ผลลัพธ์การฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลางและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อสมรรถภาพที่ดีขึ้นของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในอำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี
คำสำคัญ:
โรคหลอดเลือดสมอง, การฟื้นฟูสมรถถภาพระยะกลาง, คะแนนบาร์เธล, ผลลัพธ์การฟื้นฟูบทคัดย่อ
บทนำ: โรคหลอดเลือดสมองเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของโลกและประเทศไทย ซึ่งผู้ป่วยกลุ่มนี้หลังผ่านพ้นระยะวิกฤตแล้วจำเป็นต้องได้รับการดูแลผู้ป่วยระยะกลาง เพื่อเพิ่มความสามารถในการช่วยตัวเองในชีวิตประจำวัน และลดความพิการ รวมทั้งกลับสู่สังคมได้อย่างเต็มศักยภาพ
วัตถุประสงค์: (1) เพื่อศึกษาผลลัพธ์การฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลางของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในอำเภอเมืองลพบุรี, (2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อสมรรถภาพที่ดีขึ้นของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในอำเภอเมืองลพบุรี
วิธีการศึกษา: การศึกษาแบบย้อนหลัง โดยเก็บข้อมูลจากเวชระเบียนโรงพยาบาลพระนารายณ์มหาราชและฐานข้อมูลศูนย์ประสานงาน Intermediate care (IMC) โรงพยาบาลพระนารายณ์มหาราช ในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในอำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2565-31 กรกฎาคม พ.ศ. 2567 โดยเก็บข้อมูลส่วนบุคคลและข้อมูลทางคลินิก วิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันเทียบก่อนและหลังได้รับการฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลางด้วย Paired t-test คำนวณสมรรถภาพที่เพิ่มขึ้นและประสิทธิผลการฟื้นฟูสมรรถภาพ และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของปัจจัยที่มีผลต่อสมรรถภาพที่ดีขึ้นของผู้ป่วยโดยใช้ Chi-square test, Unpaired t-test, Mann-Whitney U test และ Logistic regression analysis
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยที่เข้าสู่การศึกษาจำนวน 251 ราย เป็นเพศชาย 60.6%, วินิจฉัยโรคหลอดเลือดสมองตีบ 69.7%, อายุเฉลี่ย 64.18 ปี (SD 13.88) เมื่อเปรียบเทียบคะแนน Barthel index ระหว่างก่อนและหลังได้รับการฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลาง พบว่าค่าเฉลี่ยคะแนน Barthel index เมื่อแรกรับเท่ากับ 6.44 (SD 4.90) และค่าเฉลี่ยคะแนน Barthel index เมื่อจำหน่ายเป็น 16.20 (SD 5.78) โดยคะแนน Barthel index เมื่อจำหน่ายเพิ่มขึ้นจากเมื่อแรกรับอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) และค่าเฉลี่ยสมรรถภาพที่เพิ่มขึ้นและค่าประสิทธิผลการฟื้นฟูสมรรถภาพเท่ากับ 9.76 (SD 5.95) และ 74.86 (SD 36.82) ตามลำดับ และเมื่อนำไปวิเคราะห์ Multivariate logistic regression analysis พบว่ามีเพียงปัจจัยการไม่มีภาวะแทรกซ้อนหลังเกิดโรคหลอดเลือดสมองเท่านั้นที่มีความสัมพันธ์ต่อสมรรถภาพที่ดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Adjusted OR=2.92, 95%CI=1.07-8.00, p=0.037)
สรุป: ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในอำเภอเมืองลพบุรีที่ได้รับการบริการฟื้นฟูสมรรถภาพระยะกลางมีผลลัพธ์ การฟื้นฟูสมรรถภาพที่ดีขึ้น และพบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อสมรรถภาพที่ดีขึ้นของผู้ป่วยคือการไม่มีภาวะแทรกซ้อนหลังเกิดโรคหลอดเลือดสมอง
เอกสารอ้างอิง
Feigin VL, Brainin M, Norrving B, Martins S, Sacco RL, Hacke W, et al. World Stroke Organization (WSO): Global Stroke Fact Sheet 2022. Int J Stroke 2022;17:18-29.
Tiamkao S. Incidence of stroke in Thailand. Journal of neurology science of Thailand, 2023;39(2):39-46.
Ministry of Public Health. Guideline for intermediate care service plan[Internet]. Samut Sakhon: Born to be publishing; 2017. [cited 2024 Sep 9]. Available from: https://www.snmri.go.th/wp-content/uploads/2021/01/10-Guideline-for-Intermediate-Care.pdf
Pattanasuwanna P, Kuptniratsaikul V. Inpatient rehabilitation outcomes in patients with stroke at Thailand’s largest tertiary referral center: a 5-year retrospective study. J Sci Res Stud 2017;4:208-16.
Kuptniratsaikul V, Wattanapan P, Wathanadilokul U, Sukonthamarn K, Lukkanapichonchut P, Ingkasuthi K, et al. The Effectiveness and efficiency of inpatient rehabilitation services in Thailand: a prospective multicenter study. Rehabil Process Outcome 2016;5:13-8.
Pattanasuwanna P. Outcomes of Intermediate Phase Post-Stroke Inpatient Rehabilitation in Community Hospital. ASEAN J Rehabil Med 2019; 29(1): 8-13.
Tongsephee R. The Outcomes of Intermediate Phase Rehabilitation in Thasala Hospital. Maharaj Nakhon Si Thammarat Medical Journal 2020;4(1):1-10.
Chitchutrakul T, Piamtem T, Maimao P. Outcomes of Rehabilitation and Factors Associated with Functional Gain in Intermediate Care of Stroke Patients, Damnoen Saduak District, Ratchaburi Province. Journal of Research for Health Improvement and Quality of Life 2024;1:35-46.
Hsieh, Y.-W., Wang, C.-H., Wu, S.-C., Chen, P.-C., Sheu, C.-F., & Hsieh, C.-L. (2007). Establishing the minimal clinically important difference of the barthel index in stroke patients. Neurorehabilitation and Neural Repair, 21(3), 233–238.
Jungjaroennorasook N. Factors affecting poor functional outcomes of intermediate care rehabilitation in post-stroke patients. J Thai Stroke Soc 2022;21(3):19-30.
Chiangchaisakulthai K, Suppradit W, Samphak N. Final report on evaluation of Intermediate care service. Nonthaburi: International Health Policy Program, Thai Health Promotion Foundation; RSDM 61004.
Leethochawalit N. Functional Assessment Using Barthel Index in Outpatient Stroke Rehabilitation. Journal of Health Science 2008;17:74-80.
Kuptniratsaikul V, Kovindha A, Dajpratham P, Piravej K. Main outcomes of stroke rehabilitation: a multi-centre study in Thailand. J Rehabil Med 2009;41:54-8.
Suwannachat P, Pansuvannajit P, Jiraporncharoen W. An intermediate care service to improve activities of daily living in patients with stroke, spinal cord injury and traumatic brain injury in Sarapee Borvorn Patthana Hospital, Chiang Mai province. Lanna Public Health J 2021;17(2):78-90.
Dajpratham P, Meenaphant R, Junthon P, Pianmanakij S, Jantharakasamjit S, Yuwan A. The inter-rater reliability of Barthel Index(Thai version) in stroke patients. J Thai Rehabil Med. 2006;16:1-9.
Pipatsrisawat, S. Outcomes of rehabilitation in intermediate phase of stroke patients. Chiangrai medical journal 2020;12(3):47-56.
Koh GC, Chen C, Cheong A, Choo TB, Pui CK, Phoon FN, et al. Trade-offs between effectiveness and efficiency in stroke rehabilitation. Int J Stroke 2012;7:606-14.
Intaratep N, Suksathien R. Clinical Predictors of Good Functional Outcome in Patients with Acute Stroke. ASEAN J Rehabil Med 2022;32(3):116-22.
Phanpunplook K, Pongnikorn D, Wonghan S, Somrit W. Outcomes and prognosis prediction of intermediate phase patients in Lampang province. J DMS 2023 ;48(3):58-66.
Rønning OM, Guldvog B. Outcome of subacute stroke rehabilitation: a randomized controlled trial. Stroke. 1998;29:779-84.
Ozdemir F, Birtane M, Tabatabaei R, Kokino S, Ekuklu G. Comparing stroke rehabilitation outcomes between acute inpatient and nonintense home settings. Arch Phys Med Rehabil 2001;82:1375-9.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 โรงพยาบาลหัวหิน
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารหัวหินเวชสาร เป็นลิขสิทธิ์ของโรงพยาบาลหัวหิน
บทความที่ลงพิมพ์ใน วารสารหัวหินเวชสาร ถือว่าเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียนคณะบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย ผู้เขียนต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
