ผลของโปรแกรมการกำกับตนเองต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคไตเรื้อรัง ในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับนํ้าตาลในเลือดไม่ได้

ผู้แต่ง

  • ประภัสสร เชื้อคำ สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • อาภาพร เผ่าวัฒนา ภาควิชาการพยาบาลสาธารณสุข คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • วีณา เที่ยงธรรม ภาควิชาการพยาบาลสาธารณสุข คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

ผู้ป่วยเบาหวานชนิด ที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้, โปรแกรมการป้องกันโรคไตเรื้อรัง, การกำกับตนเอง

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการป้องกันโรคไตเรื้อรังในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไมได้ กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิด ที่ 2 ทั้ง เพศชายและเพศหญิง อายุระหว่าง 40 – 60 ปี มีค่า HbA1C มากกว่าร้อยละ 7 จำนวน 60 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบกลุ่มละ 30 คน ระยะเวลาศึกษาทั้งสิ้น 8 สัปดาห์ โดยเป็นระยะทดลอง 4 สัปดาห์และระยะติดตามผล 4 สัปดาห์ กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการกำกับตนเอง ประกอบด้วยกิจกรรมเสริมสร้างความรู้ ร่วมกับการสำรวจปัญหา การตั้งเป้าหมาย และการเสริมแรง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามโดยให้ตอบด้วยตนเอง วัดผลก่อนการทดลอง หลังการทดลอง และระยะติดตามผล ในสัปดาห์ที่ 1 สัปดาห์ที่ 4 และสัปดาห์ที่ 8 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนาและวิเคราะห์สถิติ Repeated Measure ANOVA และ Independent t-test

ผลการศึกษาพบว่าภายหลังการทดลองกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ย การรับรู้ความสามารถตนเองในการปฏิบัติพฤติกรรมการรับรู้ความคาดหวังในผลลัพธ์การปฏิบัติพฤติกรรม และการปฏิบัติพฤติกรรมการป้องกันโรคไตเรื้อรังมากกว่าก่อนการทดลองและมากกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) แสดงให้เห็นว่าโปรแกรมการกำกับตนเองเพื่อป้องกันโรคไตเรื้อรัง ส่งผลให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิด ที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้มีการปฏิบัติพฤติกรรมการป้องกันโรคไตเรื้อรังดีขึ้น สามารถป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวานได้ ข้อเสนอแนะจากผลการศึกษาครั้งนี้ คือ ควรมีการศึกษาโดยการใช้แนวคิดการกำกับตนเองร่วมกับการใช้แรงสนับสนุนทางสังคม และควรเพิ่มระยะเวลาในการติดตามผลเพื่อติดตามการคงอยู่ของพฤติกรรมการป้องกันโรคไตเรื้อรังในการศึกษาครั้งต่อไป

Downloads

Download data is not yet available.

References

1. Strategy and planning division. Public health statistic A.D.2015 [Internet].2016 [cited 2016 November 30]. Available from https://www.dmthai.org/sites/default/files/1_phlkaarsueksaaraayekht_cchanghwadpii2555.pdf. (in Thai)

2. Bureau of non-communicable disease. Diabetes fact sheet [Internet].2016 [cited 2016 December 20]. Available from https://thaincd.com/document/file/info/non-communicable-disease/ (in Thai)

3. Metsärinne K, Bröijersen A, Kantola I, Niskanen L, Rissanen A, Appelroth T, et al. High prevalence of chronic kidney disease in Finish patients with type 2 diabetes treated in primary care. Primary Care Diabetes 2012;9:31–8.

4. Janjumras K, Pipatsatitpong D. Prevalence of diabetic nephropathy in type 2 diabetes mellitus at
Somdejprapinklao hospital. Medical technology of Thailand 2016;44:5508-21. (in Thai)

5. The nephrology society of Thailand. Report of the Thailand renal replacement therapy year 2014 [Internet].2015 [cited 2016 March 11]. Available from https://www.nephrothai.org/images/10-11-2016/1.TRT-report-2014-_3-11-59_-final_.pdf

6. Rangsin R, editors. An assessment on quality of care among patients diagnosed with type 2 diabetes and hypertension visiting hospitals in care of ministry of public health and hospital in Bangkok in Thailand. Medical resource network [Internet]. 2012 [cited 2016 December 29]. Available from https://www.dmthai.org/sites/default/files/1_phlkaarsueksaaraayekht_cchanghwadpii2555.pdf (in Thai)

7. Tatphet S. Factors associated with chronic kidney disease in type 2 diabetes patients, Nongkungsri hospital [M.P.H. Thesis]. Bangkok: Mahidol University, 2011. (in Thai)

8. Lee J, Chung C.W. Health Behaviors and Risk Factors Associated with Chronic Kidney Disease in Korean Patients with Diabetes. Asian Nursing Research 2013;8:8–14.

9. Luksarwut S. Factor Affecting Diabetes Nephropathy of diabetes type 2 patient, Nongkungsri Hospial, Kalasin Pubic Health Office 2556. Research and Development Health System Journal 2014;7:272-281. (in Thai)

10. Tepsukon C, O’Brien TE. Factors associated with microalbuminuria in type 2 diabetes patients in Nan hospital, Thailand. Chiangmai Association Medical Sciences 2014;47:118-24. (in Thai)

11. Hamalee C, Piphatvanitcha N, Paokanha R. Effect of the health belief perception promoting program on delaying progression of chronic kidney disease behavior among older adults with type 2 diabetes mellitus at risk of chronic kidney disease. Songklanagarind Journal of Nursing 2014;34:67-85. (in Thai)

12. Lin C, Tsai F, Lin H, Hwang S, Chen H. Effects of a self–management program on patients with early-stage chronic kidney disease. Applied Nursing Research 2012;26:151–56.

13. ankasai C, Limtragool P. Delay of renal funtion deterioationtion in diabetic nephropathy patients in Praklangung subdistrict’s community, That Panom district, Nakhon Panom province. Journal of Nursing and Health Care 2016;34:6-13. (in Thai)

14. Bandura A. Social foundation of thought and action: a social cognitive theory. Englewood Cliffs: Prentice–Hall; 1986.

15. Promdee A, Thiangtham W, Pichayapinyo P. Chronic kidney disease preventing program among uncontrolled diabetes patients. Journal of Public Health Nursing 2016;30:102-17. (in Thai)

16. Cohen J. Statistical power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed. New Jersey: Lawrence Erlbaum Assosiates, Inc; 1988.

17. Youkong S, Sompopcharoen M, Kengganpanich T, Rawiworrakul T. Effects of self-regulation program on diet control for patients with type 2 diabetes. [M.Sc. Thesis]. Bangkok: Mahidol University, 2016. (in Thai)

18. Pengleng K, Therawiwat M, Imamee N, Tansakul S. Effect of a self-regulation and social support program on food consumption of persons at risk for hypertension, Banglane district, Nakhorn-pathom province. Journal of Health Education 2013;36:37-50. (in Thai)

19. Tanomcheep R, Duangsong R. Effects of health education program on blood glucose control among diabetes type 2 patients. Srinagarind Medical Journal 2016;31:297-304. (in Thai)

20. Tavakolizadeh J, Moghadas M, Ashraf H. Effect of self-regulation training on management of type 2 diabetes. Journal of Primary care diabetes 2014;16:1–6.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2019-01-01