ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยโรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอดเฉียบพลัน แผนกอายุรกรรม โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์

Main Article Content

วรรณพร โรจนปัญญา
ณัฏฐ์ณิชา พงศ์บางลี่

บทคัดย่อ

ความเป็นมา : โรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอดเฉียบพลัน (Acute pulmonary embolism, Acute PE) เป็นสาเหตุการตายที่พบบ่อยเป็นอันดับ 3 ของสาเหตุการตายจากภาวะหัวใจและหลอดเลือด จึงเป็นที่มาของการศึกษาเพื่อหาปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตเพื่อให้สามารถรักษาอย่างทันท่วงทีและการลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วย


วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยที่มีภาวะลิ่มเลือดอุดกั้นในปอดเฉียบพลัน และ ภาวะการแข็งตัวของเลือดที่ผิดปกติ รวมถึงปัจจัยที่เป็นสาเหตุของภาวะลิ่มเลือดอุดกั้นในปอดเฉียบพลัน


วิธีการศึกษา : : เป็นการศึกษาย้อนหลังในผู้ป่วยภาวะลิ่มเลือดอุดกั้นในปอดเฉียบพลัน ที่เข้ารับการรักษาที่แผนกอายุรกรรม โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2559 – 31 ธันวาคม 2563


ผลการศึกษา : พบว่า มีผู้ป่วย PE จำนวน 140 คน ร้อยละ 15 เป็น Massive PE โดยมีโรคมะเร็งร่วมด้วยร้อยละ 40 การหายใจล้มเหลวร้อยละ 28 นอกจากนี้พบว่าผู้ป่วยมีลิ่มเลือดอุดกั้นในปอดเรื้อรังร้อยละ 5 และความดันในหลอดเลือดปอดสูง ร้อยละ 7  สำหรับปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยที่ 1 เดือนภายหลังจากได้รับการวินิจฉัยภาวะลิ่มเลือดอุดกั้นในปอดเฉียบพลัน โดย Multivariate analysis พบว่าปัจจัยหลักที่มีผลต่อการเสียชีวิต คือ การที่มีภาวะหายใจล้มเหลว ต้องใส่ท่อช่วยหายใจ ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงในการเสียชีวิตเท่ากับ 7.58 เท่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (OR = 7.58, 95%CI = 2.27-25.29, P-value= 0.001)


สรุปและข้อเสนอแนะ : ภาวะหายใจล้มเหลว ต้องใส่ท่อช่วยหายใจ จะเพิ่มความเสี่ยงในการเสียชีวิตสูงในผู้ป่วยภาวะลิ่มเลือดอุดกั้นในปอดเฉียบพลัน จึงควรมีการเฝ้าระวัง ป้องกัน และให้การรักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้อย่างทันท่วงที

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

Essien EO, Rali P, Mathai SC. Pulmonary embolism. Med Clin North Am. 2019;103(3):549-64.

Kline JA. Diagnosis and exclusion of pulmonary embolism. Thromb Res. 2018;163:207-20.

Prandoni P, Lensing AW, Prins MH, Ciammaichella M, Perlati M, Mumoli N, et al. Prevalence of pulmonary embolism among patients hospitalized for syncope. N Engl J Med. 2016;375(16):1524-31.

Goldhaber SZ, Visani L, De Rosa M. Acute pulmonary embolism: clinical outcomes in the International Cooperative Pulmonary Embolism Registry (ICOPER). Lancet. 1999;353(9162):1386-9.

Hotoleanu C. Genetic risk factors in venous thromboembolism. Adv Exp Med Biol. 2017;906:253-72.

Murin S, Marelich GP, Arroliga AC, Matthay RA. Hereditary thrombophilia and venous thromboembolism. Am J Respir Crit Care Med. 1998;158(5 Pt 1):1369-73.

Konstantinides SV, Meyer G, Becattini C, Bueno H, Geersing GJ, Harjola VP, et al. 2019 ESC Guidelines for the diagnosis and management of acute pulmonary embolism developed in collaboration with the European Respiratory Society (ERS): The Task Force for the diagnosis and management of acute pulmonary embolism of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Respir J. 2019;54(3):1901647.

Winter MP, Schernthaner GH, Lang IM. Chronic complications of venous thromboembolism. J Thromb Haemost. 2017;15(8):1531-40.

Duffett L, Castellucci LA, Forgie MA. Pulmonary embolism: update on management and controversies. Bmj. 2020;370:m2177.

Puengpapat S, Pirompanich P. Incidence of chronic thromboembolic pulmonary hypertension in Thammasat University Hospital. Lung India. 2018;35(5):373-8.

Freund Y, Cohen-Aubart F, Bloom B. Acute pulmonary embolism: a review. JAMA. 2022;328(13):1336-45.

Kucher N, Rossi E, De Rosa M, Goldhaber SZ. Massive pulmonary embolism. Circulation. 2006;113(4):577-82.

Kline JA. Diagnosis and exclusion of pulmonary embolism. Thromb Res. 2018;163:207-20.

Le Gal G, Righini M, Roy P-M, Sanchez O, Aujesky D, Bounameaux H, et al. Prediction of pulmonary embolism in the emergency department: the revised Geneva score. Ann Intern Med. 2006;144(3):165-71.

Venugopal K, Vupputuri A. Pulmonary Embolism Management Strategies 2014. In: Chopra HK, Ramakrishnan S, Pancholia M, Venugopal K, Vupputuri A. Cardiological society of India cardiology update 2014. New Delhi: Jaypee Brothers Medical; 2015. p. 823-9.

Mulder FI, Candeloro M, Kamphuisen PW, Di Nisio M, Bossuyt PM, Guman N, et al. The Khorana score for prediction of venous thromboembolism in cancer patients: a systematic review and meta-analysis. Haematologica. 2019;104(6):1277.

Lee AY, Levine MN. Venous thromboembolism and cancer: risks and outcomes. Circulation. 2003;107(23 Suppl 1):I17-21.

Grant PJ, Greene MT, Chopra V, Bernstein SJ, Hofer TP, Flanders SA. Assessing the Caprini score for risk assessment of venous thromboembolism in hospitalized medical patients. The American journal of medicine. 2016;129(5):528-35.

Ergan B, Ergün R, Çalışkan T, Aydın K, Tokur ME, Savran Y, et al. Mortality related risk factors in high‐risk pulmonary embolism in the ICU. Canadian respiratory journal. 2016;2016(1):2432808.