ฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2 และการต้านการแสดงออกของยีน ACE2 และ TMPRSS2 ของตำรับยาประสะเปราะใหญ่ ตำรับยาห้ารากและตำรับยาจันทลีลา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำและวัตถุประสงค์ โรคโคโรนาไวรัส 2019 หรือโควิด-19 เป็นโรคระบาดใหญ่ทั่วโลกมีสาเหตุจากการติดเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 ในประเทศไทยได้มีการสนับสนุนให้มีการจ่ายยาตำรับแผนไทยเพื่อรักษาอาการป่วยที่เกิดขึ้น ดังนั้นการศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาว่ายาตำรับแผนไทยบางตำรับที่มีสรรพคุณลดไข้ ได้แก่ ตำรับยาประสะเปราะใหญ่ ตำรับยาห้ารากและตำรับยาจันทลีลาสามารถยับยั้งเชื้อไวรัสดังกล่าวได้หรือไม่
วิธีการศึกษาโดยดำเนินการคัดกรองฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2 ในหลอดทดลองด้วยวิธี Plaque reduction assay สารสกัดที่มีฤทธิ์ต้านไวรัสจะถูกนำมาศึกษาปฏิกิริยายับยั้งเอนไซม์ ACE2 และTMPRSS2 รวมถึงทดสอบการแสดงออกของยีนในเซลล์ปอดเพาะเลี้ยงชนิด Calu-3
ผลการศึกษา พบว่าตำรับยาประสะเปราะใหญ่ ตำรับยาห้ารากและตำรับยาจันทลีลา มีฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2 ได้ร้อยละ 45.60, 45.60 และ 50.11 ตามลำดับ ที่ความเข้มข้น 5,000 µg /mL ตำรับยาจันทลีลายังยับยั้งเอนไซม์ ACE2 อย่างมีนัยสำคัญถึงร้อยละ 71.15 ที่ความเข้มข้น 2,000 µg/mL ซึ่งสูงกว่าตำรับยาประสะเปราะใหญ่และตำรับยาห้าราก ตำรับยาจันทลีลายังแสดงการยับยั้งเอนไซม์ ACE2 และ TMPRSS2 ในลักษณะความสัมพันธ์ที่ตอบสนองต่อขนาดยา ยับยั้งแสดงออกของยีน ACE2 ลงอย่างมีนัยสำคัญ แต่ไม่ยับยั้งการแสดงออกของยีน TMPRSS2, PIKfyve และ cathepsin L
อภิปรายผล ผลการทดสอบแสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพการต้านเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 ของตำรับยาแผนไทยทั้ง 3 ตำรับ คุณสมบัติต้านไวรัสของตำรับยาทั้ง 3 ชนิด ที่ 5 มก./มล. ไม่ได้มีความแตกต่างที่มีนัยสำคัญ อย่างไรก็ตาม ตำรับยาจันทลีลาแสดงฤทธิ์ต้านไวรัสสูงกว่ายาตำรับอื่นๆ สอดคล้องกับการศึกษาก่อนหน้านี้ว่าฤทธิ์ต้านไวรัสอาจมาจากสมุนไพรรากปลาไหลเผือกซึ่งเป็นส่วนประกอบของสูตรตำรับยาจันทลีลา ตำรับยายับยั้งเอนไซม์ ACE2 และ TMPRSS2 ในลักษณะที่ขึ้นกับขนาดยาเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม นอกจากนี้ตำรับยาจันทลีลายังแสดงให้เห็นถึงการควบคุมการแสดงออกของยีน ACE2 ในเซลล์ปอดเพาะเลี้ยง (Calu-3) ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งเป็นกลไกที่ยับยั้งการเข้าสู่เซลล์ในระยะแรกของการติดเชื้อ
ข้อสรุป ตำรับยาประสะเปราะใหญ่ ตำรับยาห้ารากและตำรับยาจันทลีลามีฤทธิ์ต้าน SARS-CoV-2 ที่ดี และควรพิจารณาใช้ตำรับยาจันทลีลาลีลาในการทดสอบทางคลินิกเป็นยาลดไข้ในระยะแรกของการติดเชื้อซึ่งนอกจากจะช่วยลดอาการไข้แล้ว ยังอาจสามารถลดการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสในผู้ป่วยได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Department of disease control. Corona virus 2019 (COVID-19). [Internet]. 2022 [cited 2022 Dec 24]; Available from: https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/.
Gil C, Ginex T, Maestro I, Nozal V, Barrado-Gil L, Cuesta-Geijo MÁ, Urquiza J, Ramírez D, Alonso C, Campillo NE, Martinez A. COVID-19: Drug targets and potential treatments. Journal of Medicinal Chemistry. 2020;63(21):12359-86.
Araf Y, Akter F, Tang YD, Fatemi R, Parvez MSA, Zheng C, Hossain MG. Omicron variant of SARS-CoV-2: Genomics, transmissibility, and responses to current COVID-19 vaccines. J Med Virol. 2022;94(5):1825-32.
Angeli F, Reboldi G, Verdecchia P. SARS-CoV-2 infection and ACE2 inhibition. J Hypertens. 2021;39(8):1555-8.
[ 5] Monteil V, Kwon H, Prado P, Hagelkrüys A, Wimmer RA, Stahl M, Leopoldi A, Garreta E, Hurtado Del Pozo C, Prosper F, Romero JP, Wirnsberger G, Zhang H, Slutsky AS, Conder R, Montserrat N, Mirazimi A, Penninger JM. Inhibition of SARS-CoV-2 Infections in engineered human tissues using clinical-grade soluble human ACE2. Cell. 2020;181(4):905-13.e7.
McKee DL, Sternberg A, Stange U, Laufer S, Naujokat C. Candidate drugs against SARS-CoV-2 and COVID-19. Pharmacol Res. 2020;157:104859.
Hoffmann M, Kleine-Weber H, Schroeder S, Krüger N, Herrler T, Erichsen S, Schiergens TS, Herrler G, Wu NH, Nitsche A, Müller MA, Drosten C, Pöhlmann S. SARS-CoV-2 Cell entry depends on ACE2 and TMPRSS2 and is blocked by a clinically proven protease inhibitor. Cell. 2020;181(2):271-80.e8.
Zou X, Chen K, Zou J, Han P, Hao J, Han Z. Single-cell RNA-seq data analysis on the receptor ACE2 expression reveals the potential risk of different human organs vulnerable to 2019-nCoV infection. Frontiers of Medicine. 2020;14(2):185-92.
Radzikowska U, Ding M, Tan G, Zhakparov D, Peng Y, Wawrzyniak P, Wang M, Li S, Morita H, Altunbulakli C, Reiger M, Neumann AU, Lunjani N, Traidl-Hoffmann C, Nadeau KC, O’Mahony L, Akdis C, Sokolowska M. Distribution of ACE2, CD147, CD26, and other SARS‐CoV‐2 associated molecules in tissues and immune cells in health and in asthma, COPD, obesity, hypertension, and COVID‐19 risk factors. Allergy. 2020;75(11):2829-45.
Gupta A, Madhavan MV, Sehgal K, Nair N, Mahajan S, Sehrawat TS, Bikdeli B, Ahluwalia N, Ausiello JC, Wan EY, Freedberg DE, Kirtane AJ, Parikh SA, Maurer MS, Nordvig AS, Accili D, Bathon JM, Mohan S, Bauer KA, Leon MB, Krumholz HM, Uriel N, Mehra MR, Elkind MSV, Landry DW. Extrapulmonary manifestations of COVID-19. Nature Medicine. 2020;26(7):1017-32.
Herbal products division, Food and Drug Administration. Herbref. [Internet]. 2022 [cited 2022 Dec 24]; Available from: https://www.fda.moph.go.th/Herbal/SitePages/Document/herbref
Kumar A. Phytochemistry, pharmacological activities and uses of traditional medicinal plant Kaempferia galanga L. - An overview. J Ethnopharmacol. 2020;253:112667.
Sireeratawong S, Khonsung P, Piyabhan P, Nanna U, Soonthornchareonnon N, Jaijoy K. Anti-inflammatory and anti-ulcerogenic activities of Chantaleela recipe. Afr J Tradit Complement Altern Med. 2012;9(4):485-94.
Dibha, AF, Wahyuningsih S, Kharisma VD, Ansori ANM, Widyananda MH, Parikesit AA, Rebezov M, Matrosova Y, Artyukhova S, Kenijz N, Kiseleva M, Jakhmola V, Zainul R. Biological activity of kencur (Kaempferia galanga L.) against SARS-CoV-2 main protease: In silico study. International Journal of Health Sciences. 2022;6(S1):468-80.
Radapong S, Sahad T, Harnkit N, Suppajariyawat P, Akkpaiboon PO, Meechalad W, Sincharoenpokai P, Niumsakul S, Buaboa S, Ontong S, Ritchie KJ, Chaisomboonpan S. Anti- SARS-CoV-2 activity screening of the selected Thai medicinal plants and potential host-target molecules. Bull Med Sci. 2022; 64(2): 93-105.
Nie C, Trimpert J, Moon S, Haag R, Gilmore K, Kaufer BB, Seeberger PH. In vitro efficacy of Artemisia extracts against SARS-CoV-2. Virology Journal. 2021;18(1):182.
Natrada Burusliam. Prevention of virus using Thai traditional herbal medication. Thai Traditional Medicine, Professional Level, Chonburi Hospital. 2020;45(3):229-40.
Department of Thai Traditional and Alternative Medicine. A collection of Thai medicine formulations alleviating fever (in Thai). [Internet]. 2022 [cited 2022 Dec 24]; Available from: https://www.dtam.moph.go.th/index.php/th/127-morthai-covid/thai-med-fever/6923-thai-med-fever.html
Kanjanasirirat P, Suksatu A, Manopwisedjaroen S, Munyoo B, Tuchinda P, Jearawuttanakul K, Seemakhan S, Charoensutthivarakul S, Wongtrakoongate P, Rangkasenee N, Pitiporn S, Waranuch N, Chabang N, Khemawoot P, Sa-ngiamsuntorn K, Pewkliang Y, Thongsri P, Chutipongtanate S, Hongeng S, Borwornpinyo S, Thitithanyanont A. High-content screening of Thai medicinal plants reveals Boesenbergia rotunda extract and its component Panduratin A as anti-SARS-CoV-2 agents. Scientific Reports. 2020;10(1):19963.
Livak KJ, Schmittgen TD. Analysis of relative gene expression data using real-time quantitative PCR and the 2-ΔΔCT method. Methods (San Diego, CA, U S). 2001;25(4):402-8.
Wang S-Y, Zhao H, Xu H-T, Han X-D, Wu Y-S, Xu F-F, Yang X-B, Göransson U, Liu B. Kaempferia galanga L.: Progresses in phytochemistry, pharmacology, toxicology and ethnomedicinal uses. Frontiers in Pharmacology. 2021;12.
Thai traditional medicine council. Thai traditional medicine council announcement: YaHaRak and Chantaleela (in Thai). [Internet]. 2023 [cited 2023 Mar 3]; Available from: https://thaimed.or.th/wp-content/uploads/2022/04/thaimed2104256502.pdf
Clark NF, Taylor-Robinson AW. COVID-19 therapy: Could a chlorophyll derivative promote cellular accumulation of Zn2+ ions to inhibit SARS-CoV-2 RNA synthesis? Frontiers in Plant Science. 2020;11(1270).
LEI J, TU Y, XU J, YU J. Mechanisms of the traditional Chinese herb Atractylodes lancea against COVID-19 based on network pharmacology and molecular docking. Wuhan Univ J Nat Sci. 2022;27(4):349-60.
Seetaha S, Khamplong P, Wanaragthai P, Aiebchun T, Ratanabunyong S, Krobthong S. Yingchutrakul Y, Rattanasrisomporn J, Choowongkomon K. KERRA, Mixed medicinal plant extracts, inhibits SARS-CoV-2 targets enzymes and feline coronavirus. COVID. 2022;2(5):621-32.
Choonong R, Ruangdachsuwan S, Churod T, Palabodeewat S, Punyahathaikul S, Juntarapornchai S, Ketsuwan K, Komaikul J, Masrinoul P, Kitisripanya T, Juengwatanatrakul T, Yusakul G, Kanchanapoom T, Putalun W. Evaluating the in Vitro efficacy of quassinoids from Eurycoma longifolia and Eurycoma harmandiana against common cold human coronavirus OC43 and SARS-CoV-2 using in-cell enzyme-linked immunosorbent assay. J Nat Prod. 2022;85(12):2779–88.
Boopathi S, Poma AB, Kolandaivel P. Novel 2019 coronavirus structure, mechanism of action, antiviral drug promises and rule out against its treatment. J Biomol Struct Dyn. 2021;39(9):3409-18.
