การประเมินความเสี่ยงต่อความผิดปกติทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อจากการทำงานของพนักงานอุตสาหกรรมสิ่งทอในกิจการส่งออกขนาดย่อมเพื่อการจัดการทางการยศาสตร์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบภาคตัดขวางมีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ประเมินความเสี่ยงต่อความผิดปกติทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อจากการทำงานของพนักงานอุตสาหกรรมสิ่งทอในกิจการส่งออกขนาดย่อม และ (2) เสนอแนวทางการจัดการทางการยศาสตร์ตามความเสี่ยงในการลดความเสี่ยงต่อความผิดปกติทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อ เก็บข้อมูลในกลุ่มตัวอย่างที่มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย จำนวน 43 คน โดยการสัมภาษณ์ที่ใช้แบบสอบถามประเมินความรู้สึกไม่สบายของร่างกายจากการทำงาน ประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์โดยสังเกตท่าทางการทำงาน การวัดความล้าสายตา และวัดความเข้มของแสงสว่างในงานที่มีการสายตาเพ่งชิ้นงาน ประเมินความเสี่ยงต่อความผิดปกติทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อโดยใช้เมตริกการประเมินความเสี่ยงที่พิจารณาระดับความรุนแรงของความรู้สึกไม่สบาย ร่วมกับระดับโอกาสสัมผัสปัจจัยเสี่ยงทางการยศาสตร์ และการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า (1) พนักงานส่วนใหญ่มีความเสี่ยงต่อความผิดปกติทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อ ตั้งแต่ระดับปานกลางขึ้นไป (ร้อยละ 62.79) คือ ระดับปานกลาง (ร้อยละ 30.23) ระดับสูง (ร้อยละ 23.26) และระดับสูงมาก (ร้อยละ 9.30) โดยเฉพาะบริเวณ ไหล่ (ร้อยละ 51.16) คอ (ร้อยละ 44.91) และน่อง (ร้อยละ 34.85) พนักงานมีความล้าสายตา (ร้อยละ 45.16) โดยพบทั้งแผนกทอมือ แผนกเย็บจักรและเย็บพ้ง และความเข้มของแสงสว่างไม่ผ่านมาตรฐาน ในแผนกทอมือ และแผนกเย็บจักร และ (2) จากผลความเสี่ยงจากเมตริกความเสี่ยงนี้ได้เสนอแนวทางการจัดการทางการยศาสตร์สำหรับพนักงานที่มีความเสี่ยงปานกลางขึ้นไปคือให้ความรู้เรื่องท่าทางการทำงานตามหลักการยศาสตร์ตามลักษณะงานและการออกแบบเก้าอี้สำหรับแผนกเย็บพ้ง ออกแบบที่พักเท้าสำหรับแผนกทอมือ แผนกตรวจสอบคุณภาพ แนะนำวิธีการปรับปรุงแสงสว่างสำหรับแผนกเย็บจักรและทอมือ และการเฝ้าระวังความเสี่ยงต่อความผิดปกติบริเวณคอ ไหล่ และหลังส่วนล่าง โดยอาศัยเมตริกความเสี่ยงที่ได้นี้ทุก 6 เดือน เพื่อป้องกันโรคทางระบบกระดูกโครงร่างและกล้ามเนื้อเรื้อรังของพนักงานอุตสาหกรรมสิ่งทอ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Journal of Safety and Health is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) licence, unless otherwise stated.
References
กระทรวงแรงงาน. (2561). ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่องมาตรฐานความเข้มของแสงสว่าง พ.ศ. 2561. ค้นเมื่อ 21 สิงหาคม 2563, จาก http://osh.labour.go.th/index. php? option=com
กระทรวงอุตสาหกรรม. (2545). กฎกระทรวงกำหนดลักษณะของวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม พ.2562. สืบค้นเมื่อ 21 สิงหาคม 2563, จาก https://jla.coj.go.th/th/file/get/file/ 20200313a30.pdf
กรมโรงงานอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม. (2562). สถิติสะสมโรงงานปี 2562. สืบค้นเมื่อ 11 ตุลาคม 2563, จาก https://www.diw.go.th/hawk/content.php?mode=spss62
กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2561). รายงานสถานการณ์โรคและภัยสุขภาพจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อมปี2561. สืบค้นเมื่อ 1 เมษายน 2563, จาก http://envocc.ddc.moph.go.th/contents/view/790.
จิตตาภรณ์ มงคลแก่นทราย, จิรานุวัฒน์ จันทา, รอฮีมะห์ โอ๊ะหลำ, และอรอุมา วิมลเมือง. (2560). ความชุกของความล้าของตาในกลุ่มบุคลากรสำนักงาน สำนักอธิการบดี มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. การประชุมวิชาการและการนำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ราชธานีวิชาการ ครั้งที่ 2, 76-85.
จุรีภรณ์ แก้วจันดา, และสุนิสา ชายเกลี้ยง. (2562). การประเมินความเสี่ยงต่อสุขภาพด้านความผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อของพนักงานที่ปฏิบัติงานในกระบวนการผลิตเยื่อและกระดาษ. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 12(1), 72-85
จันทิมา ดรจันทร์ใต้, และสุนิสา ชายเกลี้ยง. (2560). การประเมินความเสี่ยงด้านสุขภาพต่อการปวดไหล่ของพนักงานในกระบวนการผลิตมันฝรั่งทอดกรอบ. วารสารสาธารณสุข. 29(2), 138-150.
ธยา ภิรมย์, และพันธ์ยศ วรเชฐวราวัตร์. (2555). การศึกษาความเมื่อยล้าจากการนั่งทำงานของพนักงานเย็บใน อุตสาหกรรมเครื่องนุ่งห่ม. การประชุมวิชาการข่ายงานวิศวกรรมอุตสาหการประจำปี 2555, เพชรบุรี, 608-617.
สุขสรร ศิริสุริยะสุนทร, และสุนิสา ชายเกลี้ยง. (2558). ความเสี่ยงทางการยศาสตร์และการปวดคอ ไหล่ หลัง ในเจ้าหน้าที่ผู้ใช้งานคอมพิวเตอร์ที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลจังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์. 8(3), 54-63.
สุนิสา ชายเกลี้ยง. (2562). การเฝ้าระวังสุขภาพในสถานที่ทำงาน. ขอนแก่น: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สุนิสา ชายเกลี้ยง, พรนภา ศุกรเวทย์ศิริ, และวิภารัตน์ โพธิ์ขี. (2558). รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์ปัจจัยเสี่ยงความเสี่ยงทางการยศาสตร์ และความชุกของการปวดหลังของพนักงานในโรงงานอุตสาหกรรมอิเลคทรอนิกส์. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สุนิสา ชายเกลี้ยง, และวรวรรณ ภูชาดา. (2559). ประสิทธิผลของการปรับปรุงโปรแกรมตามหลักการยศาสตร์ในพนักงานศูนย์บริการข้อมูล. ศรีนครินทร์เวชสาร. 31(5), 325-331.
สุนิสา ชายเกลี้ยง, และอาริยา ปานนาค. (2560). การประเมินความเสี่ยงด้านสุขภาพต่อการปวดไหล่ในพนักงานผลิตและประกอบชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์. วารสารสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. 2(47), 1-10.
สุนิสา ชายเกลี้ยง, อาริยา ปานนาค, และนภานันท์ ดวงพรม. (2559). การประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์ต่อความผิดปกติของรยางค์ส่วนบนในพนักงานผลิตและประกอบชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์. วารสารศรีนครินทร์เวชสาร. 31(2), 202-209.
อรุณ จิรวัฒน์กุล. (2551). ชีวสถิติ. ขอนแก่น: คลังนานาวิทยา.
องุ่น สังขพงษ์, กลางเดือน โพชนา, และวรพล เอื้อสุริตวงศ์ (2556). การปรับปรุงสถานีงานตามหลักการยศาสร์เพื่อลดความเสี่ยงที่ก่อให้เกิดความเมื่อยล้าของกล้ามเนื้อของแรงงานในกระบวนการผลิตปลาทูน่า: กรณีศึกษาโรงงานแปรรูปอาหารทะเลแห่งหนึ่ง. วารสารวิชาการ พระนครเหนือ. 23(3), 654-663.
อรณิชา ยมเกิด, ปิยะวัฒน์ ตรีวิทยา, และนิวิท เจริญใจ. (2558). การปรับปรุงท่าทางการทำงานของพนักงานในอุตสาหกรรมตีมีดด้วยหลักการยศาสตร์. วารสารวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 22(3), 10-20.
Berbergulu U., & Tokuc B. (2013). Work related musculoskeletal disorders at two-textile factories in Edrine, Turkey. Balkan Med J, 30(1), 23-27.
Chaiklieng, S. (2019). Health risk assessment on musculoskeletal disorders among potato-chip processing workers. PLoS ONE 2019, 14 (12): e0224980.
Chaiklieng, S., & Homsombat T., (2020). Incidence and postural risk factors for low back pain among informal garment female workers. AHFE 2019, 222-230.
Chaiklieng, S., Suggaravetsitri P., & Puntumetakul R. (2014). Prevalence and risk factors for work-related shoulder pain among informal garment workers in the northeast of Thailand. Small Enterprise Research, 21(2), 180-190.
Chaiklieng, S., & Suggaravetsitri, P., (2020). Low back pain (LBP) incidence, ergonomics risk and worker’s characteristics in relations to LBP in electronics assemble manufacturing. Indian Journal of Occupational and Environmental Medicine, 24(3), 183-187.
Hignett, S., & McAtamney, L. (2000). Rapid Entire Body Assessment (REBA) in the health care industry. In: IEA’97 Proceedings of the 13th Triennial Congress of the International Ergonomics Association FIOH. Tampere, Finland, 4, 162-164.
McAtamney, L., & Corlett, E.N. (1993). RULA: a survey method for the investigation of work- related upper limb disorders. Applied Ergonomics. 24(1993), 91-99.
Polat O., & Kalayci C. (2016). Ergonomic risk assessment of workers in garment industry. In Textile Science and Economy V III. 8th International Scientific Professional Conference, Serbia. 124-129.
Shazzad N., Ahmed S., Haq, S. A., Islam, N., Shahin, A., Choudhury, M. R., et al. (2018). Musculoskeletal symptoms and disorders among 350 garment workers in Bangladesh: A cross sectional pilot study. Int j Rheum Dis. 21, 2063-2070.
Yahya, N. M., & Zahid, M. N. O. (2018). Work-related musculoskeletal disorders (WMDs) risk assessment at core assembly production of electronic components manufacturing company. IOP Publishing. 319, 1-7.