ภาวะซึมเศร้าของผู้ดูแลผู้ป่วยติดเตียงในอำเภอเมือง จังหวัดตาก

บทคัดย่อ

ความเป็นมา โรคซึมเศร้าเป็นอาการที่พบได้บ่อยในประชากรทั่วไป และพบได้มากในผู้ใช้บริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ สถานการณ์ผู้สูงอายุกลุ่มติดเตียงมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปี ผู้สูงอายุกลุ่มติดเตียงนี้จำเป็นต้องได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมและใกล้ชิดตลอดเวลา ซึ่งทำให้ผู้ดูแลเกิดอารมณ์ที่ฉุนเฉียวง่าย รู้สึกไม่มีเวลาเป็นของ ตัวเอง สูญเสียความเป็นส่วนตัว รู้สึกเหมือนผูกติดกับผู้ป่วย ถูกแยกจากสังคม ขาดเพื่อน รู้สึกเหงา เบื่อหน่าย และเกิดความเครียดสะสม ซึ่งสภาพอารมณ์ที่เปลี่ยนแปลงดังกล่าวนี้ถ้าไม่ได้ รับการแก้ไขจะส่งผลให้ผู้ดูแลเกิดปัญหาทางด้านสุขภาพจิตได้

วัตถุประสงค์ เพื่อสำรวจภาวะซึมเศร้าของผู้ดูแลผู้ป่วยติดเตียงในอำเภอเมือง จังหวัดตาก

วิธีการศึกษา การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงสำรวจพรรณนาแบบตัดขวาง กลุ่มตัวอย่างคือกลุ่มตัวอย่างคือผู้ดูแลผู้ป่วยติดเตียง จำนวนผู้ป่วยติดเตียงในอำเภอเมือง จังหวัดตาก ทั้งหมด 90 กลุ่มตัวอย่าง ซึ่งได้มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยแบบสอบถามชนิดถามตอบด้วยตนเองระหว่างเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2566 ถึง เดือนพฤษภาคม พ.ศ.2567 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย

ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุอยู่ในช่วงอายุ 40-49 ปี สถานภาพส่วนมากคือสถานภาพสมรส ความสัมพันธ์กับผู้ป่วยติด เตียงมากที่สุดคือ บุตร ระยะเวลาที่ดูแลผู้ป่วยติดเตียงมากที่สุดคือ อยู่ระหว่าง 1-5 ปี ความรู้สึกเป็นภาระในการดูแลผู้ป่วยติดเตียงส่วนมากรู้สึกเป็นภาระ ชั่วโมงการดูแลผู้ป่วยติดเตียงต่อวันมากที่สุดคือ อยู่ระหว่าง 6-10 ชั่วโมง ภาวะซึมเศร้าผลแบบประเมินโรคซึมเศร้า 9 คำถาม (9Q) พบว่ากลุ่มตัวอย่างไม่มีอาการของโรคซึมเศร้าหรือมีอาการของโรคซึมเศร้าระดับน้อยมาก คิดเป็นร้อยละ 27.78 มีอาการของโรคซึมเศร้าระดับน้อย คิดเป็นร้อยละ 22.22 มีอาการของโรคซึมเศร้าระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 16.67 และมีอาการของโรคซึมเศร้าระดับรุนแรง คิดเป็นร้อยละ 33.33

สรุปผลและข้อเสนอแนะ ผู้ดูแลผู้ป่วยติดเตียงเป็นกลุ่มเสี่ยงและมีแนวโน้มที่จะเกิดภาวะซึมเศร้าค่อนข้างสูง ดังนั้นบุคลากรทางด้านสาธารณาสุขจึงควรมีการคัดกรองภาวะซึมเศร้าในผู้ดูแลทุกรายและควรมีการติดตามภาวะซึมเศร้าเป็นระยะเพื่อป้องกันหรือลดความรุนแรงของภาวะซึมเศร้า