พฤติกรรมการป้องกันวัณโรคในกลุ่มผู้ขับขี่รถแท็กซี่พื้นที่กรุงเทพมหานคร

Main Article Content

เวสารัช สรรพอาษา
สุทธิสา จันทร์เพ็ง
ตรีอมร วิสุทธศิริ
ไมลา อิสสระสงคราม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหาความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคปอดในกลุ่มผู้ขับขี่รถแท็กซี่ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 444 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคในกลุ่มผู้ขับขี่รถแท็กซี่พื้นที่กรุงเทพมหานคร ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค เท่ากับ 0.74 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยใช้สถิติ Chi-square test และ Pearson’s correlation coefficient


                ผลการวิจัย พบว่า ผู้ขับขี่รถแท็กซี่ส่วนใหญ่ เป็นเพศชาย อายุเฉลี่ย 50.1 ปี มีพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคปอดโดยการไปพบแพทย์เมื่อมีอาการสงสัยเป็นวัณโรคทุกครั้ง มีพฤติกรรมไม่สวมใส่หน้ากากอนามัยชนิดกรองพิเศษ (N95) สาเหตุที่ไม่ใส่เพราะรู้สึกอึดอัด รำคาญ ไม่เคยได้รับการสื่อสารเรื่องการป้องกันวัณโรคปอดมีระดับการรับรู้เรื่องวัณโรคตามแนวคิดแบบแผนความเชื่อสุขภาพภาพรวมในระดับมาก รายได้เฉลี่ยต่อเดือน มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการสวมใส่หน้ากากอนามัยชนิดพิเศษ (N95) การรับรู้เรื่องวัณโรคตามแบบแผนความเชื่อสุขภาพภาพรวม มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการปิดปาก ปิดจมูก พฤติกรรมการสวมใส่หน้ากากอนามัยชนิดพิเศษ (N95) พฤติกรรมการเช็ดทำความสะอาดภายในรถด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ และพฤติกรรมการไปพบแพทย์เมื่อมีอาการสงสัยป่วยวัณโรค อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ความชุกของพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคอยู่ในระดับต่ำ ดังนั้นควรพัฒนารูปแบบการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคปอดในกลุ่มผู้ขับขี่รถแท็กซี่ที่เหมาะสม โดยเฉพาะพฤติกรรมการใช้หน้ากากอนามัยชนิดพิเศษ (N95) เพื่อลดการแพร่กระจายของวัณโรคปอด ลดอัตราป่วย และอัตราตายของวัณโรคปอด

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
1.
สรรพอาษา เ, จันทร์เพ็ง ส, วิสุทธศิริ ต, อิสสระสงคราม ไ. พฤติกรรมการป้องกันวัณโรคในกลุ่มผู้ขับขี่รถแท็กซี่พื้นที่กรุงเทพมหานคร. วารสาร สปคม. [อินเทอร์เน็ต]. 22 สิงหาคม 2023 [อ้างถึง 26 ธันวาคม 2025];8(1):110-21. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/iudcJ/article/view/261436
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

Powell K, Lamb MM, Sisk MK, Federline L, Seechuk K, Lambert LA, ed al. Passenger Contact Investigation Associated with a Transport Driver with a Pulmonary Tuberculosis. Public Health Report [Internet]. 2012 [cited 2019 Jan 12];127(2):202–207. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3268805/

Zamudio C, Krapp F, Choi HW, Shah L, Ciampi A, Gotuzzo E, et al. Public Transportation and Tuberculosis Transmission in a High Incidence Setting. PLoS One [Internet]. 2015 [cited 2019 Jan 15];10(2). Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25706530/

World Health Organization. Global tuberculosis report 2018 [Internet]. France: Irwin; 2018. [cited 2019 Jan 18]. Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/274453/9789241565646-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y

ขวัญใจ มอนไธสง, จีราภรณ์ กรรมบุตร, วนลดา ทองใบ. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคของผู้สัมผัสร่วมบ้านกับผู้ป่วยวัณโรคปอดที่พักอาศัยในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. วารสารพยาบาลทหารบก [อินเทอร์เน็ต]. พ.ค.- ส.ค. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 10 ก.ย. 2562];18(2):306-14. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JRTAN/article/view/101708/78776

มะลิณี บุตรโท, พรนภา ศุกรเวทย์ศิริ. การป้องกันวัณโรคในผู้สัมผัสร่วมบ้านของผู้ป่วยวัณ โรคปอดเสมหะพบเชื้อที่ขึ้นทะเบียนรักษาอำเภอประโคนชัยอำเภอกระสังและอำเภอพลับพลาชัยจังหวัดบุรีรัมย์ประเทศไทย. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 6 ขอนแก่น [อินเทอร์เน็ต]. มิ.ย.-ก.ค. 2554 [เข้าถึงเมื่อ 17 ต.ค. 2562];18(3):11- 21. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jdpc7kk/article/view/166439/120224

นงนุช เสือพูมี. ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลความรู้กับพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคปอดของประชาชน ตำบลสวนกล้วย อำเภอบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี.วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. พ.ค.–ส.ค. 2556 [เข้าถึงเมื่อ 17 ต.ค. 2562];23(2):79-93. เข้าถึงได้จาก: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/tnaph/article/view /11899/10724

พิเชษฐ์ ตื้อยศ. ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ เจตคติ กับพฤติกรรมป้องกันโรคของครอบครัว ผู้ป่วยวัณโรคปอด อำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่ [อินเทอร์เน็ต] [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. พะเยา: มหาวิทยาลัยพะเยา; 2556 [เข้าถึงเมื่อ 17 ต.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://tdc.thailis.or.th/tdc/browse.php?option=show&institute _code=191&bib=544& doc_type=0&TitleIndex=1

วิภาพร แท่นคำ. ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ เจตคติ พฤติกรรมการป้องกันโรคกับการติดต่อโรคของครอบครัวผู้ป่วยวัณโรคปอด จังหวัดอุบลราชธานี [อินเทอร์เน็ต] [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. อุบลราชธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี; 2553. [เข้าถึงเมื่อ 15 ส.ค. 2563] เข้าถึงได้จาก: http://tdc.thailis.or.th/tdc/browse.php?option=show&browse_type=title& titleid=9771

วีระพล เมืองกลาง. พฤติกรรมการป้องกันวัณโรคในผู้สัมผัสโรคร่วมบ้านในผู้ป่วยวัณโรค จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 2557;7(1):178-194.

นวลนิตย์ แก้วนวล, เยาวลักษณ์ อ่ำรำไพ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันการติดเชื้อวัณโรคในบุคลากรผู้ส่งมอบยาวัณโรค. วารสารไทยเภสัชศาสตร์และวิทยาการสุขภาพ [อินเทอร์เน็ต]. ต.ค. – ธ.ค. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 15 ส.ค. 2563];9(4):193–202. เข้าถึงได้จาก: https://ejournals.swu.ac.th/index.php/pharm/article/view/5063

อรรัตน์ จันทร์เพ็ญ, ลัดดา สมมิตร. พฤติกรรมการป้องกันการติดเชื้อวัณโรคของผู้สัมผัสร่วมบ้าน ผู้ป่วยวัณโรคเสมหะพบเชื้อโรงพยาบาลวัฒนานครจังหวัดสระแก้วปี 2553. วารสารระบบบริการปฐมภูมิและเวชศาสตร์ครอบครัว. ต.ค. 2554;3(2):102-110.

ธีระพงษ์ จ่าพุลี. พฤติกรรมการป้องกันวัณโรคในผู้สัมผัสร่วมบ้านกับผู้ป่วยวัณโรคปอด อำเภอชุมพลบุรี จังหวัดสุรินทร์ [วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2554.