การพัฒนาคู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาเครื่องมือเฝ้าระวัง คัดกรอง และส่งเสริมพัฒนาการเด็กวัยแรกเกิด ถึง 5 ปี
วธิ กี ารศกึ ษา มี 2 ขั้นตอน คือพัฒนาเครื่องมือและวิเคราะห์คุณภาพของเครื่องมือ กล่มุ ตัวอย่าง
เป็นเด็กอายุแรกเกิด ถึง 5 ปี ครอบครัวของเด็ก และบุคลากรสาธารณสุขที่ปฏิบัติงานด้าน
พัฒนาการเด็ก เครื่องมือคือ คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย (Developmental
Surveillance and Promotion Manual; DSPM) หาค่าความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา โดย content
validity index หาความเชื่อมั่นจากผู้สังเกต (inter observer reliability coefficient) เปรียบเทียบ
เครื่องมือมาตรฐานระหว่าง DSPM กับ Denver II วิเคราะห์ค่า sensitivity and specificity
ผลการศึกษา ได้คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย (DSPM) มี 116 ข้อ แบ่ง
เป็นแบบคัดกรอง (Screening) 38 ข้อ และแบบเฝ้าระวัง (Surveillance) 78 ข้อ ประกอบด้วย
5 ด้าน คือ การเคลื่อนไหว กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา การเข้าใจภาษา การใช้ภาษา และ
การช่วยเหลือตนเองและสังคม ข้อประเมินส่วนใหญ่มีค่า index of consistency มากกว่า 0.50
และมีค่าความเชื่อมั่นจากผู้สังเกต มากกว่า 0.80 และเปรียบเทียบเครื่องมือ DSPM กับ Denver II
จากกลุ่มตัวอย่าง ทั้งหมด 674 ราย เป็นเด็กอายุ 9 เดือน (ร้อยละ 26.56) อายุ 18 เดือน
(ร้อยละ 27.15) อายุ 30 เดือน (ร้อยละ 24.18) และ อายุ 42 เดือน (ร้อยละ 22.1) ภาพรวม DSPM
พบ delay ร้อยละ 44.7, Denver II พบ delay ร้อยละ 15 DSPM มี sensitivity ร้อยละ 96.04
และ specificity ร้อยละ 64.67
สรุป คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย (DSPM) เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้บุคลากร
สาธารณสุข สามารถใช้คัดกรองและพ่อแม่ หรือผู้ดูแล สามารถใช้ส่งเสริมพัฒนาการเด็กอย่าง
มีประสิทธิภาพ