ความรู้ความเข้าใจ ทัศนคติ และพฤติกรรมป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยาของประชาชนที่อาศัยในเขตกรุงเทพมหานคร

Main Article Content

นีน่า ลาวิคกิ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวัดระดับความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเชื้อดื้อยา ทัศนคติเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะ และพฤติกรรมป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยา ศึกษาประชาชนอายุ 15 ปีขึ้นไปที่อาศัยในกรุงเทพมหานคร จำนวน 400 คน ระหว่างเดือน พฤษภาคม ถึง มิถุนายน พ.ศ.2564 เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูลได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบทดสอบความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเชื้อดื้อยา แบบทดสอบทัศนคติเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะและพฤติกรรมป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยา วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ สถิติพรรณนา (Descriptive Statistic) และสถิติวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ (Multiple Regression Analysis) ผลการวิจัยพบว่าผู้ตอบแบบสอบถามมีคะแนนความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเชื้อดื้อยาอยู่ในระดับดี ด้วยคะแนนเฉลี่ย 11.24 ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่ากลุ่มผู้ตอบแบบสอบถามมีคะแนนทัศนคติเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะอยู่ในระดับดี ด้วยคะแนนเฉลี่ย 26.16 และกลุ่มผู้ตอบแบบสอบถามมีคะแนนระดับพฤติกรรมป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยาอยู่ในระดับปานกลาง ด้วยคะแนนเฉลี่ย 39.58 ทัศนคติเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะมีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยา (r=.320**, p=0.01) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และมีความสัมพันธ์ในเชิงบวกระหว่างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเชื้อดื้อยากับพฤติกรรมป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยา (r=.124*, p=0.05) จากการวิเคราะห์ Generalized linear model พบว่าตัวแปรที่มีอำนาจ ในการทำนายพฤติกรรมป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยาของผู้ตอบแบบสอบถามกลุ่มนี้มากทีสุด คือทัศนคติเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะ (Beta=.282, p<0.01) และอาชีพของผู้ตอบแบบสอบถาม (Beta=0.095, p=0.05) ข้อเสนอแนะของการวิจัยนี้คือ ควรเพิ่มความรู้ความเข้าใจเชิงลึกและความตระหนักเกี่ยวกับอันตรายของสถานการณ์เชื้อดื้อยาของประชาชนผ่านทางสื่อต่างๆ รวมทั้งสื่อออนไลน์ และบรรจุลงในหลักสูตรรายวิชาสุขศึกษาหรือชีววิทยา

Article Details

How to Cite
1.
ลาวิคกิ น. ความรู้ความเข้าใจ ทัศนคติ และพฤติกรรมป้องกันการเกิดเชื้อดื้อยาของประชาชนที่อาศัยในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสาร สปคม. [อินเทอร์เน็ต]. 27 กุมภาพันธ์ 2022 [อ้างถึง 7 มีนาคม 2025];6(2):71-84. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/iudcJ/article/view/252047
บท
บทความวิชาการ

References

National Antimicrobial Resistant Surveillance Center Thailand [NARST]. สถานการณ์เชื้อดื้อยาปฏิชีวนะในไทย [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 14 ก.ย. 64]. แหล่งข้อมูล http://narst.dmsc.moph.go.th/news001.html

Jean Carlet, Peter Collignon, Don Goldmann and et al. Society’s failure to protect a precious resource: antibiotics. The Lancet. Volume 378 Issue 9788 P369-371, July 23,2011. [last access 2021 Sep 14]. Available from : https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(11)60401-7/fulltext

Sarah Lewis. Types of Antibiotics [internet]. [last access 2021 Sep 14]. Available from :https://www.healthgrades.com/right-care/infections-and-contagious-diseases/types-of-antibiotics

IDstewardship. Antimicrobial Stewardship Quotes & Slogans [internet]. [last access 2021 Sep 14]. Available from : https://www.idstewardship.com/quotes/

Anucha Apisarnthanarak and Linda M. Mundy. Comparison of methods of measuring pharmacy sales of antibiotics without prescriptions in Pratumthani, Thailand. Infect Control Hosp Epidemiol. Volume 30,11 P1130-1132, 2009. [last access 2021 Sep 14]. Available from : https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19811104/

นิธิมา สุ่มประดิษฐ์, ศิริตรี สุทธจิตต์, สิตานันท์ พูลผลทรัพย์, รุ่งทิพย์ ชวนชื่น และ ภูษิต ประคอง

สาย. ภูมิทัศน์ของสถานการณ์และการจัดการการดื้อยาต้านจุลชีพในประเทศไทย. สำนักพิมพ์

อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์. พิมพ์ครั้งแรก ธันวาคม 2558. [สืบค้นเมื่อ 14 ก.ย. 64]. แหล่งข้อมูล

https://www.fda.moph.go.th/sites/drug/Shared%20Documents/AMR/06.pdf

กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. ยุทธศาสตร์กรมปศุสัตว์ พ.ศ. 2561-2565 [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 14 ก.ย. 64]. แหล่งข้อมูล https://dld.go.th/th/images/stories/about_us/organization_chart/2561/strategy2561_2565.pdf

Pawin Padungtod, John B. Kaneene, Robert Hanson and et al. Antimicrobial resistance in Campylobacter isolated from food animals and humans in northern Thailand. FEMS Immunology & Medical Microbiology. Volume 47, Issue 2, Pages 217-225, 01 July 2006. [last access 2021 Sep 14]. Available from :https://academic.oup.com/femspd/article/47/2/217/548694

World Health Organization [WHO]. World leaders and experts call for significant reduction in the use of antimicrobial drugs in global food systems [internet]. [last access 2021 Sep 14]. Available from : https://www.who.int/news/item/24-08-2021-world-leaders-and-experts-call-for-significant-reduction-in-theuse-of-antimicrobial-drugs-in-global-food-systems

Jim O’Neill. Antimicrobial Resistance: Tackling a crisis for the health and wealth of nations [internet]. [last access 2021 Sep 14]. Available from : https://amr-review.org/sites/default/files/AMR%20Review%20Paper%20-%20Tackling%20a%20crisis%20for%20the%20health%20and%20wealth%20of%20nations_1.pdf

กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. แผนยุทธศาสตร์การจัดการการดื้อยาต้านจุลชีพประเทศไทย พ.ศ. 2560-2564 [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 14 ก.ย. 64]. แหล่งข้อมูล http://narst.dmsc.moph.go.th/documentation/AMR%20strategy%202560-2564.pdf

ศุภลักษณ์ สุขไพบูลย์, ชุภาศิริ อภินันท์เดชา และ กวี ไชยศิริ. พฤติกรรมการใช้ยาปฏิชีวนะของผู้รับบริการ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสร่างโศก อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี. การประชุมวิชาการและเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ครั้งที่ 3 ก้าวสู่ทศวรรษที่ 2: บูรณาการงานวิจัยใช้องค์ความรู้ สู่ความยั่งยืน 17 มิถุนายน 2559. [สืบค้นเมื่อ 14 ก.ย. 64]. แหล่งข้อมูล http://journal.nmc.ac.th/th/admin/Journal/2559Vol4No1_53.pdf

นัชชา ยันติ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการใช้ยาปฏิชีวนะของนักศึกษาหลักสูตรสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง จังหวัดปทุมธานี. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์ (มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์). ปีที่ 7 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2560. [สืบค้นเมื่อ 14 ก.ย. 64]. แหล่งข้อมูล http://acad.vru.ac.th/Journal/journal%207_2/7_2_6.pdf

สำนักงานสถิติแห่งชาติ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม และ สำนักงานพัฒนานโยบาย

สุขภาพระหว่างประเทศ กระทรวงสาธารณสุข. ความรู้และความตระหนักเรื่องการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างเหมาะสมและเชื้อดื้อยาต้านจุลชีพของประชาชนในประเทศไทย: ผลการสำรวจอนามัยและสวัสดิการ พ.ศ. 2562 [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 14 ก.ย. 64]. แหล่งข้อมูล http://ihppthaigov.net/DB/publication/attachresearch/430/chapter2.pdf

พัชร์สณธิ์ อ่วมเกิด. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการใช้ยาปฏิชีวนะของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในจังหวัดปทุมธานี. คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ปีการศึกษา 2560. [สืบค้นเมื่อ 14 ก.ย. 64]. แหล่งข้อมูล http://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2017/TU_2017_5714031027_8917_9195.pdf