การพัฒนาองค์กรพยาบาลรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ในสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี

บทคัดย่อ

บทนำ: อัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของประเทศไทยลดต่ำลงอย่างมาก การประยุกต์ใช้แนวคิดความรอบรู้ทางสุขภาพจึงเป็นโอกาสในการพัฒนากลยุทธ์ใหม่ให้เหมาะสมเพื่อการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของประเทศ

วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพเรื่องนมแม่ และศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบที่พัฒนาขึ้น

ระเบียบวิธีวิจัย: การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา ประกอบด้วย 3 ระยะ คือ 1) การวิเคราะห์สถานการณ์ 2) การวางแผนการดำเนินงานและพัฒนารูปแบบ และ 3) การดำเนินงานและประเมินผล เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง ประกอบด้วย 1) พยาบาลวิชาชีพ 250 คน และ 2) ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 37 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา และ Paired t-test ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัย: รูปแบบที่พัฒนาขึ้น มี 4 องค์ประกอบหลัก ดังนี้ 1) กำหนดนโยบาย 2) พัฒนาบุคลากร 3) การสื่อสารและจัดการสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการเป็นองค์กรรอบรู้ด้านสุขภาพ และ 4) การมีส่วนร่วมของบุคลากรทุกระดับ ภายหลังการดำเนินการตามรูปแบบพบว่า พยาบาลวิชาชีพ 1) มีการรับรู้ในเรื่องการสนับสนุนขององค์กรพยาบาลที่ส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพเรื่องนมแม่มากขึ้น 2) มีคะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ด้านสุขภาพเรื่องนมแม่มากขึ้น 3) มีคะแนนเฉลี่ยของความรู้เรื่องนมแม่และความรอบรู้ด้านสุขภาพมากขึ้น และ 4) มีคะแนนเฉลี่ยสมรรถนะแห่งตนในการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่มากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < .001)

สรุปผล: รูปแบบที่พัฒนาขึ้นนี้มีประสิทธิภาพเพื่อสร้างการรับรู้ทางบวกเกี่ยวกับการสนับสนุนขององค์กรพยาบาล ส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพเรื่องนมแม่ และช่วยเพิ่มสมรรถนะแห่งตนของพยาบาล

ข้อเสนอแนะ: เป็นแนวทางในการพัฒนารูปแบบโดยการใช้ digital platform ที่มีประสิทธิภาพสูง สามารถนำไปใช้เป็นนโยบายใหม่ที่สำคัญในการส่งเสริมให้ทารกและเด็กไทยได้รับนมแม่มากขึ้น