ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางสังคมและระดับน้ำตาลหลังอดอาหารที่ควบคุมไม่ดีใน ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ความเป็นมา: อุบัติการณ์โรคเบาหวานในประเทศไทยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในปี 2566 มีผู้ป่วยรายใหม่ เพิ่มขึ้น 3 แสนคนต่อปี และในปี พ.ศ. 2565 มีผู้ป่วยโรคเบาหวานสะสมจำนวน 3.3 ล้านคน ปัจจุบันมีหลายการศึกษาความสัมพันธ์ของปัจจัยทางสังคมและปัจจัยทางกายภาพ กับระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน ซึ่งการส่งเสริมและสนับสนุนปัจจัยทางสังคมให้แก่ผู้ป่วยเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดนั้นย่อมเปลี่ยนแปลงได้ตามสภาพแวดล้อมทางสังคมของแต่ละพื้นที่
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางสังคมและปัจจัยทางกายภาพกับระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหารที่ควบคุมได้ไม่ดีในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2
วิธีการศึกษา: การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบ cross-sectional descriptive study ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีอายุมากกว่าเท่ากับ 35 ปี ใช้โดยใช้การเก็บข้อมูลระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหารและ แบบสอบถามความสังคมแบบมาตราส่วน Likert’s scale จำนวน 10 ข้อ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางสังคมและระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหารที่ควบคุมไม่ดีในผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหัววังและจำค่า อำเภอเมืองจังหวัดลำปาง ตั้งแต่ 1 พฤษภาคม 2562 – 31 ธันวาคม 2563 โดยใช้ค่าสถิติ chi-square, independent t-test และ multivariable logistic regression
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 มีอายุมากกว่าเท่ากับ 35 ปี จำนวน 79 คน เป็นเพศหญิง 59 คน เพศชาย 20 คน ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่ความสัมพันธ์กับระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหารที่ควบคุมได้ไม่ดีอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ อายุที่น้อยกว่าเท่ากับ60 ปี (adjusted OR=3.94, 95%CI:1.36-11.38, p-value= 0.017) และประวัติการดื่มแอลกอฮอล์ (adjusted OR=18.23,95%CI:1.51-219,p-value= 0.024)
สรุปและข้อเสนอแนะ: ระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหารในผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมไม่ดีมีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับการดื่มแอลกอฮอล์ และอายุที่น้อยกว่าเท่ากับ 60 ปี ซึ่งงานวิจัยครั้งนี้มีข้อจำกัดด้านผลเลือดทางห้องปฏิบัติการที่ใช้ระดับน้ำตาลอดอาหาร และเนื่องจากพฤติกรรมสุขภาพและผลไม้ตามฤดูกาลระดับอาจส่งผลกับน้ำตาลหลังอดอาหารในเลือดของผู้ป่วยแต่ละรายจึงควรมีการศึกษาที่ควบคุมปัจจัยดังกล่าวในอนาคต เช่น ควบคุมรายการอาหารของผู้ป่วยเบาหวานทุกราย เป็นต้น
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
Department of Disease Control, Office of Risk Communication and Health Behavior Development. Department of Disease Control campaigns for World Diabetes Day 2023, focusing on educating people about the risks of diabetes. And if detected early, severe complications can be reduced [Internet]. Nonthaburi: Office of Risk Communication and Health Behavior Development; 2023 [update 2023 Nov 13; cited 2024 Aug 26]. Available from: https://ddc.moph.go.th/brc/news.php?news=38403&deptcode=brc&news_views=2606
Office of the National Economic and Social Development Council. Changing the perspective of PISA and the factors affecting the quality of education and quality of life for Thai children. Social situation in Thailand in the fourth quarter and general situation in 2023 [Internet].2024 Mar [Cited 2024 Jul 8];22(1). Available from: https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=13633&filename=social_outlook
Siripitayakunkit A, Hanucharurnkul S, Melkus GDE, Vorapongsathorn T, Rattarasarn C, Arpanantikul M. Factors contributing to integrating lifestyle in Thai women with type 2 diabetes. Thai J. Nurs Res. 2008;12(3):166-78.
Numpoon J. Applications of the transtheoretical model in adult patients with metabolic syndrome. Thai Red Cross Nursing Journal. 2020;13(2):15-28.
Freeman A, Dolan M. Revisiting prochaska and DiClemente's stages of change theory: an expansion and specification to aid in treatment planning and outcome evaluation. Cognitive and Behavioral Practice. 2001;8(3):224-34.
Mayberry LS, Osborn CY. Family support, medication adherence, and glycemic control among adults with type 2 diabetes. Diabetes care. 2012;35(6):1239-45.
Berkman LF, Glass T. Social integration, social networks, social support, and health. Social epidemiology. 2000;1(6):137-73.
Kobos E, Szewczyk A, Świątkowska T, Kryczka T, Sienkiewicz Z. Relationship between loneliness and blood glucose control in diabetes. BMC Public Health. 2020;20(1):1140.
Stopford R, Winkley K, Ismail K. Social support and glycemic control in type 2 diabetes: a systematic review of observational studies. Patient Educ Couns. 2013;93(3):549-58.
Osuji NA, Ojo OS, Malomo SO, Sogunle PT, Egunjobi AO, Odebunmi OO. Relationship between glycemic control and perceived family support among people with type 2 diabetes mellitus seen in a rich kinship network in Southwest Nigeria. Family Medicine and Community Health. 2018;6(4):168-77.
Kawitu K. Associated factors with blood sugar controlling among the elderly with diabetes, the nearby community of Siam University. Journal of Nursing, Siam University. 2019;20(38):82-95.
Bruce DG, Davis WA, Davis TM. Glycemic control in older subjects with type 2 diabetes mellitus in the Fremantle Diabetes Study. J Am Geriatr Soc. 2000;48(11):1449-53.
McBrien KA, Naugler C, Ivers N, Weaver RG, Campbell D, Desveaux L, et al. Barriers to care in patients with diabetes and poor glycemic control-A cross-sectional survey. PLoS One. 2017;12(5):e0176135.
Ansari RM, Hosseinzadeh H, Harris M, Zwar N. Conceptual model of diabetes self-management for middle-aged population of rural area of Pakistan. International Journal of Diabetes Research. 2017;(3):68-72.
Mental Health Knowledge Base. Guidelines for screening and treating and rehabilitating people with alcohol drinking problems [Internet]. Nontaburi: Mental Health Knowledge Base, Department of Mental Health; 2018. [updated 2018 Mar1; cited 2024 Jul 8]. Available from: https://dmh-elibrary.org/items/show/1212
Osborn CY, Bains SS, Egede LE. Health literacy, diabetes self-care, and glycemic control in adults with type 2 diabetes. Diabetes Technol Ther. 2010;12(11):913-9.