การวิเคราะห์สถานการณ์ของผลิตภัณฑ์ครีมบำรุงข้อศอกในปัจจุบันและการพัฒนาผลิตภัณฑ์ครีมบำรุงข้อศอกจากการผสมสารสกัดสมุนไพรอบเชยเทศ สำหรับนักศึกษาหลักสูตรการแพทย์แผนไทยบัณฑิตในวิทยาลัยเทคโนโลยีทางการแพทย์และสาธารณสุข กาญจนาภิเษก จังหวัดนนทบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิเคราะห์สถานการณ์ของผลิตภัณฑ์ครีมบำรุงข้อศอกในปัจจุบันและการพัฒนาผลิตภัณฑ์ครีมบำรุงข้อศอกจากสารสกัดอบเชยเทศ สำหรับนักศึกษาหลักสูตรการแพทย์แผนไทยบัณฑิตในวิทยาลัยเทคโนโลยีทางการแพทย์และสาธารณสุข กาญจนาภิเษก จังหวัดนนทบุรี ซึ่งเป็นรูปแบบการวิจัยและพัฒนา โดยทำการสกัดสารจากเครื่องยาอบเชยเทศและอบเชยไทย ด้วยตัวทำละลายเอทานอล 95% และน้ำ นำไปวิเคราะห์หาฤทธิ์การต้านอนุมูลอิสระ ด้วยวิธีไนตริกออกไซด์ จากนั้นนำสารสกัดที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระที่ดีที่สุดไปพัฒนาผลิตภัณฑ์ครีมบำรุงข้อศอก ผลการวิจัยพบว่า สารสกัดเครื่องยาอบเชยเทศที่สกัดด้วยตัวทำละลายเอทานอล 95% มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระดีที่สุด ค่า IC₅₀ เท่ากับ 20.60 ± 7.99 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร โดยผู้วิจัยได้วิเคราะห์สถานการณ์กลุ่มเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ครีมบำรุงข้อศอกและพัฒนาสูตรครีมที่ระดับความเข้มข้นต่าง ๆ และทดสอบความคงตัวทางกายภาพ เพื่อเลือกสูตรครีมที่ดีที่สุด และจากการวิเคราะห์สถานการณ์พบว่า ผลิตภัณฑ์ที่อยู่ในรูปแบบครีมชนิดหลอด ฉลากมีความน่าเชื่อถือ ตัวครีมมีคุณภาพ ไม่เหนียวเหอะ เพิ่มความชุ่มชื่น กลิ่นหอมอ่อน ๆ ซึมสู่ผิวหนังง่าย แห้งง่าย ที่สำคัญช่วยลดความดำและด้านของข้อศอกได้เป็นที่ต้องการของกลุ่มตัวอย่าง และในส่วนของการพัฒนาผลิตภัณฑ์นั้น พบว่า ลักษณะเนื้อครีมเนียนละเอียด สีของเนื้อครีมเป็นสีน้ำตาลอ่อนและมีกลิ่นอ่อน ๆ ของอบเชยเทศ ไม่มีกลิ่นเหม็นหืน มีการไหลของครีมได้ดี ไม่มีการเจริญของจุลินทรีย์หรือเชื้อรา ไม่มีการเกิด creaming และ cracking ค่า pH เท่ากับ 5-6 เมื่อนำไปให้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 38 คน ทดลองใช้ พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีความพึงพอใจในคุณภาพของครีม โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก (= 4.34) พกพาง่าย สะดวกต่อการใช้งาน ด้านคุณสมบัติทางเคมี ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนัง เนื้อครีมไม่หนืด ซึมเข้าสู่ผิวง่าย ปกป้องผิวจากความแห้งกร้าน ช่วยรักษาความชุ่มชื้น จากการศึกษาครั้งนี้สามารถเป็นข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ทางเวชสำอางประเภทอื่น ๆ ได้อีกต่อไป