วัฒนธรรมอาหารพื้นบ้านเพื่อการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุชุมชนเวียงท่ากาน – ยุหว่า อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

บทนำและวัตถุประสงค์  วัฒนธรรมอาหารพื้นบ้านเป็นการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุภายใต้การผสมผสานภูมิปัญญาพื้นบ้านร่วมกับวิถีการดำเนินชีวิต การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวัฒนธรรมอาหารพื้นบ้าน และสังเคราะห์แนวทางการนำอาหารพื้นบ้านสู่การสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ

วิธีการศึกษา การศึกษาแบบผสานวิธีนี้ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุในชุมชนเวียงท่ากาน – ยุหว่า อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 295 คน และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย จำนวน 18 คน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถาม การสัมภาษณ์แบบไม่เป็นทางการ และการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา 

ผลการศึกษา พบว่า วัฒนธรรมอาหารพื้นบ้านของผู้สูงอายุประกอบด้วยการเตรียมและการแสวงหาแหล่งวัตถุดิบ ขบวนการปรุงอาหาร และการจัดสำรับและการเสิร์ฟ โดยมีค่าคะแนนวัฒนธรรมอาหารพื้นบ้านรวมเฉลี่ยระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 3.46 ± 0.80) ส่วนแนวทางการนำอาหารพื้นบ้านสู่การสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ มีข้อเสนอแนะโดยชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยควรมีการสร้างและพัฒนาแหล่งผลิตวัตถุดิบ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ และการส่งเสริมการบริโภคในผู้สูงอายุ

อภิปรายผล วัฒนธรรมอาหารพื้นบ้านมีความสำคัญต่อการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยเฉพาะตำรับแกงและตำรับน้ำพริก วัฒนธรรมอาหารพื้นบ้าน.ในชุมชนคงอยู่และปฏิบัติภายใต้ความหลากหลายของทรัพยากรอาหารในชุมชน ความเชื่อ และความศรัทธา

ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ วัฒนธรรมอาหารของผู้สูงอายุรวมเฉลี่ยอยู่ในระดับปานกลาง ทั้งนี้ควรมีการสนับสนุนด้านวิชาการ แหล่งเรียนรู้ และงบประมาณ รวมถึงสนับสนุนกระบวนการและแนวทางการมีส่วนร่วมในการใช้ประโยชน์แหล่งทรัพยากรอาหารในชุมชน