คุณสมบัติทางกายภาพและทางเคมีของดอกดาหลา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำและวัตถุประสงค์ ดาหลามีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Etlingera elatior (Jack) R.M. Smith วงศ์ Zingiberaceae มีรายงานว่าดาหลามีสรรพคุณทางยา ช่วยแก้โรคลมพิษ โรคผิวหนัง และต้านอนุมูลอิสระ สมุนไพรนี้ยังไม่มีข้อกำหนดมาตรฐานในตำรามาตรฐานยาสมุนไพรไทย เพื่อใช้เป็นมาตรฐานในการควบคุมคุณภาพ ผู้วิจัยจึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณสมบัติทางกายภาพและทางเคมีของดอกดาหลา
วิธีการศึกษา โดยรวบรวมตัวอย่างดอกดาหลา จำนวน 12 ตัวอย่าง จากแหล่งธรรมชาติของประเทศไทยนำมาศึกษาโดยเปรียบเทียบกับตัวอย่างจริง 1 ตัวอย่างที่ได้รับมาจากห้องปฏิบัติการพิพิธภัณฑ์พืช นำตัวอย่างดอกดาหลามาตรวจสอบเบื้องต้นทางเคมีด้วยปฏิกิริยาการเกิดสี พิสูจน์เอกลักษณ์ทางเคมีด้วยวิธีโครมาโทกราฟีผิวบาง และศึกษาคุณสมบัติทางกายภาพและทางเคมี
ผลการศึกษา ผลการตรวจสอบเบื้องต้นทางเคมีด้วยปฏิกิริยาการเกิดสี พบว่าให้ผลบวกกับสารกลุ่มฟลาโวนอยด์ ฟีนอลิกและกรดอะมิโน เมื่อพิสูจน์เอกลักษณ์ทางเคมีด้วยวิธีโครมาโทกราฟีผิวบาง พบว่าให้ผลบวกกับสารกลุ่มฟลาโวนอยด์ และตรวจพบกรดคลอโรจีนิค จำนวน 11 ตัวอย่าง การศึกษาคุณสมบัติทางกายภาพและทางเคมีของดอกดาหลา ได้แก่ ปริมาณความชื้นด้วยวิธีกราวิเมทริก ปริมาณเถ้ารวม ปริมาณเถ้าที่ไม่ละลายในกรด ปริมาณสิ่งสกัดด้วยน้ำ และปริมาณสิ่งสกัดด้วยเอทานอล 95% พบว่ามีค่าเฉลี่ย ± ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับร้อยละ 9.05 ± 2.79, 9.34 ± 0.53, 0.20 ± 0.06, 19.87 ± 3.45 และ 13.24 ± 1.90 โดยน้ำหนัก ตามลำดับ
อภิปรายผล ตัวอย่างดอกดาหลาที่เก็บมาจากอำเภอเบตง จังหวัดยะลา มีโครมาโทแกรมต่างไปจากตัวอย่างดอกดาหลาทั้ง 11 ตัวอย่าง คือมีองค์ประกอบทางเคมี 1 ชนิด และตรวจไม่พบกรดคลอโรจีนิค ทั้งนี้อาจเป็นเพราะความแตกต่างของสายพันธุ์ อายุต้นสมุนไพร ระยะเวลาในการเก็บเกี่ยว สภาพดิน แร่ธาตุ สภาพภูมิประเทศหรือภูมิอากาศ
ข้อสรุป ผลการศึกษานี้นำไปสู่การจัดทำมอโนกราฟดอกดาหลา และสามารถใช้เป็นแนวทางในการกำหนดมาตรฐานของดอกดาหลาในตำรามาตรฐานยาสมุนไพร เพื่อเป็นมาตรฐานอ้างอิงของประเทศต่อไป
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Office of Forest Herbarium, Forest and Plant Conservation Research Office, Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation. Tem Smitinand’s Thai plant names. 2014 revised edition. Bangkok: National Office of Buddhism Printing House; 2014. 240 p. (in Thai)
Soontornnon P. Antioxidants in Etlingera elatior (Jack) R.M. Smith. (Thesis). Biochemistry, Faculty of Science. Songkhla: Prince of Songkhla University; 2008. (p. 26-7). (in Thai)
Rattanawinkul C, Kulwasu S, Sukkhi T. Dala, a tropical cut flower plant in the far future. Kasetsart Extension Journal. 1994;39(5):13-26. (in Thai)
Kanpairo K, Srisuk S. Production and utilization of Etlingera elatior (Jack) R.M. Smith for nutraceutical food product. Yala: Science Technology and Agriculture, Yala Rajabhat University; 2016. 1 p. (in Thai)
Haleagrahara N, Jackie T, Chakravarthi S, Rao M, Anupama K. Protective effect of Etlingera elatior (torch ginger) extract on lead acetate: Induced hepatotoxicity in rats. J Toxicol Sci. 2010;35:663-71.
Chan EWC, Lim YY, Wong SK. Phytochemistry and pharmacological properties of Etlingera elatior: A review. Pharmacog J. 2011;3(22):6-10.
Nithitanakool S, Teeranachaideekul v, Ponpanich L, Nopporn N, Junhunkit T, Wanasawas P, Chulasiri M. In vitro and in vivo skin whitening and anti-aging potentials of hydroglycolic extract from inflorescence of Etlingera elatior. JAASP. 2014;3:314‐25. (in Thai)
Muangkaewngam A, Phetcharat P, Pangtip P, Thongnual T, Kanpairo K, Srisuk S, Kaew on S, Benhawan A. Approach to potential development of torch ginger for flowering economy in 3 southern border provinces. Yala: Science Technology and Agriculture, Yala Rajabhat University; 2016. (p. 103-4) (in Thai)
Rungruang R, Chantree K, Modsuwan J, Sae-Lee N, Kaisangsri N, Kerdchoechuen O, Laohakunjit N. Anthocyanins and antioxidant activity of Etlingera elatior (Jack) R. M. Smith extract. J Agricultural Sci. 2018;49(2)(Suppl.):221-4. (in Thai)
Kaew-on S. Antibacterial activity of Torch Ginger (Etlingera elatior (Jack) R.M. Smith) crude extracts. Wichcha J. 2018;37(2):24-34. (in Thai)
Osman ME, Ahmed EM, Eltohami MS. Preliminary phytochemical evaluation and seed proximate analysis of Surib (Sesbania leptocarpa DC.). Sudan JMS. 2013;8(1):29-34.
Department of Medical Sciences. Thai Herbal Pharmacopoeia. Volume II. Bangkok: Prachachon; 2007.
Ahuja J, Suresh J, Deep A, Madhuri, Pratyusha, Ravi. Phytochemical screening of aerial parts of Artemisia parviflora Roxb.: A medicinal plant. Pharm Lett. 2011;3:116-24.
Jansakul C, Srichanbarn A, Saelee A. Some pharmacological studies of a hypotensive fraction from Derris scandens. J Sci Thailand. 1997;23:323-34.
Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health. Thai Herbal Pharmacopoeia 2018. Bangkok: Keawjawjom Printing & Publishing Suan Sunandha Rajabhat University; 2018. 782 p.
Plant Research and Development Division. Inspection methods to control quality and standardization. In: Herbal Guide to Basic Public Health. Department of Medical Sciences, Bangkok: Text and Journal Corporation Co., Ltd.; 1988. p.17-9. (in Thai)
Evans W.C. Trease and Evans’ pharmacognosy. 13th ed. London: ELBS; 1989. p.39-57,127-9.
Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health. Thai Herbal Pharmacopoeia. Volume I. Bangkok: Prachachon Co. Ltd.; 1995.
Department of Medical Sciences, Ministry of Public Health. Thai Herbal Pharmacopoeia. Volume II. Bangkok: Prachachon Co. Ltd.; 2000.
Dechatiwongse Na Ayudhya T, Jirawattanapong W. Standardization and quality control of herbs. Nonthaburi: Medicinal Plant Research Institute, Department of Medical Sciences; 2001. p.1-25. (in Thai)
Drug Control Division, Food and Drug Administration. Guidelines for quality control of medicinal products from herbs. Bangkok: Agricultural Cooperative Assembly Printing Company of Thailand Limited; 2005.
