ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการใช้ยาสมุนไพรเพื่อบรรเทาอาการปวดจากความผิด ปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่าง ของผู้สูงอายุในอำเภอหนองฉาง จังหวัดอุทัยธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำและวัตถุประสงค์: ปัญหาสุขภาพที่สำคัญของผู้สูงอายุคืออาการปวดจากความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่าง ซึ่งในปัจจุบันนิยมรักษาด้วยการใช้ยาต้านอักเสบชนิดไม่ใช่เสตียรอยด์ แต่ส่งผลข้างเคียงคือภาวะไตวายเฉียบพลันที่มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น จึงควรสนับสนุนให้ใช้ยาสมุนไพรไทยทดแทนเพื่อลดอาการข้างเคียงและลดค่าใช้จ่ายในการรักษา การวิจัยเชิงทำนายนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมและปัจจัยทำนายพฤติกรรมการใช้ยาสมุนไพร เพื่อบรรเทาอาการปวดจากความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของผู้สูงอายุในอำเภอหนองฉาง จังหวัดอุทัยธานี
วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงทำนาย กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุที่มีอาการปวดจากความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่าง จำนวน 396 คน ด้วยการสุ่มอย่างเป็นระบบ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติถดถอยพหุคุณแบบขั้นตอน
ผลการศึกษา: ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีทัศนคติเกี่ยวกับการใช้ยาสมุนไพร การรับรู้โอกาสเสี่ยงการปวด การรับรู้ความรุนแรงการปวด การรับรู้ประโยชน์จากการใช้ยาสมุนไพร การรับรู้อุปสรรคจากการใช้ยาสมุนไพรและการมีบุคคลที่เป็นแบบอย่างในการใช้ยาสมุนไพรอยู่ในระดับสูง ส่วนสิ่งชักนำที่ก่อให้เกิดการใช้ยาสมุนไพร ความรู้เกี่ยวกับการใช้ยาสมุนไพร การได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับยาสมุนไพร และการได้รับคำแนะนำจากบุคลากรสุขภาพอยู่ในระดับปานกลาง และมีพฤติกรรมการใช้ยาสมุนไพรอยู่ในระดับต่ำ โดยปัจจัยที่สามารถทำนายพฤติกรรมการใช้ยาสมุนไพรได้สูงที่สุดคือการรับรู้ความรุนแรงของอาการปวด (β=0.345) รองลงมาคือ ประสบการณ์การใช้ยาสมุนไพร (β=0.300), การรับรู้ประโยชน์ของการใช้ยาสมุนไพร (β=0.298), การได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับยาสมุนไพร (β=0.122), การมีบุคคลที่เป็นแบบอย่างในการใช้ยาสมุนไพร (β=0.108), โรคประจำตัว (β=-0.076), ความเพียงพอของรายได้ (β=-0.091), การรับรู้โอกาสเสี่ยงของอาการปวด (β=-0.101), และการรับรู้อุปสรรคการใช้ยาสมุนไพร (β=-0.249) ตามลำดับ ปัจจัยทั้ง 9 ตัวสามารถร่วมทำนายพฤติกรรมการใช้ยาสมุนไพร ได้ร้อยละ 54.70 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
อภิปรายผล: ผู้สูงอายุมีพฤติกรรมการใช้ยาสมุนไพรอยู่ในระดับต่ำ อาจเนื่องจากขาดการรับรู้และขาดข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับยาสมุนไพร รวมทั้งขาดประสบการณ์ในการใช้ยาสมุนไพร
ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ: จากผลการศึกษาจึงมีข้อเสนอแนะให้โรงพยาบาลชุมชนและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลควรให้ความสำคัญกับการเพิ่มการรับรู้ถึงประโยชน์และการรับรู้อุปสรรคของการใช้ยาสมุนไพร และการรับรู้โอกาสเสี่ยงและการรับรู้ความรุนแรงของอาการปวด และการได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับยาสมุนไพร รวมถึงให้ความสำคัญกับการทำงานเชิงรุกในชุมชน เพื่อเพิ่มการเข้าถึงยาสมุนไพรของผู้สูงอายุอีกทางหนึ่ง
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
National statistical office. What statistics say the elderly now and in the future. Press release national statistical office [Internet]. 2018 Apr [cited 2022 Aug 30]. Available from: http://www.nso.go.th/sites/2014/Pages/Press_Release/2561/N10-04-61-1.aspx (in Thai)
Department of Older Persons. Statistics of the elderly in 77 provinces of Thailand. Department of Older Persons [Internet]. 2023 Sep [cited 2023 Oct 22]. Available from: https://www.dop.go.th/th/know/side/1/1/2449 (in Thai)
Kulprateeepanya K, Asawamethakul V, Tasena P, Saelu C, Rollunpun P, Namwong A. Situation of health status of the elderly in Thai society. UMT-POLY Journal. 2020; 17(2):581-95. (in Thai)
Rongthong M, Khongtaweelert A, Suchirarat D, Phuanantanont P. Prevalence of musculoskeletal aberrations in new palm oil progeny. HCU Journal. 2019;23(1):77-92. (in Thai)
Youprasert A. Factors affecting decision of patients with myopathy to choose Thai Ttraditional assage services at public health care unit lamphun municipality (Master's Thesis). Faculty of Public Health. Chiang Mai: Chiang Mai University; 2009. (in Thai)
Health data center Ministry of Public Health. The risk of getting sick outside the top 10 disease groups [Internet]. 2021 Aug [cited 2022 Aug 30]. Available from: https://hdcservice.moph.go.th (in Thai)
Supasiri T, Vorayingyong A. A Survey of Health Status and Health Perspectives of Community Elderly in Saraburi Province. Royal Thai Army Medical Journal. 2019;72(3):193-200. (in Thai)
Teerachitkul C, Naka K, Boonpat P. Management of musculoskeletal pain in the elderly who work in rubber tapping. Thai Journal of Nursing Council. 2013;27(2):134-47. (in Thai)
Choothong C. The relationship between health quotient health behavior and access to universal health insurance among carers of the elderly with multiple chronic diseases. Journal of the Division of Nursing. 2020;47(1):61-75. (in Thai)
Nirutisat S. Essential Knowledge in Pain Management. 1st ed. Bangkok: Amarin Printing and Publishing Public Company Limited. 2016. 1-276. (in Thai)
Kulwong W, Suparatanakul S, Chaisri P. Knowledge and behavior of non-steroidal anti-inflammatory drug use among the elderly in Thung Fon District, Udon Thani Province. Udon Thani Hospital Medical Journal. 2018;26(2):99-107. (in Thai)
Drug Control Division. Value of production and importation of drugs into the kingdom for modern drugs from 2013-2015 [Internet]. 2017 Aug. [cited 2017 Aug 23]. Available from: http://www.pp1. fda.moph.go.th/drug/zone_search/ file/sea001_001.asp. (in Thai)
National Research Council of Thailand. Annual Report 2015. Bangkok : National Research Council of Thailand; 2015. (in Thai)
Division Department of Thai Traditional and Alternative Medicine. Statistics on the use of Thai traditional medicine services [Internet]. 2018 Dec [cited 2022 Dec 25]. Available from: https://thaicam.go.th/?option=com_contact&view=contact&id
=2%3A2013-07-09-04-23-14&catid=12%3Acontacts &Itemid=75. (in Thai)
Klansuwan W, Saokaew S. Safety of using Taowalaipreang capsules as a replacement for diclofenac. Thai Pharmacy Journal. 2019;9(2):525-529. (in Thai)
Chaikaew N. Ministry of Public Health inspection report 2021. Uthai Thani. Uthai Thani Provincial Public Health Office; 2021. (in Thai)
Wiratchai N. Lisrail Model: Analytical Statistics for Research. (3rd edition). Bangkok: Chulalongkorn University Printing House; 1999. 1-363. (in Thai)
Bloom BS. The search for methods of instruction. N.P.: n.p; 1995.
Best JW. Research in Education. New Jersey: Prentice hall Inc; 1977.
Rovinelli RJ, Hambletonz RK. On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Dutch Journal of Educational Research 1977;2:49-60.
Chaitiang N, Seesongsom K. Factors related to herbal medicine use behavior in self-care of medical personnel at Mae Chan Hospital, Chiang Rai Province. Public Health Policy and Laws Journal. 2020;6(Supplement):155- 70. (in Thai)
Muangchang W. Factors Relating to Herbal Self-Care Behavior of People in Mae Jai District, Phayao Province (Master's Thesis). Department of Health Promotion Management, Faculty of Public Health. Bangkok: Thammasat University; 2016. (in Thai)
Woradet S, Chaimay B, Salaea R, Kongme Y. Factors Associated with Herbal Used Behavior towards Self Care among Village Health Volunteers in Krung La District, Phatthalung Province. Public Health Science Village, Kong Ra District, Phatthalung Province. Journal of Health Science-Journal of Public Health. 2015;24(1):50-59. (in Thai)
Becker MH, Drachman RH, Kirscht JP. A new approach to explain in sick-role behavior in low-income population. American Journal of Public Health. 1977;64(3):205-16.
Mattawangkun C, Kawitu K, Dee-Noo S, Sinwannakul S. Factors related to herbal consumption behavior of people in Phasi Charoen District. Nursing Science Journal Siam University 2019;20(39):99-108. (in Thai)
Chuttrakulchai A, Wilasinee Hongsanan. Factors influencing the behavior of turmeric drug use among people in Sukhothai Province. Public Health Journal Naresuan University 2020;2(2):26-36. (in Thai)
Chainarong W. Factors related to the behavior of using herbs for primary treatment of the people. in Thanyaburi district Pathum Thani Province (Master's thesis). Bangkok: Kasetsart University; 2011. (in Thai)
Rosenstock IM. The health belief model and preventive health behavior health education monographs. Health Education & Behavior. 1974;2(4):354-86.
Mingmai K. Knowledge, attitudes and herbal medicine use behavior of elderly people with chronic diseases in Tha Ruea District, Phra Nakhon Si Ayutthaya Province. Wichcha Journal Nakhon Si Thammarat Rajabhat University. 2017;36(2):56-69. (in Thai)
Chaichomphu S, Chuaytong P, Waseeweerasi W, Solkosoom S. Factors related to medicinal herb use behavior of people in the 11 ministries of public health. Kuakarun Journal 2012;19(2):60-74. (in Thai)
Rambod M, Nazarinia M, Raieskarimian F. The prevalence and predictors of herbal medicines usage among adult rheumatoid arthritis patients: A case-control study. Complementary therapies in medicine. 2018;41:220–24.