ปัจจัยที่พยากรณ์การตันของเส้นฟอกเลือดชนิด arteriovenous fistula หลังจากการขยายเส้นเลือดด้วยบอลลูน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ: เส้นฟอกเลือดชนิด arteriovenous fistula (AVF) ถูกแนะนำให้เป็นทางเลือกแรกของเส้นฟอกเลือดในผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม การขยายเส้นฟอกเลือดด้วยบอลลูนสามารถช่วยให้ AVF ที่ตีบหรือตันกลับมาใช้งานได้นานขึ้น จึงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของ การฟอกเลือด การลดลงของอัตราการไหลเวียนของเลือดหลังจากการขยายเส้นเลือดด้วยบอลลูนไปแล้วนั้นพบได้บ่อย จึงเป็นที่มาของการศึกษานี้ว่ามีปัจจัยอะไรบ้างที่สามารถพยากรณ์การตันของ AVF หลังจากได้รับการขยายด้วยบอลลูน
ระเบียบวิธีวิจัย: การศึกษานี้เป็นการศึกษาไปข้างหน้าในสถาบันเดียวในผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดโดยใช้ AVF จำนวน 54 คน มีการเก็บข้อมูลพื้นฐานของผู้ป่วยและข้อมูลของ AVF ณ จุดเริ่มการศึกษา และเก็บข้อมูลการเปลี่ยนแปลงของอัตราการไหลเวียนของเลือดในเส้นฟอกเลือด ทันทีหลังจากการขยายด้วยบอลลลูน และที่ 3 เดือน และ 6 เดือน และวิเคราะห์ปัจจัยที่สามารถพยากรณ์การตันของ AVF ที่ 6 เดือน
ผลการศึกษา: อายุเฉลี่ยของ AVF คือ 77.1 ± 68.4 เดือน ร้อยละ 63 ของ AVF อยู่บริเวณต้นแขนส่วนบน พบ central vein stenosis ร้อยละ 15.3 และร้อยละ 46 เคยได้รับการแก้ไข AVF มาก่อน หัตถการที่ทำมากที่สุดคือ plain balloon angioplasty (ร้อยละ 90.7) ทันทีหลังการขยายเส้นเลือดพบว่ามีการเพิ่มขึ้นของอัตราการไหลเวียนของเลือดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ อย่างไรก็ตามอัตราการไหลเวียนของเลือดค่อยๆ ลดลงเรื่อยๆ ที่ 3 และ 6 เดือนหลังการขยายเส้น อัตราการอยู่รอดของ AVF ที่ 3 และ 6 เดือน คือ ร้อยละ 94.4 และ ร้อยละ 75.9 ตามลำดับ ปัจจัยที่พบว่ามีความสัมพันธ์อย่างอิสระกับการตันของ AVF ที่ 6 เดือน ได้แก่ อัตราการไหลเวียนของเลือดทันทีหลังการขยาย <500 มิลลิลิตร/นาที เส้นที่มีการตีบหลายแห่ง และระดับฮอร์โมนพาราไทรอยด์ที่สูง นอกจากนี้ฮีโมโกลบินที่สูง และอัตราการไหลเวียนของเลือดทันทีหลังการขยายต่ำ มีความสัมพันธ์อย่างเป็นอิสระกับการลดลงของอัตราการไหลของเลือดมากกว่าร้อยละ 25
สรุป: อัตราการไหลเวียนของเลือดที่ต่ำหลังจากการขยายหลอดเลือดด้วยบอลลูน เส้นที่มีบริเวณของการตีบหลายแห่ง และระดับฮอร์โมนพาราไทรอยด์ที่สูง สามารถพยากรณ์การตันของ AVF ที่ 6 เดือนหลังได้รับการขยายหลอดเลือด ปัจจัยเหล่านี้อาจสามารถนำไปใช้ในการคัดกรองผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงต่อการตันของ AVF ซึ่งอาจได้รับประโยชน์จากการเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนี้ตีพิมพ์ภายไต้การอนุญาต CC BY-NC-ND 4.0 ซึ่งอนุญาตให้สามารถใช้บทความนี้พื่อวัตถุประสงค์ใดๆ ก็ตามที่ไม่ใช่เชิงพาณิชย์ โดยต้องมีการอ้างถึงที่มาของบทความอย่างครบถ้วน ใครก็ตามสามารถคัดลอกและแจกจ่ายทุกส่วนของบทความนี้โดยไม่ต้องขออนุญาตจากผู้ประพันธ์หรือสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย
เอกสารอ้างอิง
Asif A, Roy-Chaudhury P, Beathard GA. Early arteriovenous fistula failure: a logical proposal for when and how to intervene. Clin J Am Soc Nephrol. 2006;1(2):332-9
Vascular Access 2006 Work Group. Clinical practice guidelines for vascular access. Am J Kidney Dis. 2006;48 Suppl 1:S176-247.
Hassan, M.H., Abdelrazek, G.M. & Hashim, A.A. The clinical importance of color Doppler ultrasonography in puncture related complications of hemodialysis vascular access. Egypt J Radiol Nucl Med. 2019;50:89
Lok CE, Huber TS, Lee T, Shenoy S, Yevzlin AS, Abreo K, et al. National Kidney Foundation. KDOQI Clinical Practice Guideline for Vascular Access: 2019 Update. Am J Kidney Dis. 2020;75(4 Suppl 2):S1-164.
Wongwanit C, Simasinha T, Mutirangura P, Raungsetakit C, Chinsakchai K, Sermsathanasawadi N, et al. Patency of Stenotic Arteriovenous Fistula (AVF) after Percutaneous Balloon Angioplasty (PTA). J Med Assoc Thai. 2017;100(5):154
Visesluk S. Vascular access blood flow rate by ultrasound dilutional technique in hemodialysis patients. Thai Thesis Database. 1999;72
Huijbregts HJ, Bots ML, Wittens CH, Schrama YC, Moll FL, Blankestijn PJ. CIMINO study group. Hemodialysis arteriovenous fistula patency revisited: results of a prospective, multicenter initiative. Clin J Am Soc Nephrol. 2008;3(3):714-9.
Romann A, Beaulieu MC, Rhéaume P, Clement J, Sidhu R, Kiaii M. Risk factors associated with arteriovenous fistula failure after first radiologic intervention. J Vasc Access. 2016;17(2):167-74.
Manou-Stathopoulou S, Robinson EJ, Harvey JJ, Karunanithy N, Calder F, Robson MG. Factors associated with outcome after successful radiological intervention in arteriovenous fistulas: A retrospective cohort. J Vasc Access. 2019;20(6):716-24.
Neuen BL, Gunnarsson R, Baer RA, Tosenovsky P, Green SJ, Golledge J, et al. Factors associated with patency following angioplasty of hemodialysis fistulae. J Vasc Interv Radiol. 2014;25(9):1419-26.
Heerwagen ST, Hansen MA, Schroeder TV, Ladefoged SD, Lönn L. Endovascular Treatment of Hemodialysis Arteriovenous Fistulas: Is Immediate Post-Interventional Blood Flow a Predictor of Patency? J Vasc Access. 2012;13(3):315–20.
Gardezi AI, Karim MS, Rosenberg JE, Scialla JJ, Banerjee T, Powe NR, et al. Markers of mineral metabolism and vascular access complications: The Choices for Healthy Outcomes in Caring for ESRD (CHOICE) study. Hemodial Int. 2020;24(1):43–51.
Zheng Q, Xie B, Xie X, Zhang W, Hou J, Zhonglin F, et al. Predictors associated with early and late restenosis of arteriovenous fistulas and grafts after percutaneous transluminal angiography. Ann Transl Med. 2021 ;9(2):132.
Kim Y, Kim HD, Chung BH, Park CW, Yang CW, Kim YS. Clinical predictors of recurrent cephalic arch stenosis and impact of the access flow reduction on the patency rate. J Vasc Access. 2022;23(5):718
