การศึกษาความปลอดภัย ความทนต่อยาและเภสัชจลนศาสตร์ของสารสกัดกระชายรูปแบบแคปซูลในอาสาสมัครสุขภาพดี: การศึกษาทางคลินิกระยะที่ 1
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำและวัตถุประสงค์: ปัจจุบันมีรายงานการวิจัยระดับพรีคลินิกจำนวนมากระบุสรรพคุณของกระชายโดยเฉพาะอย่างยิ่งฤทธิ์ต้านการอักเสบและฤทธิ์ยับยั้งการเพิ่มจำนวนของไวรัส SARS CoV-2 จึงกล่าวได้ว่า กระชายเป็นสมุนไพรที่มีศักยภาพในการพัฒนาเป็นยาได้ ทว่ายังขาดการศึกษาวิจัยทางคลินิกทุกระยะ การศึกษาครั้งนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเภสัชจลนศาสตร์ของสารสำคัญในกระชาย 2 ชนิด คือ Pinostrobin และ Panduratin A รวมถึงศึกษาความปลอดภัยของแคปซูลสารสกัดกระชายที่มี Pinostrobin ไม่น้อยกว่า 30 มิลลิกรัมต่อแคปซูลและ Panduratin A ไม่น้อยกว่า 9 มิลลิกรัมต่อแคปซูล
วิธีการศึกษา: อาสาสมัครสุขภาพดีจำนวน 11 ราย รับประทานแคปซูลสารสกัดกระชายครั้งละ 3 แคปซูลวันละ 3 ครั้ง หลังอาหารต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 7 วัน
ผลการศึกษา: หลังจากรับประทานแคปซูลสารสกัดกระชายเป็นเวลา 7 วันต่อเนื่อง พบว่า ระดับความเข้มข้นสูงสุดของยา (Cmax) ของ Pinostrobin และ Panduratin A เท่ากับ 15.07±6.65 และ 63.26±21.73 นาโนต่อมิลลิลิตร ตามลำดับ ระยะเวลาถึงระดับความเข้มข้นสูงสุดในกระแสเลือด (Tmax) เท่ากับ 2.67±0.89 ชั่วโมงและ 3.00±0.95 ชั่วโมงตามลำดับ ค่าครึ่งชีวิต (T1/2) เท่ากับ 8.07±2.93 ชั่วโมง และ 5.51±2.62 ชั่วโมงตามลำดับ ด้านความปลอดภัย ไม่พบรายงานอาการไม่พึงประสงค์ ลักษณะทางคลินิก ได้แก่ ความดันโลหิตและอุณหภูมิของร่างกายไม่เปลี่ยนแปลง ทั้งนี้ พบค่าดัชนีบ่งชี้ในเลือด (Hematological Blood Profile) ได้แก่ Hemoglobin (Hb), Hematocrit (Hct), Red blood cell (RBC) และ Blood Urea Nitrogen (BUN) มีแนวโน้มลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p-value = <0.01, 0.02, <0.01 และ 0.02 ตามลำดับ) และ Total Carbon dioxide (Total CO2) มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value = 0.01) ทั้งนี้ เมื่อหยุดรับประทานแคปซูลสารสกัดกระชายเป็นระยะเวลา 3 วัน (วันที่ 10) พบว่า BUN และ Total CO2 กลับสู่สภาวะปกติ แต่ Hb Hct และ RBC ยังคงลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value=<0.01, <0.01 และ <0.01 ตามลำดับ) ทว่ายังคงอยู่ในช่วงค่าปกติ ยิ่งไปกว่านั้นจากการศึกษาในครั้งนี้ยังพบว่าเมื่อรับประทานแคปซูลสารสกัดกระชายเป็นเวลา 7 วันต่อเนื่อง ค่า C-reactive Protein มีปริมาณลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value=0.04)
อภิปรายผล: การรับประทานแคปซูลสารสกัดกระชาย ในขนาด 1,350 มิลลิกรัมต่อวัน เป็นเวลา 7 วัน (Multiple dose) พบว่า ระดับความเข้มข้นของสาร Pinostrobin และ Panduratin A ในกระแสเลือด มีปริมาณเพิ่มขึ้นตามลำดับจนกระทั่งถึงจุดสูงสุดและลดต่ำลงตามระยะเวลา ทั้งนี้การรับประทานสารสกัดกระชายในขนาดดังกล่าวต่อเนื่องกัน ไม่มีผลต่อการทำงานของตับ ไตและอิเล็กโทรไลต์
ข้อสรุปและข้อเสนอแนะ: การศึกษาในครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า การรับประทานสารสกัดกระชายที่มีปริมาณสารสำคัญแน่นอนคือ มี Pinostrobin ไม่น้อยกว่า 270 มิลลิกรัมต่อวันและ Panduratin A ไม่น้อยกว่า 81 มิลลิกรัมต่อวัน มีความปลอดภัยต่ออาสาสมัครและสารสกัดกระชายมีแนวโน้มลดการอักเสบได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
The plant list version 1.1. Boesenbergia rotunda (L.) Mansf [Internet]. 2013 [cited 2021 Aug 12]. Available from: http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-221874
Tewtrakul S, Subhadhirasakul S, Karalai C, Ponglimanont C, Cheenpracha S. Anti-inflammatory effects of compounds from Kaempferia parviflora and Boesenbergia pandurata. Food Chemistry. 2009;115(2):534-8.
Pramai J. Thai Pharmacy Textbook. Bangkok: Ayurveda School (Chiwaka Komaraphat); 2559 (in Thai)
Chitapanarux T, Lertprasertsuke N, Toworakul C. Efficacy and safety of fingerroot (Boesenbergia rotunda) extract in patients with functional dyspepsia: a randomized, placebo-controlled trial. Digestion. 1964;102(4):599-606.
The the National Drug System Development Committee. Announcement of the National Drug System Development Committee on the National Main Drug Account (No. 2) [Internet].2013 [cited 2021 Aug 12]. Available from: https://ttm.skto.moph.go.th/ document_file/pr008.pdf
Bhamarapravati S, Juthapruth S, Mahachai W, Mahady G. Antibacterial activity of Boesenbergia rotunda (L.) Mansf. and Myristica fragrans Houtt. against Helicobacter pylori. Songklanakarin Journal of Science and Technology. 2006;28(1):157-63.
Morakinyo A, Adeniyi O, Arikawe A. Effects of Zingiber officinale on reproductive functions in the male rat. African Journal of biomedical research. 2008;11(3):329-334.
Sudwan P, Saenphet K, Aritajat S, Sitasuwan N. Effects of Boesenbergia rotunda (L.) Mansf. on sexual behaviour of male rats. Asian Journal of Andrology. 2007;9(6):849-55.
Choi S, Kim C, Son H, Hwang JK, Kang W. Estimation of an appropriate human dose of Boesenbergia pandurata extracts based on allometric scaling data of panduratin A in mice, rats, and dogs. Journal of medicinal food. 2020;23(4):453-8.
Kiat TS, Pippen R, Yusof R, Ibrahim H, Khalid N, Abd Rahman N. Inhibitory activity of cyclohexenyl chalcone derivatives and flavonoids of fingerroot, Boesenbergia rotunda (L.), towards dengue-2 virus NS3 protease. Bioorganic & medicinal chemistry letters. 2006;16(12):3337-40.
Kirana C, Record IR, McIntosh GH, Jones GP. Screening for antitumor activity of 11 species of Indonesian zingiberaceae using human MCF-7 and HT-29 cancer cells. Pharmaceutical Biology. 2003;41(4):271-6.
San HT, Khine HEE, Sritularak B, Prompetchara E, Chaotham C, Che C-T, Likhitwitayawuid K. Pinostrobin: An adipogenic suppressor from Fingerroot (Boesenbergia rotunda) and its possible mechanisms. Foods. 2022;11(19):3024.
Kim M, Choi S, Noh K, Kim C, Kim E, Hwang J-K, Kang W. Determination of panduratin A in rat plasma by HPLC–MS/MS and its application to a pharmacokinetic study. Journal of Pharmaceutical and Biomedical Analysis. 2017;137:151-4.
Sun X, Liu X, Chen S. The pharmacokinetics, tissue distribution, metabolism, and excretion of pinostrobin in rats: ultra-high-performance liquid chromatography coupled with linear trap quadrupole orbitrap mass spectrometry studies. Frontiers in pharmacology. 2020;11:574638.
Charoensin S, Punvittayagul C, Pompimon W, Mevatee U, Wongpoomchai R. Toxicological and clastogenic evaluation of pinocembrin and pinostrobin isolated from Boesenbergia pandurata in Wistar rats. Thai Journal of Toxicology. 2010;25(1):29.
Kanjanasirirat P, Suksatu A, Manopwisedjaroen S, Munyoo B, Tuchinda P, Jearawuttanakul K, Seemakhan S, Charoensutthivarakul S, Wongtrakoongate P, Rangkasenee N, Pitiporn S, Waranuch N, Chabang N, Khemawoot P, Sangiamsuntorn K, Pewkliang Y, Thongsri P, Chutipongtanate S, Hongeng S, Borwornpinyo S, Thitithanyanont A. High-content screening of Thai medicinal plants reveals Boesenbergia rotunda extract and its component Panduratin A as anti-SARS-CoV-2 agents. Scientific reports. 2020;10(1):1996.
Isa NM, Abdelwahab SI, Mohan S, Abdul AB, Sukari MA, Taha MME, Syam S, Narrima P, Cheah SCh, Ahmad S, Mustafa MR. In vitro anti-inflammatory, cytotoxic and antioxidant activities of boesenbergin A, a chalcone isolated from Boesenbergia rotunda (L.)(fingerroot). Brazilian Journal of Medical and Biological Research. 2012;45:524-30.
Saraithong P, Saenphet S, Saenphet K. Safety evaluation of ethanol extracts from Boesenbergia rotunda (L.) Mansf. in male rats. Trends Research in Science and Technology. 2010;2(1):19-22.
Pattamadilok D, Sakpetch A, Thiemthieprat P, Thana-ariyaroj S, Chuennangchee V, Marsud S, Ontong S. Physico-Chemical Properties of Fingerroot (Boesenbergia rotunda) Crude Drug. Journal of Thai Traditional and Alternative Medicine 2022;20(1):131-41.
Kongratanapasert T, Kongsomros S, Arya N, Sutummaporn K, Wiriyarat W, Akkhawattanangkul Y, Boonyarattanasoonthorn T, Asavapanumas N, Kanjanasirirat P, Suksatu A, Sa-ngiamsuntorn K, Borwornpinyo S, Vivithanaporn P, Chutipongtanate S, Hongeng S, Ongphiphadhanakul B, Thitithanyanont A, Khemawoot P, Sritara P. Pharmacological activities of fingerroot extract and its phytoconstituents against SARS-CoV-2 Infection in golden syrian hamsters. Journal of experimental pharmacology. 2023:13-26.
Food and drug administration. Guidance for industry: estimating the maximum safe starting dose in initial clinical trials for therapeutics in adult healthy volunteers. Center for Drug Evaluation and Research (CDER). 2005;7(0.001).
Food and drug administration. Guidelines for the conduct of bioavailability and bioequivalence studies.[Internet]. 2009 [cited 2021 Aug 12]. Available from: http://wwwapp1 fda.moph.go.th
National center for biotechnology information. Pubchem compound summary for cid 6950539: Pinostrobin. Bethesda (MD). [Internet]. 2004 [cited 2020 Oct 11]. Available from: https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/ compound/Pinostrobin#section=Chemical-and-Physical-Properties.
National center for biotechnology information. Pubchem compound summary for cid 6483648: Panduratin. Bethesda (MD). [Internet]. 2004 [cited 2020 Oct 11]. Available from: https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/ compound/Panduratin-A#section=Chemical-and-Physical-Properties.
Boonyarattanasoonthorn T, Kongratanapasert T, Jiso A, Techapichetvanich P, Nuengchamnong N, Supannapan K, Kijtawornrat A, Khemawoot P. Absolute oral bioavailability and possible metabolic pathway of panduratin A from Boesenbergia rotunda extract in beagle dogs. Pharm Biol. 2023;61(1):590-97.
Hua X, Fu Y-J, Zu Y-G, Zhang L, Wang W, Luo M. Determination of pinostrobin in rat plasma by LC–MS/MS: Application to pharmacokinetics. Journal of pharmaceutical and biomedical analysis. 2011;56(4):841-5.
Sayre CL, Alrushaid S, Martinez SE, Anderson HD, Davies NM. Pre-clinical pharmacokinetic and pharmacodynamic characterization of selected chiral flavonoids: pinocembrin and pinostrobin. Journal of pharmacy & pharmaceutical sciences. 2015;18(4):368-95.
Won J, Noh K, Hwang J-K, Shin BS, Kang W. Pharmacokinetics of panduratin a following oral administration of a Boesenbergia pandurata extract to rats. Journal of food and drug analysis. 2021;29(4):676.
Kim DU, Chung HC, Kim C, Hwang JK. Oral intake of Boesenbergia pandurata extract improves skin hydration, gloss, and wrinkling: A randomized, double‐blind, and placebo‐controlled study. Journal of Cosmetic Dermatology. 2017;16(4):512-9.
Fox ER, Benjamin EJ, Sarpong DF, Nagarajarao H, Taylor JK, Steffes MW, Salahudeen AK, Flessner MF, Akylbekova EL, Fox CS, Garrison RJ, Taylor HA. The relation of C-reactive protein to chronic kidney disease in African Americans: the jackson heart study. BMC nephrology. 2010;11(1):1-7.
Menon V, Wang X, Greene T, Beck GJ, Kusek JW, Marcovina SM, Levey AS, Sarnak MJ. Relationship between C-reactive protein, albumin, and cardiovascular disease in patients with chronic kidney disease. American Journal of Kidney Diseases. 2003;42(1):44-52.
Dittrich A, Ashton NJ, Zetterberg H, Blennow K, Zettergren A, Simrén J, Skillbäck T, Shams S, Machado A, Westman E, Schöll M, Skoog I, Kern S. Association of Chronic Kidney Disease With Plasma NfL and Other Biomarkers of Neurodegeneration. Neurology. 2023;101(3):277-88.
Navarro-González JF, Mora-Fernández C, Muros M, Herrera H, García J. Mineral metabolism and inflammation in chronic kidney disease patients: a cross-sectional study. Clinical journal of the American Society of Nephrology. 2009;4(10):1646-54.
