การตัดสินใจบริจาคโลหิตในเขตกรุงเทพมหานคร BLOOD DONATION DECISION IN BANGKOK METROPOLITAN

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

     การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาความรู้ ทัศนคติ การรับรู้และแรงจูงใจเกี่ยวกับการบริจาคโลหิตที่มีความสัมพันธ์กับการตัดสินใจบริจาคโลหิตของประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร กรณีศึกษาพื้นที่กลุ่มกรุงเทพใต้ รวม 1,363 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ระหว่างวันที่ 10 กุมภาพันธ์ – 25 กุมภาพันธ์ 2555 วิเคราะห์ข้อมูลและนำเสนอ ค่าความถี่ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์การผันแปรทางเดียว (One way ANOVA) และทดสอบค่าสถิติไคว์สแควร์ (Chi-square)

     ผลการศึกษาพบว่า พบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ (55.9%) ตัดสินใจบริจาคโลหิต ขณะที่ระดับความรู้อยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 67.0 ระดับทัศนคติอยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 65.9 โดยมีทัศนคติเชิงลบสูงกว่าทัศนคติเชิงบวก ส่วนระดับการรับรู้เกี่ยวกับการบริจาคโลหิตอยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 62.8 และมีระดับแรงจูงใจเกี่ยวกับการบริจาคโลหิต อยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 73.5 เมื่อทดสอบความแตกต่างระหว่างค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ ทัศนคติ การรับรู้ และแรงจูงใจกับการตัดสินใจบริจาคโลหิต พบว่า ค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ การรับรู้ และแรงจูงใจเกี่ยวกับการบริจาคโลหิตในกลุ่มที่มีการตัดสินใจบริจาคโลหิตสูงกว่ากลุ่มอื่น ๆ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 ยกเว้นค่าเฉลี่ยของคะแนนทัศนคติเกี่ยวกับการบริจาคโลหิตในกลุ่มที่มีการตัดสินใจบริจาคโลหิต ไม่บริจาคและไม่แน่ใจ ไม่มีความแตกต่างกัน ส่วนการทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลส่วนบุคคลกับการตัดสินใจบริจาคโลหิต พบว่า อายุ ระดับการศึกษา อาชีพหลัก รายได้ต่อเดือนและประวัติการบริจาคโลหิตของกลุ่มตัวอย่างที่ต่างกัน จะทำให้มีการตัดสินใจบริจาคโลหิตแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01แต่พบว่า ความแตกต่างเกี่ยวกับเพศ และศาสนาไม่มีผลต่อการตัดสินใจบริจาคโลหิต สรุปได้ว่าประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร กลุ่มกรุงเทพใต้ มีปัจจัยด้านความรู้ ทัศนคติ การรับรู้ และแรงจูงใจในการบริจาคโลหิตในระดับปานกลาง และยังพบว่าในกลุ่มผู้บริจาคโลหิตมีปัจจัยเหล่านี้สูงกว่ากลุ่มอื่นๆ ดังนั้นควรให้ความรู้ที่ถูกต้องเกี่ยวกับการบริจาคโลหิตแก่ประชาชนและชุมชนต่าง ๆ ให้มากยิ่งขึ้น เพื่อเสริมสร้างการรับรู้และทัศนคติที่ดี ทั้งนี้การสร้างแรงจูงใจโดยใช้สื่อประชาสัมพันธ์ที่หลากหลายและมีการกระตุ้นอย่างสม่ำเสมอก็มีส่วนทำให้มีการบริจาคโลหิตเพิ่มขึ้นอีกด้วย

ABSTRACT

      This research was a cross-sectional descriptive study about knowledge, attitudes, perceptions and motivation about blood donation which had relationship with decision making of blood donation among people in Metropolitan Bangkok: A case study of Southern Bangkok Group Area. Data were collected from 1,363 respondents using questionnaires as the collecting tools during the period 10-25 February 2012. Statistics used for analysis were mean, percentage, standard deviation one-way ANOVA and Chi-square test.

     The study found that the majority of the respondents (55.9%) had decided to donate blood. Of all the respondents 67% had medium level of knowledge,  65.9% had medium level of attitudes. There was a higher percentage of people with negative attitudes than people with positive attitudes, the level of perceptions about blood donation was medium (62.8%). The level of motivation about blood donation was medium (73.5%). After testing of the differences between average score of knowledge, attitudes, perceptions and motivation with the decision to donate blood, the result showed that the average scores of knowledge, perceptions and motivation about blood donation among the donor group were higher than other groups with statistical significance (p = 0.01) However the average score of attitudes among the donor group was not statistically significant different from non-donor and non-certain groups. Relationship analysis between personal variables with decisions to donate blood found that the respondents with differences in age, level of education, occupation monthly income and experience of blood donation had different decisions in blood donation with statistical significance (p=0.01). The respondents with different sex and religion did not have different decisions in donating blood.

     The recommendation from the research were; there should be more educational campaigns about blood donation for people and communities to reinforce perceptions and positive attitudes including creating motivation to donate blood by diversified means of public relations and should be done regularly to achieve more donations of blood.