การเปรียบเทียบประสิทธิผลของยาขี้ผึ้งกัญชากับยาขี้ผึ้งไพลในการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อคอ บ่า ไหล่ ของเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลเรณูนคร จังหวัดนครพนม

บทคัดย่อ

บทนำและวัตถุประสงค์: อาการปวดกล้ามเนื้อคอ บ่า ไหล่ ทำให้เกิดอาการปวดเรื้อรัง ส่งผลต่อสุขภาพกาย คุณภาพชีวิต อารมณ์ และจิตใจ รวมไปถึงค่าใช้จ่ายในการรักษา ปัจจุบันมีการใช้สมุนไพร “กัญชา” ในรูปแบบน้ำมันและสเปรย์ในการรักษาอาการปวดในผู้ป่วยโรคมะเร็ง แต่ยังไม่มีการศึกษาประสิทธิผลของกัญชาในรูปแบบยาขี้ผึ้งในการรักษาอาการอาการปวดกล้ามเนื้อ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลของยาขี้ผึ้งกัญชากับยาขี้ผึ้งไพลในการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อ คอ บ่า ไหล่

วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง ทำการศึกษาในเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลเรณูนคร จังหวัดนครพนม ที่มีมารับบริการ ณ คลินิกการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก โรงพยาบาลเรณูนคร และได้รับการวินิจฉัยว่ามีอาการปวดกล้ามเนื้อคอ บ่า ไหล่ ในช่วงเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2564 ถึง เดือนมีนาคม พ.ศ. 2565 จำนวน 60 คน แบ่งกลุ่มตัวอย่างโดยใช้วิธีการสุ่มแบบง่าย จับฉลากแบบไม่ใส่คืน ออกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ได้รับยาขี้ผึ้งกัญชา จำนวน 30 คน และกลุ่มที่ได้รับยาขี้ผึ้งไพล จำนวน 30 คน ทายาขี้ผึ้งบริเวณที่มีอาการปวด วันละ 2 ครั้ง ติดต่อกัน 14 วัน ประเมินระดับอาการปวดกล้ามเนื้อก่อนและหลังใช้ยาด้วยมาตรวัดความปวดแบบตัวเลข คะแนน 0 ถึง 10 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสถิติ SPSS วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปและข้อมูลเกี่ยวกับโรคและอาการเจ็บป่วย โดยนำมาแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เปรียบเทียบผลต่างคะแนนความปวดกล้ามเนื้อก่อนและหลังใช้ยาขี้ผึ้งแต่ละชนิด โดยใช้สถิติ paired t-test และเปรียบเทียบผลต่างระหว่างกลุ่ม โดยใช้สถิติ unpaired t-test

ผลการศึกษา: ยาขี้ผึ้งกัญชาและยาขี้ผึ้งไพลสามารถลดระดับอาการปวดกล้ามเนื้อ คอ บ่า ไหล่ ได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) โดยใช้ยาต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 7 วัน และ 3 วัน ตามลำดับ เมื่อเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างกลุ่ม พบว่า ยาขี้ผึ้งกัญชามีประสิทธิผลในการลดระดับอาการปวดกล้ามเนื้อคอ บ่า ไหล่ ไม่แตกต่างจากยาขี้ผึ้งไพล และไม่มีรายงานอาการไม่พึงประสงค์

อภิปรายผล: การศึกษานี้เป็นการศึกษากึ่งทดลอง เนื่องจากมีข้อจำกัดหลายประการ กลิ่นเฉพาะตัวของสมุนไพรทำให้ไม่สามารถปกปิดการวิจัยทั้งสองด้านได้ มาตรวัดความปวดที่ใช้ยังมีข้อจำกัด และการทายาของผู้เข้าร่วมวิจัยแต่ละคนอาจมีความแตกต่างกันได้ และอาจมีผลต่อผลของยา

ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ: จากผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า ยาขี้ผึ้งกัญชาสามารถลดอาการปวดในผู้ป่วยคอ บ่า ไหล่ และอาจเป็นสมุนไพรสำหรับใช้ภายนอกอีกทางเลือกหนึ่งในการรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อคอ บ่า ไหล่