรกูลกิจ, นิรันตา ไชยพาน, สุจิตรา บุญกล้า, จักรกฤษณ์ พลราชม. ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันโรคและภัยสุขภาพของประชาชนไทย. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ. 2564;15(3):25-36.
สุภางค์พิมพ์ รัตตสัมพันธ์, นิธินันท์ ศิรบารมีสิทธิ์, ชนินทร รัตตสัมพันธ์. ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับพฤติกรรมการป้องกันการสัมผัสฝุ่น PM2.5 ของหญิงตั้งครรภ์ โรงพยาบาลปทุมธานี. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์. 2565;42(3):53-62.
