การประเมินเบื้องต้นในหลอดทดลองถึงฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ และฤทธิ์ต้านเซลล์มะเร็งเต้านม MCF7 ในตำรับยาบำรุงกำลังของหมอพื้นบ้าน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการประเมินตำรับยา จำนวน 15 ตำรับ ที่มีสรรพคุณบำรุงกำลังของหมอพื้นบ้านในโรงพยาบาลการแพทย์แผนไทยสกลนคร หลวงปู่แฟ๊บ สุภัทโท โดยทำการประเมินเบื้องต้นในระดับหลอดทดลองถึงฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระด้วยวิธี DPPH radical scavenging assay และ Ferric reducing antioxidant power (FRAP) หาปริมาณสารฟีนอลิกทั้งหมด ปริมาณสารฟลาโวนอยด์ทั้งหมด ปริมาณสารแทนนิน ทดสอบความเป็นพิษต่อเซลล์ปกติ (vero cell) และทดสอบความเป็นพิษต่อเซลล์มะเร็งเต้านม (MCF7) ของสารสกัดเอทานอลที่เตรียมจาก ผลการศึกษา ตำรับยาที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระสูงสุด เมื่อทดสอบด้วยวิธี DPPH คือ ตำรับ THS013, THS007 และ THS006 มีค่าเท่ากับ ร้อยละ 81.6 ± 0.9, 71.7 ± 3.9 และ 69.9 ± 2.0 ตามลำดับ ตำรับที่มีฤทธิ์ในการรีดิวซ์เฟอร์ริกสูงสุด คือ THS008, THS015 และ THS013 มีค่าเท่ากับ 3.2 ± 0.0, 3.1 ± 0.1 และ 3.0 ± 0.0 mg of ferrous sulphate equivalence/g of extract สารสกัดที่มีปริมาณฟีนอลิกสูงสุด คือ THS015, THS005 และ THS009 พบในปริมาณ 3.4–3.0 mg GAE/ml สารสกัดที่มีปริมาณฟลาโวนอยด์สูงสุด คือ ตำรับที่ THS014, THS011 และ THS005 พบในปริมาณ 4.4–3.3 mg CE/ml และ สารสกัดที่มีปริมาณแทนนินสูงสุด คือ ตำรับที่ THS003, THS004 และ THS001 พบในปริมาณ 2.3–2.2 mg TAE/ml นอกจากนี้ตำรับยาที่มีความสามารถในการลดความเป็นพิษต่อเซลล์ปกติ มากที่สุด คือ THS001 มีค่า IC₅₀  เท่ากับ 18.73 µg/ml และฤทธิ์ต้านมะเร็งเต้านมของทุกตำรับมีค่า IC₅₀ > 50 µg/ml นั้นจึงน่าจะมีการศึกษาโดยละเอียดถึงประสิทธิภาพและความปลอดภัย เพื่อพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์สุขภาพต่อไป