ข้อกำหนดมาตรฐานของสะค้าน

บทคัดย่อ

สะค้านเป็นเถาของพืชชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Piper aff. Pendulispicum C.DC. เป็นสมุนไพรที่ใช้ในตำรายาไทยมาแต่โบราณ. งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อจัดทำข้อกำหนดมาตรฐานของสะค้าน. จากการศึกษาได้พบลักษณะเด่นทางจุลกายวิภาคศาสตร์เป็นแบบพิเศษ, มีเนื้อเยื่อท่อลำเลียงเรียงเป็น ๒  วง แต่ละวงมีชั้นเนื้อเยื่อพาเริงคิมาคั่น, มีท่อเมือกแทรกกระจายในเนื้อเยื่อพาเรงคิมาและมีท่อเมือกขนาดใหญ่ ๑ ช่องอยู่กลางลำต้น, รัศมีเนื้อไม้กว้าง. ลักษณะผงสมุนไพร พบเซลล์พาเรงคิมาที่ภายในเซลลืมีเม็ดแป้ง, เซลล์สเกลอรีดมีหลายขนาดและหลายรูปร่าง, ผนังเซลล์หน้า, เซลล์ท่อลำเลียงเป็นแบบขอบบุ๋ม และแบบขอบบุ๋มยาว, มีเซลล์เส้นใยขนาดใหญ่. สารสกัดสะค้านด้วยเอทานอลร้อยละ ๙๕  มีสารซึ่งแยกด้วยโครมาโทรกราฟีแบบชั้นบาง ๑๘ จุด พบจุดพิเพอรีนที่ค่า hRf ๕๘-๗๐. เถาสะค้านทั้ง ๑๒ ตัวอย่างที่ใช้ศึกษาข้อกำหนดทางเคมี-ฟิสิกส์ กำหนดได้ว่าควรมีปริมาณสิ่งแปลกปลอม, ความชื้น, เถ้ารวมและเถ้าไม่ละลายในกรด ไม่เกินร้อยละ ๐.๗๕, ๗.๗๙, ๐.๔๗ และ ๐.๐๓ โดยน้ำหนัก ตามลำดับ และปริมาณสารสกัดด้วยเอทานอลร้อยละ ๙๕ และสารสกัดด้วยน้ำ ไม่น้อยกว่า ร้อยละ ๕.๙๙ และ ๒๓.๒๐ โดยน้ำหนัก ตามลำดับ.