ผลของการให้ความรู้ตามหลักพิตส์เพื่อส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ ต่อการจัดการตนเองในผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม

คมกฤทธิ์  การชะงัด; ศิริรัตน์  ปานอุทัย; จิตตวดี เหรียญทอง

ผู้แต่ง

คมกฤทธิ์ การชะงัด คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ศิริรัตน์ ปานอุทัย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
จิตตวดี เหรียญทอง คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

การให้ความรู้ตามหลักพิตส์, ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, การจัดการตนเอง, ผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม

บทคัดย่อ

บทนำ: การส่งเสริมความรอบรู้ทางด้านสุขภาพมีความสำคัญต่อผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม การให้ความรู้ตามหลักพิตส์ ส่งผลให้เกิดความรอบรู้ด้านสุขภาพ และทำให้ผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมการจัดการตนเองได้อย่างเหมาะสม

วัตถุประสงค์การวิจัย: ศึกษาผลของการให้ความรู้ตามหลักพิตส์ เพื่อส่งเสริมความรอบรู้ทางด้านสุขภาพต่อการจัดการตนเองในผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม

ระเบียบวิธีวิจัย: การวิจัยเป็นการวิจัยทดลองแบบสองกลุ่ม กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมที่มารับบริการที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล คัดเลือกโดยการสุ่มอย่างง่าย จำนวน 54 ราย และสุ่มเข้ากลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 27 ราย กลุ่มทดลองให้ความรู้ตามหลักพิตส์ แบบกลุ่ม 4 ครั้ง รายบุคคล 1 ครั้ง กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ เครื่องมือดำเนินการวิจัย ได้แก่ แผนการให้ความรู้ คู่มือความรอบรู้ด้านสุขภาพในผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม สื่อวีดิทัศน์ แบบวัดความเข้าใจของบุคคล และแบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพ เครื่องมือรวบรวมข้อมูล ได้แก่ ข้อมูลส่วนบุคคล ข้อมูลความเจ็บป่วย และแบบสอบถามพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้สูงอายุที่เป็นโรคข้อเข่าเสื่อม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การทดสอบที่แบบอิสระ และการทดสอบที่แบบไม่อิสระ

ผลการวิจัย: คะแนนเฉลี่ยการจัดการตนเองของผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมที่ได้รับการให้ความรู้ตามหลักพิตส์ สูงกว่ากลุ่มที่ได้รับการดูแลตามปกติ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .01) และสูงกว่าก่อนได้รับความรู้อย่างมีนัยสำคัญ
ทางสถิติ (p < .01)

สรุปผล: การให้ความรู้ตามหลักพิตส์ ส่งผลให้ความรอบรู้ทางด้านสุขภาพและการจัดการตนเองในผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมดีขึ้น

ข้อเสนอแนะ: บุคคลากรด้านสุขภาพสามารถนำรูปแบบการให้ข้อมูลตามหลักพิตส์ไปใช้เพื่อการส่งเสริมการจัดการตนเองในผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อม

Downloads

Download data is not yet available.

References

Lau MC, Lam JK, Siu E, Fung CS, Li KT, Lam MW. Physiotherapist-designed aquatic exercise programme for community-dwellingelders with Osteoarthritis of the knee: a Hong Kong pilot study. Hong Kong Medical journal 2014;20(1):16-23.

World Health Oraganization. Priority diseases and reasons for inclusion [Internet]. 2013 [cited 2024 Jun. 1]. Available from: https://www.who.int/medicines/areas/priority_medicines/prior_med_ch6_12/en/;2013

Osteoarthritis Action Alliance. A national public health agenda for Osteoarthritis: 2020 update [Internet]. 2020 [cited 2024 Jun. 1]. Available from: https://oaaction.unc.edu/wp-content/uploads/sites/623/2020/05/OA-Agenda-Final_04302020.pdf

Muraki S, Akune T, Oka H, Ishimoto Y, Nagata K, Yoshida M, et al. Incidence and risk factors for radiographic knee Osteoarthritis and knee pain in Japanese men and women: A longitudinal population-based cohort study. Arthritis and Rheumatism 2012;64(5):1447-56.

Kim I, Kim HA, Seo YI, Song YW, Jeong JY, Kim DH. The prevalence of knee Osteoarthritis in elderly community residents in Korea. Journal of Korean Medical Science 2010;25(2):293-98.

Ekkaplakarn W. Report on the 6th survey of Thai people’s health by physical examination 2019-2020 [Internet]. 2021 [cited 2024 Jun. 1]. Available from: https://www.rama.mahidol.ac.th/nurturing_talent/sites/default/files/public/img/Researchcamp-bigdata/yr2565/NHES6_Rama_ResearchCamp18May22.pdf. (in Thai)

Allen JD, Kennedy M, Wilson-Glover A, Gilligan TD. African-American men's perceptions about prostate cancer: implications for designing educational interventions. Social Science & Medicine 2007;64(11):2189–200

American Academy of Orthopaedic Surgeons. Management of Osteoarthritis of the knee (Non-arthroplasty): evidencebased clinical practice guideline [Internet]. 2020 [cited 2024 Jun. 1]. Available from: https://www.aaos.org/oak3cpg

Stubbs B, Aluko Y, Myint P, Smith T. Prevalence of depressive symptoms and anxiety in Osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis. Age and Ageing 2016;45(2),228-35.

Wallis JA, Taylor NF, Bunzli S, Shields N. Experience of living with knee Osteoarthritis: A systematic review of qualitative studies. BMJ Open 2019;9(9):e030060.

Salmon JH, Rat AC, Sellam J, Michel M, Eschard JP, Guillemin F, et al. Economic impact of lower-limb Osteoarthritis worldwide: A systematic review of cost-of-illness studies. Osteoarthritis and Cartilage 2016;24(9):1500-8.

Pedersen BK, Saltin B. Evidence for prescribing exercise as therapy in chronic disease. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports 2006;16(S1):3-63.

Hunter DJ, Altman RD, Cicuttini F, Crema MD, Duryea J, Eckstein F, et al. OARSI clinical trials recommendations: knee imaging in clinical trials in Osteoarthritis. Osteoarthritis and Cartilage 2015;23(5):698-715.

Wittenauer R, Smith L, Aden KM. Background Paper 6.12 Osteoarthritis;2013.

Lorig KR, Holman H. Self-management education: history, definition, outcomes, and mechanisms. Annals of Behavioral Medicine: A Publication of The Society of Behavioral Medicine 2003;26(1):1-7.

Stewart, MN. Practical patient literacy: The medagogy model. New York: McGraw-Hill;2012.

Donchai J, Panuthai S, Tumdee D. Effect of PITS-based education to enhance health literacy on self-management among older persons with chronic obstructive pulmonary disease. Nursing Journal CMU 2024;51(1):98–113. (in Thai)

Chittarat M, Panuthai S, Tamdee D. The Effect of PITS-Based Education to Enhance Health Literacy on Self-Management in Older Adults with Physical Multimorbidity. Nursing Journal 2023;50(3),174-87. (in Thai)

Burns N, Grove, SK. The practice of nursing research: conduct, critique, and utilization. 5th ed. Elsevier: Philadelphia; 2005.

Noppakroh J, Jintanawat R, Khamphonsiri T. Health knowledge and self-management in elderly people with type 2 Diabetes. Nursing Journal 2020;47(2):251-61. (in Thai)

Chakrothai S. Effects of a self-management support program on disease severity in elderly people with Osteoarthritis. Chiang Mai: Chiang Mai University;2011. (in Thai)

Phuttimanee T, Panuthai S, Juntasopeepun P. The effect of PITS-based education health literacy on self management among older persons with chronic kidney disease stage 1-3. Nursing Journal CMU 2023;50(1):188–201. (in Thai)