กัญชา กัญชา เป็นยาวิเศษ จริงหรือ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนสถานการณ์ความรู้เรื่องกัญชาในวงวิชาการประเทศไทย สรุปองค์ความรู้เรื่องกัญชาโดยสังเขป และทบทวนมาตรการด้านนโยบายและกฎหมายของประเทศต่าง ๆ โดยการทบทวนเอกสาร ผลการศึกษาพบว่า วงวิชาการในต่างประเทศ มีองค์ความรู้เรื่องกัญชาอย่างกว้างขวางและลุ่มลึกมาก ขณะที่วงวิชาการไทยแทบหลับสนิทในเรื่องกัญชา ดังปรากฏว่ามีบทความวิชาการเรื่องกัญชาจำนวนน้อยมาก แต่สื่อสังคมมีการเผยแพร่ข้อมูลและความเห็นเรื่องกัญชากันมาก ในลักษณะตื่นตูม มองกัญชาเป็นยาวิเศษ รักษาสารพัดโรคได้อย่างอัศจรรย์ ไม่มีโทษและไม่เสพติด แต่จากการทบทวนองค์ความรู้ในต่างประเทศพบว่า กัญชามีฤทธิ์เสพติด มีผลต่อสมองและร่างกายส่วนอื่น ๆ การใช้กัญชาระยะยาวกระทบต่อสมองส่วนความจำ การรู้คิด ความเสี่ยงต่ออาการโรคจิต ภาวะซึมเศร้า และการฆ่าตัวตาย ควันกัญชามีน้ำมันดินคล้ายควันบุหรี่ ซึ่งมีสารก่อมะเร็งกว่า 50 ชนิด การเสพกัญชามีผลต่อพฤติกรรม สัมพันธ์กับอุบัติเหตุ ในส่วนของประโยชน์ทางการแพทย์ มีหลักฐานในการรักษาโรคบางอย่าง แต่หลักฐานที่หนักแน่นมีน้อย ในด้านกฎหมายเริ่มมีการควบคุมกัญชามาตั้งแต่ พ.ศ. 2383 และควบคุมเข้มงวดมากขึ้น ๆ จนจัดให้กัญชาเป็นยาเสพติดให้โทษ และผิดกฎหมาย ต่อมาเริ่มมีการศึกษาพบประโยชน์ทางการแพทย์ของกัญชา จึงเริ่มมีการผ่อนคลายการควบคุมตั้งแต่คริสต์ทศวรรษ 1970 หลังจากมีการศึกษาวิจัยมากขึ้น จึงมีการนำกัญชามาใช้ทางการแพทย์กว้างขวางขึ้น แต่ยังมีการควบคุมให้เป็นยาที่สั่งใช้โดยแพทย์ในข้อบ่งชี้จำกัด อุรุกวัยเป็นประเทศแรกที่ยอมให้ใช้ในทางนันทนาการ แคนาดาเป็นประเทศที่สอง รัฐต่าง ๆ ในสหรัฐกว่าครึ่งประเทศเปิดให้ใช้กัญชาทางการแพทย์ และบางรัฐให้ใช้ในทางนันทนาการ แต่รัฐบาลกลางของสหรัฐยังจัดให้กัญชาเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 1 การผ่อนคลายทางกฎหมายเริ่มจากการลดสถานะความผิดทางอาญา ตามมาด้วยการเปิดให้ใช้กัญชาโดยถูกกฎหมาย แต่อยู่ภายในขอบเขตที่กำหนด ไม่มีประเทศใดที่เปิดให้ใช้กัญชาเสรี