โรคสะเก็ดเงิน: องค์ความรู้ตามทฤษฎีการแพทย์แผนไทย

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวมและสังเคราะห์ความรู้เกี่ยวกับโรคสะเก็ดเงิน ตามทฤษฎีการแพทย์แผนไทย  วิธีการศึกษาเป็นการศึกษาเชิงคุณภาพ(Qualitative Research)มีขั้นตอนการรวบรวมข้อมูลความรู้  2 รูปแบบ คือ (1) สืบค้นจากเอกสารตำราการแพทย์แผนไทยดั้งเดิม(Document Review) ด้วยคำค้น (keyword) ด้วยคำ,กลุ่มคำ ที่แสดงอาการสำคัญของโรคสะเก็ดเงิน ได้แก่  กลุ่มคำอาการคัน, ผื่นผิวหนังสีแดง ,ผิวหนังหนาเป็นขุย, ตุ่มหนอง  (2) สัมภาษณ์เชิงลึก  (In-depth Interview) ผู้ทรงคุณวุฒิ5คน โดยมีขอบเขตการสัมภาษณ์ คือ ชื่อเรียกโรคหลังดูรูปภาพของโรคสะเก็ดเงิน4ชนิด  วิเคราะห์กระบวนการเกิดโรค การดำเนินโรค และการรักษา ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มคำอาการผื่นแดงตามผิวหนัง มีความถี่ของคำปรากฏมากในคัมภีร์ตักกะศิลา ส่วนกลุ่มคำอาการผิวหนังเป็นขุยหนา มีจำนวนความถี่ของคำปรากฏมากในคัมภีร์วิถีกุฏฐโรค จากการสัมภาษณ์เชิงลึกพบว่า ผู้ทรงคุณวุฒิส่วนใหญ่ เรียกสะเก็ดเงินชนิดผื่นขนาดเล็ก(Guttate Psoriasis)และชนิดตุ่มหนอง(Pustula Psoriasis)ด้วยชื่อโรคทางการแพทย์แผนไทยว่า“ประดง”และผู้ทรงคุณวุฒิทั้งหมดเรียกสะเก็ดเงินชนิดผื่นนูนหนา (Plaque Psoriasis)และชนิดอักเสบทั่วร่างกาย (Erythrodermic Psoriasis)ว่า“เรื้อน”ซึ่งเกิดจากความผิดปกติของเลือดและน้ำเหลืองเนื่องจากความร้อน แม้โรคสะเก็ดเงินทั้งสี่ชนิดจะมีชื่อเรียกต่างกันในทางการแพทย์แผนไทย  แต่มีกลไกการเกิดโรคและแนวทางการรักษาเช่นเดียวกัน