การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายด้วยการแพทย์แผนไทย และสมุนไพร
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและศึกษารูปแบบการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายด้วยการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร โดยใช้กรอบแนวคิดการดูแลสุขภาพแบบองค์รวมร่วมกับกระบวนการวิจัยและพัฒนา
กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย 30 คน และผู้ดูแลหลัก 30 คน และทีมผู้ให้บริการ คือ แพทย์แผนไทย 24 คน และทีมสหวิชาชีพ 31 คน เครื่องมือที่ใช้ 1) เครื่องมือดำเนินการพัฒนารูปแบบ และ 2) เครื่องมือประเมินผลลัพธ์ผ่านการตรวจสอบความตรงของเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 5 ท่าน และหาความเที่ยงโดยใช้สัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค ดำเนินการระหว่าง เดือนกันยายน พ.ศ. 2560 ถึงเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2562 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยสถิติเชิงพรรณนาและข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์วิธีเชิงเนื้อหา (content analysis) ผลการศึกษา พบว่า รูปแบบการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายด้วยการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร ประกอบด้วยองค์ประกอบหลัก 2 ส่วน คือ 1) การดูแลด้วยการแพทย์แผนไทยตามหลักธรรมมานามัย ที่มุ่งเน้นการดูแลแบบองค์รวมทั้ง กายานามัย (ใช้สมุนไพรเป็นหลัก) จิตตานามัย และชีวิตานามัย และ 2) การทำงานแบบมีส่วนร่วมกับทีมสหวิชาชีพตั้งแต่ระยะแรกรับ ระยะดูแลต่อเนื่อง ระยะจำหน่าย การวางแผนการติดตามเยี่ยมบ้าน ไปจนถึงระยะการเยี่ยมครอบครัวหลังผู้ป่วยเสียชีวิต ผลการนำรูปแบบไปใช้ พบว่า การประเมินผู้ให้บริการถึงประสิทธิผลการนำรูปแบบที่ได้รับการพัฒนาขึ้นไปใช้มีระดับความเป็นไปได้ในภาพรวมระดับมาก และระดับความพึงพอใจของทีมสหวิชาชีพสูงกว่าก่อนใช้รูปแบบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และผู้รับบริการ ประกอบด้วย 1) ผู้ป่วยต่อผลลัพธ์ พบว่า อาการต่าง ๆ ของผู้ป่วยหลังจำหน่ายออกจากโรงพยาบาลดีขึ้นกว่าก่อนเข้ารับการดูแลรักษา อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p < 0.001) ด้านความพึงพอใจ พบว่า ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายมีค่าคะแนนเฉลี่ยความพึงพอใจต่อบริการของทีมสหวิชาชีพอยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.38 (S.D.=0.46) และ 2) ผู้ดูแลหลักต่อระดับความพึงพอใจ พบว่า มีค่าคะแนนเฉลี่ยความพึงพอใจต่อบริการของทีมสหวิชาชีพอยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.22 (S.D.=0.38) ซึ่งจากการศึกษาสรุปได้ว่ารูปแบบการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายด้วยการแพทย์แผนไทยและสมุนไพรช่วยให้การทำงานของทีมง่ายขึ้น และสามารถดูแลผู้ป่วยได้อย่างครอบคลุมมากขึ้น จนส่งผลให้อาการของผู้ป่วยดีขึ้น
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Department of Medicine, Ministry of Public Health. National cancer control programme 2018-2022. Nontaburi: Ministry of Public Health; 2018. (in Thai)
Faculty of medicine Siriraj-hospital. The policy of caring cancer to reduce the incidence reduce disability and cancer deaths in Thailand [Internet]. 2019. [Cited 2021 August 10]; Available from: https://www.si.mahidol.ac.th/th/hotnewsdetail.asp?hn_id=2422 (in Thai)
Parisutkul A, Yeela A. Pain with cancer patients and to know the cancer with HOCC-PSU centre [Internet]. 2013.[Cited 2021 October 27]; Available from: http://hocc.medicine.psu.ac.th/files/annual_report/AR2556.pdf (in Thai)
Nilmanat K, Kongsuwan W. The phenomenon that often found in last state of life and caring. Songkla: Joyprint company; 2013. (in Thai)
Puangrassamee T. The development of caring cancer patients in last stage Sonklanakharin hospital. Bangkok: O.S. printing house; 2004. p. 35-40. (in Thai)
Chokevivat V. Policies and directions for the development of Thai traditional medicine and alternative medicine in Thailand.1st ed. Bangkok: The War Veterans Organization of Thailand Press; 2003. (in Thai)
Ventegodt S, Kande I. Health care for people with intellectual and developmental disabilities across the lifespan. Berlin: Springer International Publishing Switzerland; 2016. p.1935-41.
Wanchai A, Wiriyapramote P, Punjathumjarern N, Boonmee L. Health literacy of cancer patients using complementary and alternative medicine. Songklanagarind Journal of Nursing. 2019;39(1):149-57.
Borg WR, Gall. Educational research: An introduction. 4th ed. New York: NY Longman, Inc.; 1983.
World Health Organization. WHO definition of palliative care in national cancer control programs: policies and managerial guidelines. 2nd ed. Geneva; 2002.
World Health Organization. WHO Traditional Medicine Strategy: 2014-2023. Geneva; 2013. 12. Wang L, Suo S, Li J, Hu Y, Li P, Wang Y, Hu H. An investigation into traditional Chinese medicine hospitals in China: development trend and medical service innovation. Int J Health Policy Manag. 2017;6(1):19–25.
Wang BR, Choi IY, Kim KJ, Kwon YD. Use of traditional Korean medicine by patients with musculoskeletal disorders. PLoS ONE. 2013;8(5):e63209.
Lee SI, Khang YH, Lee MS, Kang W. Knowledge of, attitudes toward, and experience of complementary and alternative medicine in Western medicine and oriental medicine-trained physicians in Korea. Am J Public Health. 2002;92(12):1994–2000.
Basavareddy A, Lella M, Narayana S. Doctors’ perception on integrated medicine: A survey. J Basic Clin Pharm. 2017;8(2):62–5.
Sewitch MJ, Cepoiu M, Rigillo N, Sproule D. A literature review of health care professional attitudes toward complementary and alternative medicine. Complement Health Pract Rev. 2008;13(3):139–54.
McQuade JL, Meng Z, Chen Z, Wei Q, Zhang Y, Bei W,Palmer JL, Cohen L. Utilization of and attitudes towards traditional Chinese medicine therapies in a Chinese cancer hospital: A survey of patients and physicians. Evid Based Complement Alternat Med. 2012;2012:1-11.
Kummalue T. Difficulties of drug development from Thai herbal medicine. Pharm Anal Acta. 2012;S15(1):10.4172/2153-2435.S15-002.
Chotchoungchatchai S, Saralamp P, Jenjittikul T, Pornsiripongse S, Prathanturarug S. Medicinal plants used with Thai Traditional Medicine in modern healthcare services: A case study in Kabchoeng Hospital, Surin Province, Thailand. J Ethnopharmacol. 2012;141(1):193–205. (in Thai)
Fakkham S, Sirithanawutichi T, Jarupoonpol V, Homjumpa P, Bunalesnirunltr M. The integration of the applied Thai traditional medicine into hospitals of the current health delivery system: the development of an administrative/management model. J Med Assoc Thai. 2012;95(2):257–63. (in Thai)
Howe E, Keiwkarnka B, Khan MI. Traditional medicine and medicinal plants: Utilization, policy and research in Thailand. J Pub Health Dev. 2004;2(1):101–17. (in Thai)
Vadhnapijyakul A, Suttipanta N. The myth of policy on Thai traditional medicine’s promotion in state hospital. The 6th Annual Northeast Pharmacy Research Conference of 2014. Faculty of Pharmaceutical Sciences, Ubonratchathani University, Thailand; 2014. (in Thai)
Sundstrom E, DeMeuse KP, Futrell D. Work teams: Applications and effectiveness. American Psychologist. 1990;45:120-33.
Pilaikiat R, Rittharomya J, Bootchan T. Spiritual care for chronic illness patients: Experiences of professional nurses. Thai Journal of Nursing Council. 2009;24(1):62-76. (in Thai)
