การรับรู้และประสบการณ์การส่งเสริมสุขภาพจิตของผู้สูงอายุไทย: การวิจัยเชิงปรากฏการณ์วิทยา
คำสำคัญ:
การรับรู้ , ประสบการณ์ , ผู้สูงอายุไทย , การส่งเสริมสุขภาพจิตบทคัดย่อ
บทนำ: การรับรู้และประสบการณ์ในการส่งเสริมสุขภาพจิตของผู้สูงอายุเป็นสิ่งสำคัญต่อการนำไปพัฒนากิจกรรม การวางแผนกลยุทธ์ และการกำหนดนโยบายที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุ เพื่อให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพจิตที่ดีตาบริบทของประเทศไทย
วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่ออธิบายความหมายของการรับรู้และประสบการณ์ในการส่งเสริมสุขภาพจิตตามการรับรู้ของผู้สูงอายุ
ระเบียบวิธีวิจัย: เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพแบบปรากฏการณ์วิทยา เลือกแบบเฉพาะเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างกับผู้สูงอายุอายุ 60 ปีขึ้นไป จำนวน 15 คน จังหวัดนนทบุรี วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา
ผลการวิจัย: ความหมายของการส่งเสริมสุขภาพจิตตามการรับรู้ของผู้สูงอายุ หมายถึง “การดำเนินชีวิตอย่างมีสติตามหลักศาสนาด้วยการมองโลกในแง่บวก มีการแบ่งปันทั้งทางร่างกาย จิตใจ และสังคม ตามบทบาทหน้าที่ของตนซึ่งส่งผลต่อการมีสุขภาพจิตใจที่ดีและมีความสุข” ส่วนประสบการณ์ตรงของผู้สูงอายุสามารถสรุปประเด็นสำคัญได้ 7 ประเด็นหลัก 1) การมองโลกในแง่ดีหรือการคิดบวก 2) การหาความรู้ด้านสุขภาพ 3) การยอมรับความจริง 4) การประกอบพิธีกรรม 5) งานอดิเรก 6) การมีสัมพันธภาพระหว่างบุคคล และ 7) การให้และการแบ่งปัน จากการนำพยัญชนะภาษาอังกฤษของแต่ละประเด็นมารวมกันจะเกิดเป็นแนวคิดที่มีคำคล้องเสียงเป็นภาษาไทยว่า “ประ-ชิด” ซึ่งหมายถึง “การเข้าใกล้หรือการเข้าหา”
สรุปผล: การรับรู้และประสบการณ์การส่งเสริมสุขภาพจิตของผู้สูงอายุสามารถใช้หลัก “ประ-ชิด” คือเข้าใกล้หรือเข้าหาผู้สูงอายุ
ข้อเสนอแนะ: พยาบาลควรมีการเข้าใกล้ หรือใกล้ชิดกับผู้สูงอายุ เพื่อส่งเสริมสุขภาพจิต และให้ความสำคัญในแก่ผู้สูงอายุ ผู้สูงอายุจะไม่รู้สึกโดดเดี่ยวเหมือนถูกทอดทิ้ง
Downloads
References
Wongsawad S, Yoelao D, and Peungposop N. Development of Mental Health Promotion Model for Aging Population at Risk by Community Health Care Team. The Southern Network Journal and Public Health 2019; 6(2), 229-43. (in Thai)
Kittirattanapaiboon P, Tantirangsee N, Chutha W, Tanaree A, Kwansanit P, Assanangkornchai S. Prevalence of mental disorders and mental health problems: Thai national mental health survey 2013. Journal of Mental Health of Thailand 2017;25(1–19). (in Thai)
Department of Mental Health, Ministry of Public Health. Guidelines for psychological, social care of the elderly to prevent mental health problems.2015 [Internet]. 2022 [cite 2022 Oct 5]. Available from https://www.dop.go.th/download/knowledge/th1614750485-411_0.pdf (in Thai)
Department of Mental Health. Department of Mental Health Strategic Plan During the 12th National Economic and Social Development Plan (2017-2021) [internet]. 2017 [cited 2022 Oct 15]. Available from: https://www.plan.dmh.go.th/ (in Thai)
World Health Organization. Mental health action plan 2012-2020. [internet] 2013. [cited 2022 Oct 15]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789241506021
Elder, R., Evans, K., Nizette, D., & Trenoweth, S. Mental health nursing: A manual for practice. London: Churchill Livingstone Elsevier;2014.
Bährer-Kohler S, Carod-Artal. Global mental health: Prevention and promotion. Springer International Publishing;2017.
Zheng, W., Huang, Y., & Fu, Y. Mediating effects of psychological resilience on life satisfaction among older adults: A cross-sectional study in China. Health & Social Care in the Community 2020;28(4), 1323–32. https://doi.org/10.1111/hsc.12965
Grove, S. K., Burns, N., & Gray. J. R. The practice of nursing research: Appraisal, synthesis and generation of evidence. (7th ed.). St. Louis: Saunders Elsevier; 2013.
Sandelowski, M. Whatever happened to qualitative description. Research in Nursing & Health 2000;23(4), 334-40.
Mental Health Center 8. Thai Geriatric Mental Health Assessment Tool [internet]. 2018 [cited 2021 oct 15]. Available from: http://www.sorporsor.com/happy2017/t_gmha15_index.php (in Thai)
Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S.. The SAGE handbook of qualitative research. California, London, New Delhi and Far East Square: Sage; 2011.
Giorgi, A. Phenomenology and psychological research. Pittsburgh, Pennsylvania: Duquesne University Press; 1985.
Plodpluang U. Data Analysis in Phenomenology Studies. Nursing Journal of the Ministry of Public Health.2017;23(2):1-10. (in Thai)
Kanngoolurm S. The influence of protective factors on mental health among community-dwelling older adults. [internet]. 2020 [cited 2021 oct 15]. Available from: http://ir.buu.ac.th/dspace/bitstream/1513/176/1/61920143.pdf (in Thai)
Espinosa, P. P. J. Mental Health Condition and Psychological Well-being of Filipino Older People: basis for an enhanced community-based Mental Health Program. Ageing International, 2022; 1–15. https://doi.org/10.1007/s12126-022-09502-9
Zhao, L., & Zhang, X. Positive Coping Style as a Mediator between Older Adults’ Self-Esteem and Loneliness. Social Behavior and Personality: An International Journal,2017;45(10), 1619. https://doi.org/10.2224/sbp.6486
Phanawat Y. Enhancement of mental health of Thai elderly by insight meditation. A Dissertation Submitted in Partial Fulfillment of The Requirement for the Degree of Doctor of Philosophy (Buddhist Psychology) Graduate School Mahachulalongkornrajavidyalaya University C.E. 2016. (in Thai)
Yi, Y., & Park, Y.-H. Structural equation model of the relationship between functional ability, mental health, and quality of life in older adults living alone. PLoS ONE, 2022; 17(8), 1–19. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0269003
Stahl, R. Staying Mentally Healthy: A Guide for Older Adults. Health Library: Evidence-Based Information, 2020.
Souza, A. P. de, Rezende, K. T. A., Marin, M. J. S., Tonhom, S. F. da R., & Damaceno, D. G. Mental health promotion and protection actions aimed at the elderly in the context of primary health care: an integrative review. Ciencia & Saude Coletiva, 2022; 27(5), 1741–52. https://doi.org/10.1590/1413-81232022275.23112021
Vongverapant M. Mental health promotion for best practice communities’ elderly in Chiang Mai province.Thai Journal of Clinical Psychology 2017;47(1),38-47. (in Thai)
Suwansithithada P, Guttaviro, P. A Study of Happiness of Giver and Receiver in Buddhism Journal of Palisueksabuddhaghosa Review 2022;8(2),73-83. (in Thai)
Paungrod N. The study on depression in Nonthaburi Province Elderly. Princess of Naradhiwas University Journal of Humanities and Social Sciences 2015;2(1),63-73. (in Thai)
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล (วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจัยสุขภาพและการพยาบาล (วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ) ไม่สามารถนำไปตีพิมพ์ซ้ำในวารสารฉบับอื่น