การพยาบาลผู้ป่วยวิกฤตโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019

อิสรา  โยริยะ; เจษฎาภรณ์  อิกำเหนิด; โสภา  รักษาธรรม

ผู้แต่ง

อิสรา โยริยะ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง
เจษฎาภรณ์ อิกำเหนิด วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี แพร่ คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุข
โสภา รักษาธรรม วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสุข

คำสำคัญ:

โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 , ผู้ป่วยวิกฤตโรคติดเชื้อ COVID-19 , การพยาบาลผู้ป่วยวิกฤตโรคติดเชื้อ COVID-19

บทคัดย่อ

โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) เป็นโรคติดต่อจากคนสู่คนและมีการแพร่กระจายไปทั่วโลกอย่างรวดเร็ว แม้ว่าผู้ป่วยส่วนใหญ่ที่ติดเชื้อจะไม่มีอาการ หรือมีอาการเพียงเล็กน้อย แต่ผู้ป่วยบางรายจะเกิดภาวะปอดอักเสบตามมา และพบว่ามีผู้ป่วยจำนวนหนึ่งที่มีการดำเนินโรคที่รวดเร็ว รุนแรง และทำให้เกิดภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน (acute respiratory distress syndrome: ARDS) จำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจและมีอัตราการตายสูง ผู้ป่วยจึงต้องการดูแลรักษาที่มีความซับซ้อน ต่อเนื่อง รวดเร็ว และทันท่วงที ดังนั้นพยาบาลจึงมีบทบาทที่สำคัญในการดูแลผู้ป่วยวิกฤตโรคติดเชื้อ COVID-19 เนื่องจากเป็นด่านหน้าและสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยมากที่สุดในทีมสหสาขาวิชาชีพ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรค การดำเนินของโรค การรักษาและการพยาบาลผู้ป่วยโรคติดเชื้อ COVID-19 ภาวะวิกฤต เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการดำเนินของโรค มีแนวทางในการพยาบาลผู้ป่วยวิกฤตโรคติดเชื้อ COVID-19 เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลรักษาพยาบาลอย่างมีประสิทธิภาพต่อไป

ผลการทบทวนวรรณกรรมพบว่า การพยาบาลที่เป็นหัวใจสำคัญในการดูแลผู้ป่วยวิกฤตโรคติดเชื้อ COVID-19 และมีภาวะการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน ประกอบด้วย 5 ประการ ได้แก่ 1) การดูแลผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ 2) การดูแลผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยพยุงการทำงานของหัวใจและปอด 3) การดูแลเพื่อป้องกันภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ 4) การดูแลให้อาหาร และ 5) การสนับสนุนทางด้านจิตใจ

References

Huang C, Wang Y, Li X, Ren L, Zhao J, Hu Y, et al. Clinical features of patients infected with 2019 novel Coronavirus in Wuhan, China. The Lancet 2020;395Z10223X:497-506.

Zhu N, Zhang D, Wang W, Li X, Yang B, Song J, et al. A novel Coronavirus from patients with Pneumonia in China, 2019. N Eng J Med 2020;382(8):727-33.

World Health Organization. Clinical management of severe acute respiratory infection (SARI) when COVID-19 disease is suspected Interim guidance. [Internet]. [cited 2020 Apr 1]. Available from: https://www.who.int/docs/default-source/ coronaviruse/clinical-management-of-novel-cov.pdf

Zhou F, Yu T, Du R, Fan G, Liu Y, Liu Z, et al. Clinical course and risk factors for mortality of adult inpatients with COVID-19 in Wuhan, China: a retrospective cohort study. Lancet 2020;395(10229):1054-62.

Srichatrapimuk S, Jayanama K, Kirdlarp S, Thammavaranucupt K, Suppadungsuk S, Wongsinin T, et al. Predictors of Pneumonia and severe Pneumonia in patients with Coronavirus disease 2019 at a tertiary care hospital, Thailand. The southeast Asian journal of tropical medicine and public health 2020;51(4):507-17.

Alwaqfi NR. Ibrahim KS. COVID-19: an update and cardiac involvement. J Cardiothorac Surg 2020;15(1):239.

Pfeifer M, Ewig S, Voshaar T, Randerath WJ, Bauer T, Geiseler J, et al. Position paper for the state of the art application of respiratory support in patients with COVID-19. Respiration 2020;99(6):521-42.

Arentz M, Yim E, Klaff L, Lokhandwala S, Riedo FX. Chong M, et al. Characteristics and out of 21 critically ill patients with COVID-19 in Washington State. JAMA 2020;323(16):1612-4.

Yang X, Yu Y, Xu J, Shu H, Xia J, Liu H, et al. Clinical course and outcomes of critically ill patients with SARSCoV-2 Pneumonia in Wuhan, China: a single-centered, retrospective, observational study. The Lancet Respir Med 2020;8(5):475-81.

Artifoni M, Danic G, Gautier G, Gicquel P, Boutoille D, Raffi F, et al. Systematic assessment of venous thromboembolism in COVID-19 patients receiving thromboprophylaxis: incidence and role of D-dimer as predictive factors. J Thromb Thrombolysis 2020;50(1):211-6.

Ministry of public health; Department of medical service. Medical practice guidelines for diagnosis treatment and infections control in hospital; for coronavirus 2019 approve version 29 September 2022 [Internet]. 2022 [Cited 2022 SEP 29]. Available from: https://covid19.dms.go.th/backend/Content/Content_File/Covid_Health/Attach/25650929131357PM_CPG_COVID-19_v.25_n_20220929.pdf.

National institute of health. Care of critically ill adults with COVID-19: last updated: May 31, 2022 [Internet]. 2022 [Cited 2022 May 10]. Available from: https://www.covid19treatmentguidelines.nih.gov/

Gattinoni L, Chiumello D, Caironi P, Busana M, Romitti F, Brazzi L, et al. Covid-19 Pneumonia: different respiratory treatments for different phenotypes. Intensive Care Med 2020;46(6):1099-102.

Fan E, Beitler JR, Brochard L, Calfee CS, Ferguson ND, Slutsky AS, et al. Covid-19 associated acute respiratory distress syndrome: is a different approach to management warranted? Lancet Respir Med 2020;8(8):816-21.

Singer P, Blaser AR, Berger MM, Alhazzani W, Calder PC, Casaer MP, et al. ESPEN guideline on clinical nutrition in the intensive care unit. Clin Nutr 2019;38(1):48-79.

Joseph B, Kulvatunyou N, Tang A, Keeffe TO, Wynne RS, Rhee P, et al. Total parenteral nutrition in the critically ill patient. European Surgery 2011;43:19-23.

Saraiva EL,Siqueira MEB, Sousa CS. Nursing care provided to critical patient with COVID-19: a case report. [Internet]. [cited 2021 Oct 3]. Available from: https://doi.org/10.36489/saudecoletiva.2021v11iCOVIDp6993-7006 3 10 2565

Sharma SK, Nuttall C, Kalyani V, Hemlata. Clinical nursing care guidance for management of patient with COVID-19. J Pak Med Assoc 2020;70(5):S118-S23.

Yuan L, Chen S, Xu Y. Donning and doffing of personal protective equipment protocol and key points of nursing care for patients with COVID-19 in ICU. Stroke and vascular neurology 2020;5(3):302-7.

Wang H, Zeng T, Wu X, Sun H. Holistic care for patients with severe coronavirus disease 2019: An expert consensus. International Journal of Nursing Sciences 2020;7(2):128-34.

Umeda A, Sugiki Y. Nursing care for patients with COVID-19 on extracorporeal membrane oxygenation (ECMO) support. Global Health Med 2020;2(2):127-30.

Thibault R, Seguin P, Tamion F, Pichard C, Singer P. Nutrition of the COVID-19 patient in the intensive care unit (ICU): a practical guidance. Crit Care 2020;24(1):1-8.

Sun N, Wei L, Wang H, Wang X, Gao M, Hu X, Shi S. Qualitative study of the psychological experience of COVID-19 patients during hospitalization. Journal of affective disorders 2021;278:15-22.